กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ประเทศไทยได้เข้าสู่การเป็นสังคมสูงวัย (Ageing Society) มาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๔๘ เป็นต้นมา โดย ๑
ใน ๑๐ ของประชากรไทยเป็นประชากรที่มีอายุตั้งแต่ ๖๐ ปีขึ้นไป ในปี พ.ศ. ๒๕๖๓ จะมีประชากรสูงอายุถึง
๑๓ ล้านคน คิดเป็นร้อยละ ๑๙.๒ ของประชากรทั้งหมด และภายในปี พ.ศ. ๒๕๘๓ ประเทศไทยจะมีประชากร
สูงอายุ ๒๑.๗ ล้านคน คิดเป็นร้อยละ ๓๓.๑ ของประชากรทั้งหมด (สํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและ
สังคมแห่งชาติ, ๒๕๕๓) แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรจะมีวัยสูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ขณะ
ที่วัยเด็กและวัยแรงงานมีสัดส่วนลดลง โดยวัยเด็กมีอัตราลดลงร้อยละ ๑๒.๓ ต่อปี และวัยแรงงานมีอัตราลดลง
ร้อยละ ๗.๕ ต่อปี ในขณะที่ วัยสูงอายุมีอัตราเพิ่มขึ้น ร้อยละ ๓.๖ ต่อปี(สํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจ
และสังคมแห่งชาติ, ๒๕๖๐) การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างประชากรสู่สังคมสูงอายุของประเทศไทยมีสาเหตุหลัก
มาจากอัตราการเจริญพันธุ์ที่ลดลง (Total Fertility Rate) ที่อยู่ตํ่ากว่าระดับการทดแทน โดยที่ปัจจุบัน ผู้หญิง
๑ คนมีบุตรเฉลี่ย ๑.๖ คน ซึ่งลดลงจากเมื่อ ๒๐ ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. ๒๕๔๒) ที่ ผู้หญิง ๑ คน มีบุตรเฉลี่ย ๒ คน
และบุตรเฉลี่ยจะลดลงเหลือ ๑.๔ คนในปี พ.ศ. ๒๕๗๒ ประกอบกับ ความเจริญก้าวหน้าทางการแพทย์และ
สาธารณสุขทําให้คนไทยมีอายุขัยเฉลี่ยเพิ่มขึ้น จากเดิมเมื่อปีพ.ศ. ๒๕๐๘ คนไทยมีอายุเฉลี่ยที่ ๕๘ ปี และเพิ่ม
สูงขึ้นเป็น ๗๕ ปี ในปัจจุบัน (สํานักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ, ๒๕๖๒)ประเทศไทยให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพผู้สูงอายุอย่างต่อเนื่อง ซึ่งปรากฏอยู่ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นพ.ศ. ๒๕๔๒ ในการจัดสวัสดิการแก่ผู้สูงอายุ แผนปฏิบัติการด้านผู้สูงอายุ ระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๔๕ - ๒๕๖๕) ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ ๒ พ.ศ. ๒๕๖๓ ) และยุทธศาสตร์การพัฒนาสุขภาพผู้สูงอายุของกระทรวงสาธารณสุข ครอบคลุม ๔ มิติ(มิติสุขภาพ มิติเศรษฐกิจ มิติสังคม และมิติที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อม) รวมถึงสร้างความเข้มแข็งการมีส่วนร่วมของชุมชนและภาคีเครือข่าย ประกอบกับ เมื่อวันที่ ๑๐ เมษายน ๒๕๕๐ คณะรัฐมนตรี มีมติด้านการคุ้มครองสถานภาพผู้สูงอายุ ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นองค์กรหลักในการดำเนินงานร่วมกับภาครัฐ ภาคประชาชนในท้องถิ่น โดยมีความมุ่งหมายให้ผู้สูงอายุที่ประสบความทุกข์ยากเดือดร้อนได้รับการดูแล จากการสำรวจภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุในพื้นที่ตำบลทุ่งลาน ปีงบประมาณ ๒๕๖5 พบว่ามีจำนวนทั้งสิ้น 1,250คน เมื่อแบ่งตามกลุ่มศักยภาพตามความสามารถในการประกอบกิจวัตรประจำวันดัชนีบาร์เธอเอดีแอล(Barthel ADL Index) ในผู้สูงอายุ จำนวน 887 คน พบว่าเป็นผู้สูงอายุกลุ่ม 1 พึ่งตนเองได้ (คะแนน ADL ตั้งแต่ ๑๒ขึ้นไป) จำนวน 1,244 คนผู้สูงอายุกลุ่ม ๒ พึ่งตนเองไม่ได้ติดบ้าน (คะแนน ADL อยู่ในช่วง ๕-๑๑) จำนวน 19 คนผู้สูงอายุกลุ่ม ๓ พึ่งตนเองไม่ได้ติดเตียง (คะแนน ADL อยู่ในช่วง ๐-๔ ) จำนวน 7 คนประกอบกับตำบลทุ่งลาน ได้เข้าร่วมในการดำเนินงานตำบลLong term careเพื่อให้กระบวนการดำเนินงาน Long term care ในพื้นที่ตำบลทุ่งลานดำเนินการต่อเนื่อง มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ตามเกณฑ์การดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง คือ Care giver(ผู้ดูแลผู้สูงอายุ) 1 คนดูแลผู้สูงอายุจำนวน 5 คนศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุและคนพิการตำบลทุ่งลาน จึงได้จัดทำโครงการพัฒนาระบบการดำเนินงานดูแลระยะยาวสำหรับผู้ที่มีภาวะพึ่งพิงตำบลทุ่งลาน อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖5 ขึ้น