กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สุขภาพช่องปากมีความสำคัญต่อสุขภาพของทุกคน โดยเฉพาะในหญิงมีครรภ์ และเด็กปฐมวัย ปัญหาสุขภาพช่องปากในหญิงมีครรภ์ จากการเป็นโรคปริทันต์จะส่งผลต่อคุณภาพของการตั้งครรภ์ และการคลอดของทารกได้ นอกจากนี้แม่ที่มีฟันผุยังส่งผลต่อการเกิดฟันผุในลูกด้วย โรคฟันผุในเด็กสามารถพบได้ตั้งแต่ฟันเริ่มขึ้นในช่วงขวบปีแรก และอัตราการผุเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงอายุ 1-3 ปี สาเหตุหลักที่ทำให้เด็กมีฟันผุ มาจากพฤติกรรมของมารดาในการเลี้ยงดูบุตรที่ไม่ถูกต้อง รวมถึงการดูแลทำความสะอาดช่องปากไม่ถูกวิธีและมีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่เหมาะสมก่อให้เกิดโรคฟันผุในฟันน้ำนมอย่างรุนแรง ทำให้เด็กมีความเจ็บปวดเคี้ยวอาหารไม่ได้ตามปกติ ได้รับสารอาหารที่จำเป็นไม่เพียงพอและส่งผลต่อพัฒนาการการเจริญเติบโตของเด็กได้
จากผลการตรวจสภาวะช่องปากของหญิงมีครรภ์ ที่มาฝากครรภ์ ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าบอน อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ตั้งแต่ปี 25๖๑ เป็นต้นมา พบว่า หญิงมีครรภ์ที่ได้รับการตรวจฟันมีฟันผุ ถึงร้อยละ 98 และมีปัญหาเหงือกอักเสบและมีหินน้ำลาย จำนวน ร้อยละ 94.82 และจากการสัมภาษณ์หญิงมีครรภ์ส่วนใหญ่ พบว่า ปัญหาดังกล่าวเกิดจากละเลยการดูแลเอาใจใส่ในการดูแลทำความสะอาดช่องปาก ขาดทักษะการทำความสะอาดช่องปาก การเลือกบริโภคอาหารที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคฟันผุ และการไม่ได้รับบริการทางทันตกรรม เนื่องจากส่วนใหญ่แล้วต้องทำงานหาเลี้ยงชีพไม่มีเวลาดูแลสุขภาพช่องปาก ไม่มีเวลามารับบริการทันตกรรม เป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหาทางทันตสุขภาพ และส่งผลต่อลูกได้จากผลการสำรวจสภาวะช่องปากของเด็กอายุ 18 เดือน และ 3 ปี พบว่า ปี 25๖0 เด็ก 18 เดือนมีฟันผุไปแล้วร้อยละ 5 เด็ก 3 ปีมีฟันผุมากถึงร้อยละ 45.6 และล่าสุดปี 25๖๑ ผลจากการสำรวจจาการเด็ก 18 เดือนมีฟันผุไปแล้วร้อยละ 3.3 เด็ก 3 ปีมีฟันผุมากถึงร้อยละ 45.7 และจากสัมภาษณ์พฤติกรรมการดูแลเด็ก พบว่า ผู้ปกครองส่วนใหญ่ไม่แปรงฟันก่อนนอนให้ลูก เนื่องจากดูดนมเสร็จลูกก็หลับจึงไม่อยากรบกวนการนอนของลูก หรือไม่ก็ทำความสะอาดไม่ถูกวิธี และมีเด็กบางส่วนที่อยู่กับผู้ดูแลไม่ได้อยู่กับพ่อแม่ จึงไม่ค่อยดูแลสุขภาพช่องปากเท่าที่ควร และยังพบอีกว่าผู้ปกครองส่วนใหญ่ไม่ให้ความใส่ใจต่อการเลือกบริโภคอาหารให้กับลูก จะตามใจลูกเป็นส่วนใหญ่ นี้เป็นปัญหาที่พบส่วนหนึ่งจากการสัมภาษณ์ ซึ่งเป็นปัญหาที่ต้องได้รับการแก้ไขต่อไป
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลท่าบอนได้เห็นความสำคัญของปัญหาสุขภาพช่องปากในหญิงตั้งครรภ์ จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพช่องปากแม่และเด็ก (แม่ลูกผูกพันสานฝันฟันดี) ให้แม่และเด็ก๐-๓ ปี มีสภาวะด้านทันตสุขภาพที่ดี คือ ลดภาวะสูญเสียฟันแท้ในช่วงตั้งครรภ์ และเด็ก ๐-๓ ปีมีฟันน้ำนมที่ดีปราศจากรอยโรคในช่องปาก