กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ในอดีตที่ผ่านมา วัณโรคดูเหมือนจะสงบหรือลดลงในประเทศต่างๆ ทั่วโลก แต่ปัจจุบันวัณโรคได้กลับมาใหม่ เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญเช่นเดียวกันกับประเทศอื่นๆ อันเป็นผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโรคเอดส์ ซึ่งนอกจากจะทำให้จำนวนผู้ป่วยวัณโรคเพิ่มขึ้นแล้ว ยังอาจทำให้เชื้อวัณโรคดื้อยาหลายชนิดเพิ่มขึ้นด้วย
วัณโรคเป็นโรคติดต่อ เกิดจากเชื้อแบคทีเรียวัณโรค เป็นได้กับอวัยวะทุกส่วนของร่ายกาย แต่โดยมากมักเป็นที่ปอด มักจะจับที่ปอดข้างหนึ่งก่อนแล้วลามไปอีกข้างหนึ่ง ผู้ป่วยวัณโรคในระยะแพร่เชื้อ 1 คน สามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ 10-15 คนถ้าไม่ได้รับการรักษาภายในระยะเวลา 1-1 ½ ปี จะมีอัตราตายสูงถึงร้อยละ 30-50ภายในระยะเวลา 5 ปี ถ้าได้รับการรักษาถูกต้องจะหายจากโรค1ใน 3 ของประชากรโลกได้สัมผัสเชื้อวัณโรคในแต่ละปีมีประชากร 8 ล้านคนจะป่วยเป็นวัณโรค และ 2 ล้านคนเสียชีวิตอุบัติการณ์ของโรคในแต่ละปี อยู่ระหว่าง 41-356 คนต่อแสนประชากร สำหรับในเขตพื้นที่ของตำบลท่าข้ามจำนวนผู้ป่วย 5 ปีย้อนหลัง ( ปี2559 – ปี2563) ดังนี้ ปี 2559จำนวน 10 คน, ปี2560 จำนวน 7 คน ,ปี 2561 จำนวน 10 คนปี 2562 จำนวน8คน, ปี2563 จำนวน 7คนสำหรับปี 2564 มีผู้ป่วยวัณโรค จำนวน 3 ราย ซึ่งทั้ง 3 รายกำลังอยู่ระหว่างการรักษา(งานระบาดวิทยา: รพ.สต.ท่าข้าม )
วิธีการที่องค์การอนามัยโลกแนะนำให้ประเทศต่างๆกว่า 100 ประเทศนำไปปฏิบัติได้ผลดี คือ การรักษาผู้ป่วยวัณโรคระยะแพร่เชื้อโดยมีพี่เลี้ยงคอยกำกับดูแลให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยยาจนหายจากวัณโรค และไม่แพร่เชื้อต่อไปอีกวัณโรคเป็นเรื่องที่ชุมชนควรตระหนักและให้ความสำคัญ เพราะเชื้อวัณโรคสามารถติดต่อได้ในชุมชน ฉะนั้น องค์กรในชุมชนควรมีบทบาทร่วมในการเป็นพี่เลี้ยงกำกับดูแลการการกินยาต่อหน้า ซึ่งกระบวนการเป็นพี่เลี้ยงดูแลผู้ป่วยวัณโรคโดยองค์กรชุมชน เป็นรูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชน ที่เข้ามามีส่วนร่วมรับผิดชอบต่อสุขภาพและสวัสดิภาพของสมาชิกในชุมชน อันเป็นแนวทางหลักของการสาธารณสุขมูลฐาน และยังเป็นกระบวนการพัฒนาศักยภาพของชุมชนที่จะนำไปสู่การพึ่งตนเองที่ยั่งยืน ด้วยแรงบันดาลใจที่จะช่วยตนเองด้วยกำลังและความสามารถที่ชุมชนมีอยู่ ด้วยเหตุผลดังกล่าวเพื่อเป็นการควบคุมการแพร่ระบาดของวัณโรคในพื้นที่ตำบลท่าข้าม ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าข้าม จึงได้จัดทำโครงการ ชุมชนร่วมใจขจัดภัยวัณโรค ประจำปี 2564 ขึ้น