กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ยุงจัดเป็นพาหะนำโรคโดยในประเทศไทยมียุงทั้งหมด 4 สายพันธ์ที่เป็นพาหะนำโรคร้ายที่มีอันตรายถึงชีวิต ได้แก่ 1. ยุงก้นปล้อง(Anopheles) เป็นพาหะนำโรคมาลาเรียน 2. ยุงรำคาญ(Annoying mosquitoes) โดยน้ำลายของยุงชนิดนี้ก่อให้เกิดอาการคันและมีตุ่มแดงผุดขึ้นบนผิวหนัง สำหรับบางคนน้ำลายยุงรำคาญสามารถทำให้เกิดอาการแพ้เป็นแผลขนาดใหญ่ตามผิวหนังทั่วร่างกาย ซึ่งเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูง 3. ยุงลาย(Mosquito) โดยสามารถแบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ ได้แก่ ยุงลายบ้านและยุงลายสวน 3.1 ยุงลายบ้าน เป็นพาหะนำโรคไข้เลือดออก โรคไข้ปวดข้อยุงลาย(ชิคุนกุนย่า) และโรคไข้ซิก้า 3.2 ยุงลายสวน เป็นพาหะนำโรคไข้ชิคุนกุนย่า และไข้เลือดออก และ4. ยุงเสือ(Tiger mosquito)เป็นพาหะนำโรคเท้าช้าง ซึ่งวงจรชีวิตยุงประกิบด้วย 4 ระยะ ได้แก่ ระยะเป็นไข่(egg stage) ระยะตัวอ่อน(larva stage) ระยะเป็นดักแด้(pupa stage) และระยะตัวเต็มไว้(adult stage) ซึ่งยุงจะมีวงจรชีวิต 9-14 วัน ตัวเมียอายุประมาณ 1-3 เดือน ตัวผู้อายุประมาณ 6-7วัน ยุงแต่ละตัววางไข่ได้ 3-4 ครั้ง จำนวน 50-300 ฟองต่อครั้ง ยุงตัวเมียเมื่ออายุได้ 2-3 วัน จึงเริ่มออกหากินเลือดคนหรือสัตว์เพื่อเอาโปรตีนหรือแร่ธาตุไปใช้สำหรับการเจริญเติบโตของรังไข่ หลังจากดูดเลือดเมื่อไข่สุกเต็มที่ ยุงตัวเมียจะหาแหล่งน้ำที่เหมาะสมในการวางไข่หลังจากวางไข่แล้วยุงตัวเมียก็ออกดูดเลือดใหม่และวางไข่ได้อีก โดยวิธีการที่ดีที่สุดในการควบคุมป้องกันโรคติดต่อที่มียุงเป็นพาหะ คือ การใช้หลัก 5ป 1ข ดังนี้ ป ที่ 1 ปิดภาชนะน้ำขัง, ป ที่ 2 ปล่อยปลากินลูกน้ำ, ป ที่ 3 เปลี่ยนน้ำในภาชนะทุก 7 วัน, ป ที่ 4 ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมในรอบบ้าน และ ป ที่ 5 ปฏิบัติเป็นประจำจนเป็นนิสัย ส่วน 1 ข คือการขัดภาชนะก่อนเปลี่ยนน้ำกำจัดไข่ยุง ซึ่งในปี พ.ศ. 2564 ชุมชนหนองกะจก2 พบผู้ป่วยจากโรคที่มียุงเป็นพาหะ ดังนี้ 1. โรคไข้เลือดออก 2. โรคไข้ปวดข้อยุงลาย(ชิคุนกุนย่า) 3. โรคไข้ซิก้า 4. โรคมาลาเรีย 5. โรคเท้าช้าง ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญจึงได้จัดทำโครงการควบคุมป้องกันโรคติดต่อที่มียุงเป็นพาหะ ประจำปีงบประมาณ 2565 ขึ้น เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ ความตระหนัก แลัสามารถร่วมกันควบคุมป้องกันโรคติดต่อที่มียุงเป็นพาหะได้ ส่งผลให้อัตราป่วยและอันตราตายจากโรคติดต่อที่มียุงเป็นพาหะลดลง