กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

ปัจจุบันสาธารณสุขของประเทศไทย ต้องพบเจอกับปัญหาการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลมาหลายทศวรรษก่อให้เกิดผลเสียต่อตัวผู้ป่วยและก่อให้เกิดปัญหาต่อประเทศชาติ เนื่องด้วยการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลนั้นอาจนำไปสู่ความล้มเหลวทางด้านการรักษาหรืออาจให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากตัวยาที่ใช้กับผู้ป่วย เช่นการเกิดเชื้อดื้อยาที่เพิ่มสูงขึ้นในผู้ป่วย และปัญหาต่อประเทศชาติในการสูญเสียงบประมาณของประเทศชาติจากการใช้ยาเกินความจำเป็นซึ่งสำหรับประเทศไทย พบว่ามูลค่าการบริโภคยาของคนไทยสูงขึ้นถึง ๑.๔ แสนล้านบาท โดยในจำนวนนี้เป็นผู้ป่วยที่ใช้ยาเกินความจำเป็นถึง ๒,๓๗๐.-บาท และกลุ่มการใช้ยาอย่างมีข้อสงสัยต่อประสิทธิภาพอีก๔,๐๐๐ ล้านบาท อีกทั้งจากการสำรวจพบว่าปัญหาจาการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลนั้นเกิดขึ้นในทุกระดับหน่วยการให้บริการ ตั้งแต่ระดับสถานพยาบาลถึงระดับชุมชน และระดับองค์การอนามัยโลกได้ระบุว่า ทั่วโลกมีการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผลมากกว่าร้อยละ ๕๐ ของการใช้ยา โดยปัญหาการใช้ยาอย่างไม่สมเหตุสมผลนั้นอาจเกิดได้จากทั้งตัวผู้ให้บริการในการจ่ายยาและจากการคาดหวังที่จะได้รับยาปฏิชีวนะโยตรงจากตัวผู้กักตัวผู้ป่วยเอง เนื่องจากผู้รับบริการอาจมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับยาปฏิชีวนะไม่เพียงพอ เช่น ผู้รับบริการเข้าใจว่ายาปฏิชีวนะมีความจำเป็นต่อการรักษาความเจ็บป่วย ความรวดเร็วในการทุเลาของอาการ หรือแม้แต่ประสบการณ์เคยได้ยาปฏิชีวนะจากอาการที่คล้ายกันจากครั้งก่อนๆดังนั้น กระทรวงสาธารณสุขจึงได้มีการกำหนดและดำเนินการยุทธศาสตร์พัฒนาระบบยาแห่งชาติ ว่าด้วยยุทธศาสตร์การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล โดยระบุในยุทธศาสตร์ว่า การใช้ยาโดยแพทย์ บุคลากรทางด้านสาธารณสุขและประชาชนต้องเป็นไปอย่างเหมาะสม ถูกต้องและคุ้มค่า เพื่อลดปัญหาการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล ตามคำจำกัดความของ องค์การอนามัยโลกที่ว่า การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล (Rational drug : RDU) คือผู้ป่วยได้รับยาที่เหมาะสมและมีค่าใช้จ่ายต่อชุมชนต่อผู้ป่วยน้อยที่สุด
ดังนั้นทางชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขเทศบาลตำบลทุ่งหว้า จึงเล็งเห็นถึงความสำคัญของการสร้างองค์ความรู้ ความตระหนักและความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผล ทั้งในผู้ปฏิบัติงานด้านสุขภาพและประชาชน รวมทั้งการให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้แพทย์ทางเลือก การดูแลสุขภาพของตัวเองเพื่อส่งเสริมสนับสนุนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบยาแห่งชาติ การใช้ยาอย่างสมเหตุและป้องกันการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากตัวยา หรือโอกาสป่วยจากการเกิดเชื้อดื้อยาแก่ประชาชนในชุมชน จึงจัดโครงการอบรมความรู้การใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลเพื่อให้ อสม.และแกนนำในชุมชนสามารถนำความรู้ที่ได้รับจากการอบรมไปปรับใช้ในการดูแลสุขภาพของตนเองครอบครัวในเขตรับผิดชอบและคนในชุมชน พร้อมทั้งมีองค์ความรู้เพื่อเผยแพร่ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม