กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

หลักการและเหตุผล
อาการปวดไหล่ (frozen shoulder ) ไหล่ติด ยกแขนไม่สุด เป็นปันหาที่พบเจอเยอะในปัจจุบัน และกลุ่มที่เจอได้เยอะคือกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ซึ่งปัจจุบันสถานการณ์ของผู้ป่วยในกลุ่มโรคเรื้อรัง ไม่ว่าจะเป็น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเส้นเลือดสูง มีจำนวนผู้ป่วยที่มากขึ้น นำมาซึ่งการสูญเสียค่ารักษาพยาบาล ค่าเดินทางและเสียเวลาของคนไข้ที่มากขึ้น และหนึ่งในปันหาที่นักกายภาพบำบัดมักจะพบคือ ปันหาการปวดไหล่ หรือข้อไหล่อักเสบ ติดขัด ในกลุ่มผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ซึ่งเมื่อเป็นแล้วจะใช้เวลาในการรักษาที่ยาวนานกว่ากลุ่มคนไข้ปกติ
อาการปวดไหล่หรือไหล่ติดคนไข้จะมีอาการปวด หรือยกแขนไม่สุด เนื่องจากมีสาเหตุจากการอักเสบของเนื้อเยื่อรอบข้อไหล่อักเสบ หรือ ฉีกขาด การไหลเวียนเลือดไม่ดี การขยับแขนน้อยลง หรือโรคบางชนิด อาการปวดไหล่ ถูกแบ่งออกเป็น 3 ระยะด้วยกัน ระยะแรกคือระยะเจ็บปวด คนไข้มักจะมีอาการปวดมาก และอาจปวดได้แม้ไม้ทำกิจกรรมที่ขยับแขนหรือข้อไหล่ใดใดเลยระยะที่ 2 คือระยะติดแข็ง ในระยะนี้คนไข้มักจะอาการปวดลดลง แต่อาการติดแข็งของข้อไหล่เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน การรักษาในช่วงระยะนี้จะต้องใช้เวลาที่นานมากขึ้นเนื่องจากต้องลดปวดและเพิ่มองศาการเคลื่อนไหวของข้อไหล่ร่วมด้วย และระยะที่ 3 คือระยะที่อาการปวดค่อยๆลดลงและอาการติดแข็งค่อยๆลดลง แต่หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจมีอาการติดแข็งที่ยาวนานมากขึ้น ซึ่งส่วนใหญ่ผู้ป่วยมักจะมาพบนักกายภาพบำบัดเมื่อมีอาการปวดและข้อไหล่ติดแข็งไปแล้วหรือในบางรายไม่สามารถขยับแขนได้ นั่นคือระยะที่ 2 นั่นเอง ซึ่งทำให้ระยะเวลาในการรักษาต้องใช้เวลาและเครื่องมือที่เพิ่มมากขึ้น
แผนกกายภาพบำบัดได้เล็งเห็นถึงโอกาสที่จะลด หรือป้องกันการเกิดอาการปวดข้อไหล่หรือข้อไหล่ติดให้ลดลง ด้วยการสอนออกกำลังกายด้วยไม้พลองในผู้ป่วยกลุ่มโรคเรื้อรัง สืบเนื่องจากปีงบประมาณ 2564 ผู้ป่วยที่เข้ารับบริการในแผนกกายภาพบำบัดนั้น มีอาการข้อไหล่ติดแข็งคิดเป็นร้อยละ 6.5 ( 31 คน )และเป็นในกลุ่มโรคเรื้อรังถึง 75 % ทางแผนกกายภาพบำบัดโรงพยาบาลควนโดนจึงอยากเผยแพร่ความรู้ในการป้องกันอาการปวดไหล่และไหล่ติดในคนไข้กลุ่มนี้ จึงจัดกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพโดยสอนวิธีการออกกำลังกายโดยใช้ไม้พลองที่เพื่อป้องกันการเกิดอาการปวดไหล่ และข้อไหล่ติด ซึ่งจะส่งผลให้คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยกลุ่มโรคเรื้อรังดีขึ้น และลดภาระค่าใช้จ่ายและค่ารักษาพยาบาลที่จะเกิดขึ้น หากคนไข้กลุ่มโรคเรื้อรังมีอาการปวดข้อไหล่หรือข้อไหล่ติดแข็งนั่นเอง