กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

จากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทยปี ๒๕๕๓ – ๒๕๘๓ ของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ(สคช.) โดยใช้ข้อมูลสำมะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. ๒๕๕๓ ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ เป็นฐานในการประมาณ พบว่า ในปี ๒๕๕๓ ประเทศไทยจะมีผู้สูงอายุทีมีอายุ ๖๐ ปีขึ้นไป สูงถึง ๒๐.๕ ล้านคน หรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ ๓๒ ของจำนวนประชากรไทยทั้งหมด โครงสร้างประชากรไทยเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ จะส่งผลต่อการพัฒนาประเทศ เนื่องจากการลดลงของจำนวนและสัดส่วนของประชากรวัยแรงงานจะกระทบศักยภาพการผลิต นอกจากนี้การเพิ่มประชากรสูงอายุยังสะท้อนการเพิ่มขึ้นของภาระทางการคลัง จากจำนวนประชาการที่อยู่ในวัยพึ่งพิงทั้งในเชิงเศรษฐกิจสังคมและสุขภาพ นอกเหนือจากปัญหาด้านสุขภาพ ผู้สูงอายุยังเผชิญปัญหาสภาพชีวิต ความเป็นอยู่ และระบบการดูแลที่ไม่ได้มาตรฐาน รวมถึงความมั่นคงทางรายได้ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุจากครอบครัวยากจน นอกจากนี้ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ยังขาดการพัฒนาทักษะในการทำงาน การดำรงชีวิตในสังคมให้เท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก ในขณะผู้สูงอายุที่มีศักยภาพ ยังไม่มีส่วนร่วมในการทำงานและพัฒนาประเทศเท่าที่ควร
สถานการณ์ด้านสุขภาพผู้สูงอายุไทยร้อยละ ๙๕มีความเจ็บป่วยด้วยโรคและปัญหาสุขภาพดังต่อไปนี้ โรคความดันโลหิตสูงร้อยละ ๔๑โรคเบาหวานร้อยละ ๑๐ โรคเข่าเสื่อม ร้อยละ ๙ เป็นผู้พิการ ร้อยละ ๖ โรคซึมเศร้า ร้อยละ ๑ และผู้ป่วยนอนติดเตียง ร้อยละ ๑ ขณะที่มีเพียง ร้อยละ ๕ เท่านั้นที่ไม่เป็นโรคและปัญหาสุขภาพดังกล่าว ผู้สูงอายุเข้าถึงระบบบริการสุขภาพเพียงร้อยละ ๕๖.๗(รายงานสำรวจสุขภาวะผู้สูงอายุไทย ปี ๒๕๕๖ : กรมอนามัย ร่วมกับ HITAP และ สปสช.) มีผู้สูงอายุอยู่คนเดียว จำนวน ๖๐๐,๐๐๐ คน หรือร้อยละ ๗.๗ และอยู่ลำพังกับคู่สมรส จำนวน ๑.๓ ล้านคน หรือ ร้อยละ ๑๖.๓๓ ในปี ๒๕๕๕
กระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายด้านการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุทุกกลุ่มศักยภาพ นโยบายสำคัญคือ การทำให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพที่แข็งแรง ชะลอการเกิดโรคและความเจ็บป่วยจนต้องอยู่ในภาวะพึ่งพิง และวางระบบการดูแลผู้สูงอายุที่อยู่ในภาวะพึ่งพิงให้ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม เพื่อให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพดีดูแลตนเองได้และมีคุณภาพชีวิตที่ดี การจัดการการดูแลผู้สูงอายุระยะยาวจึงเป็นเรื่องสำคัญโดยได้มีการลงนามบันทึกความร่วมมือของ 4 หน่วยงาน ได้แก่ กระทรวงสาธารณสุข สมาคมสันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย สมาคมองค์การบริหารส่วนตำบลแห่งประเทศไทย และ สปสช. เพื่อสนับสนุนให้ อปท. สามารถจัดระบบการดูแลระยะยาวแก่ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในความรับผิดชอบได้ และข้อตกลงการดำเนินงานร่วมกันระหว่างกระทรวงสาธารณสุขและ สปสช. เพื่อสนับสนุนการดำเนินงานและงบประมาณให้หน่วยบริการในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข
จากการสำรวจสภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุทั้งหมดในเขตตำบลดินจี่ ในปีงบประมาณ ๒๕๖๐ แยกตามความสามารถในการดูแลตนเองในการทำกิจวัตรประจำวันพบว่าจากผู้สูงอายุทั้งหมด ๗๙๘ คน เป็นผู้สูงอายุภาวะพึงพิงจำนวน๑๒คนเป็นผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง กลุ่ม ๑ จำนวน ๘ คน กลุ่ม ๒ จำนวน ๑ คน กลุ่ม ๓ จำนวน ๓ คน กลุ่ม ๔ จำนวน ๐ คน บางรายเกิดภาวะแทรกซ้อนที่เป็นปัญหาเรื้อรังและพิการตามมา เป็นภาระของครอบครัว และชุมชนซึ่งมีผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจของครอบครัวเนื่องจากผู้ดูแลบางคนต้องหยุดงานเพื่อมาดูแลผู้สูงอายุที่มีความพิการและเจ็บป่วยเรื้อรัง และปัญหาระดับประเทศชาติคือภาระค่ารักษาพยาบาลที่เพิ่มขึ้นเมื่อเกิดความพิการและภาวะแทรกซ้อน
จากข้อมูลที่กล่าวมาข้างต้น ศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุและผู้พิการตำบลดินจี่และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดินจี่ จึงได้เล็งเห็นความสำคัญของการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงทั้งกลุ่มติดบ้านและกลุ่มติดเตียง และเพื่อตอบสนองนโยบายของรัฐ ที่มุ่งเน้นการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติต่อเนื่องจากปีที่แล้วจึงได้จัดทำโครงการ “ดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงระยะยาว ประจำปีงบประมาณ ๒๕๖๑” ขึ้น เพื่อให้บริการดูแลด้านสาธารณสุขแก่ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงในพื้นที่ตำบลดินจี่ ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นต่อไป