กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

จากข้อมูลกายภาพบำบัด กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพสำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครยะลา พบว่ามีจำนวนผู้ป่วยติดบ้าน ติดเตียงและติดสังคมรายใหม่ ในเขตเทศบาลนครยะลา ประจำปีงบประมาณพ.ศ.2563 ที่ได้รับการการดูแลฟื้นฟูสุขภาพที่บ้าน รวมทั้งสิ้น 190 คน โดยเป็นผู้ป่วยติดเตียงจำนวน 27 ราย ผู้ป่วยติดบ้าน 32 ราย ผู้ป่วยติดสังคม จำนวน 131 รายงานแพทย์แผนไทยได้ออกให้บริการฟื้นฟูสุขภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยซึ่งเป็นผู้ป่วยติดบ้านและผู้ป่วยติดเตียงที่บ้านต่อเนื่อง จำนวน 26 รายที่สามารถให้บริการด้านการแพทย์แผนไทยได้ โดยแบ่งระดับผู้ป่วยตามแบบประเมินความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันขั้นพื้นฐาน (ADL) ได้ดังนี้ ระดับภาวะพึ่งพาโดยสมบูรณ์ (คะแนน 0-4) จำนวน 8 คน ระดับภาวะพึ่งพารุนแรง (คะแนน 5-8) จำนวน 5 คน ระดับภาวะพึ่งพาปานกลาง (คะแนน 9-11) จำนวน 4 คน และระดับไม่เป็นการพึ่งพา (คะแนน 12-20) จำนวน 9 คน หลังจากได้รับการฟื้นฟูสภาพ ผู้ป่วยมีคะแนนเพิ่มขึ้นจากเดิม โดยแบ่งระดับคะแนนที่เพิ่มขึ้น 2-5 คะแนน จำนวน 12 ราย คิดเป็นร้อยละ 46.15 ระดับคะแนนที่เพิ่มขึ้น 6-10 คะแนน จำนวน 5 ราย คิดเป็น ร้อยละ 19.23 ระดับคะแนนที่เพิ่มขึ้น 11-15 คะแนน จำนวน 4 ราย คิดเป็นร้อยละ 15.38 ผู้ป่วยที่มีคะแนนคงที่ จำนวน 3 ราย คิดเป็นร้อยละ 11.54 และผู้ป่วยที่เสียชีวิตด้วยพยาธิสภาพของโรคและอาการแทรกซ้อน จำนวน 2 ราย คิดเป็นร้อยละ 7.69แสดงให้เห็นว่าการออกให้บริการด้านสุขภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยให้แก่ผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง ส่งผลให้การดำเนินของโรคเป็นไปในทิศทางที่ดีขึ้นและเนื่องจาก ผู้ป่วยกลุ่มนี้ไม่สามารถเคลื่อนไหวตัวเองได้ หรือเคลื่อนไหวได้เพียงเล็กน้อย ทำให้ดำเนินกิจวัตรประจำวันได้อย่างจำกัด หากผู้ป่วยไม่ได้รับการฟื้นฟู หรือได้รับการฟื้นฟูที่ไม่ถูกต้องนั้น อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ตามมา อาทิ การเกิดแผลกดทับ ภาวะข้อยึดติด การหดสั้นของเอ็นกล้ามเนื้อ ภาวะแข็งเกร็ง อ่อนแรง หรือฝ่อลีบของกล้ามเนื้อ อาการเจ็บปวด บวม ชา ตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ที่อาจส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจของผู้ป่วย ซึ่งการฟื้นฟูผู้ป่วยติดบ้านติดเตียงด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย อาทิ การนวด การประคบสมุนไพร สามารถช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดลมในร่างกายทำให้เกิดความผ่อนคลาย ช่วยยืดเหยียดกล้ามเนื้อและข้อ ลดการยึดติดของข้อ ฟื้นฟูการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทำให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรประจำวันเพื่อช่วยเหลือตนเองได้ดีขึ้น นอกจากนี้ ยังมีหัตถการอื่น ๆ ในทางการแพทย์แผนไทย ที่สามารถนำมาใช้ดูแล รักษาภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้
งานแพทย์แผนไทย กลุ่มงานบริการการแพทย์และสาธารณสุขสำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครยะลา ได้เล็งเห็นความสำคัญ จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาการดูแลสุขภาพผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย ในเขตเทศบาลนครยะลาปี 2564 โดยมีการออกปฏิบัติเพื่อดูแลสุขภาพผู้ป่วยติดบ้านติดเตียงเตียงที่บ้าน ประเมินผล ให้คำแนะนำ และทำหัตถการเพื่อบำบัด รักษา ฟื้นฟู ดังนี้ การนวดรักษา การประคบสมุนไพร การพอกยา การเผายา และการจ่ายยาสมุนไพร ซึ่งการออกปฏิบัติดูแลสุขภาพผู้ป่วยที่บ้าน สามารถทำหัตถการรักษาได้อย่างเต็มที่และติดตามการรักษาได้ต่อเนื่อง ทำให้ดูแลสุขภาพผู้ป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง โภชนาการสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง กายภาพบำบัดในผู้ป่วยติดบ้านติดเตียง และการดูแล ส่งเสริมสุขภาพ ด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยให้กับญาติและผู้ดูแล เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพบำบัดโรคที่ดีอีกวิธีหนึ่งให้กับญาติและผู้ดูแลได้รับความรู้ในการดูแลสุขภาพทั้งของตนเองและผู้ป่วยได้ถูกต้อง