กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

โรคไข้เลือดออกเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญโรคหนึ่งของท้องถิ่นและประเทศ โรคนี้เป็นภัยต่อสุขภาพและความปลอดภัยของเด็กและประชาชนชาวไทยเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งเป็นโรคติดต่อสามารถเป็นได้ทุกกลุ่มอายุทั้งเพศชายและหญิงสาเหตุมาจากเชื้อไวรัสโดยมียุงลายเป็นพาหนะนำโรค สามารถเกิดการระบาดโรคได้ทุกฤดูและทุกกลุ่มอายุ โดยเฉพาะกลุ่มเด็กอายุ0 – 15ปีจะมีความรุนแรงของโรคมาก
จากสถานการณ์โรคไข้เลือดออกของประเทศไทยรายงานจากสำนักโรคติดต่อนำโดยแมลงพบว่าปี2562 (ข้อมูลจากกรมควบคุมโรค 31 กรกฎาคม 2562) มีผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก 59,167 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 89.57 ต่อแสนประชากรเสียชีวิต 67 รายคิดเป็นอัตราตาย 0.11 (เป้าหมายของกระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดให้อัตราป่วยไม่เกิน 50 ต่อแสนประชากรและอัตราตายไม่เกินร้อยละ 0.13) ซึ่งจะพบว่าอัตราป่วยที่สูงที่สุดคือภาคตะวันออกเฉียงเหนือ (118.89 ต่อแสนประชากร) รองลงมาได้แก่ภาคใต้ (90.22 ต่อแสนประชากร) ภาคกลาง (72.18 ต่อแสนประชากร) และภาคเหนือ (68.43 ต่อแสนประชากร) โดยส่วนใหญ่พบในกลุ่มอายุ 5 – 14 ปี รองลงมาได้แก่อายุ15 – 34 ปี และ 0 – 4 ปี
ข้อมูลจังหวัดพะเยา พบว่าสถานการณ์โรคไข้เลือดออกในจังหวัดพะเยา ตั้งแต่เดือน ม.ค. – 10 ส.ค. 2562พบผู้ป่วยจำนวน 279 รายคิดเป็นอัตราป่วย 58.76 ต่อแสนประชากรอำเภอที่มีปัญหาโรคไข้เลือดออกสูงสุด 3 อันดับแรกของจังหวัด ได้แก่ อำเภอแม่ใจ(167 รายคิดเป็นอัตราป่วย 492.12 ต่อแสนประชากร)อำเภอภูกามยาว (13 รายคิดเป็นอัตราป่วย 61.61 ต่อแสนประชากร)อำเภอภูซาง (31 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 40.99ต่อแสนประชากร)สำหรับในเขตของเทศบาลเมืองพะเยาทั้งหมดมีจำนวน 14 ชุมชน ประชากร 16,801 คนจำนวนหลังคาเรือน 8,157 หลังคาเรือน (ข้อมูล ณ วันที่ 8 ส.ค. 2562 ) พบจำนวนผู้ป่วย 4 ราย (ชุมชนวัดภูมินทร์)คิดเป็นอัตราป่วย 20.20 ต่อแสนประชากร ซึ่งในช่วงฤดูฝนจะพบว่าอัตราการป่วยมีแนวโน้มสูงขึ้น การเตรียมความพร้อมในการป้องกันโรคไข้เลือดออกประกอบด้วย 3 เรื่องสำคัญคือ 1) การป้องกันการถูกยุงกัด โดยทายากันยุง นอนในมุ้ง กำจัดยุงตัวเต็มวัยด้วยสเปรย์ ไม้ช็อตไฟฟ้า พร้อมกำจัดลูกน้ำและแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายในภาชนะที่มีน้ำใสนิ่ง เช่น ถาดรองขาตู้เย็น ยางรถยนต์เก่า กระถางต้นไม้ เป็นต้น2) การเฝ้าระวังอาการของโรค เช่น ไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อย เบื่ออาหาร หน้าแดง ผิวหนังเป็นจุดเลือด อาเจียน ปวดท้องและ 3) การไปพบแพทย์เร็วเมื่อป่วยและมีไข้สูง เพื่อให้แพทย์วินิจฉัยโรคและเฝ้าระวังพิเศษในช่วงไข้ลดหากเกิดอาการช็อคจากไข้เลือดออก ต้องรีบกลับไปโรงพยาบาลให้เร็วที่สุดพร้อมทั้งประชาชนต้องให้ความสำคัญกับมาตรการ 3 เก็บ

ป้องกัน 3 โรคคือ 1) เก็บบ้านให้สะอาด โปร่ง โล่ง ไม่มีมุมอับทึบเป็นที่เกาะพักของยุง2) เก็บขยะ เศษภาชนะรอบบ้าน โดยทำต่อเนื่องสัปดาห์ละครั้ง ไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์และ 3) เก็บน้ำ สำรวจภาชนะใส่น้ำ ต้องปิดฝาให้มิดชิด ป้องกันยุงลายไปวางไข่ เพื่อป้องกัน3โรคคือโรคไข้เลือดออก โรคติดเชื้อไวรัสซิกา และโรคไข้ปวดข้อยุงลาย หากช้าอาจทำให้เสียชีวิตได้
ดังนั้นงานศูนย์บริการสาธารณสุข ต.เวียงจึงได้จัดทำโครงการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกเพื่อให้ประชาชนเห็นความสำคัญและถือเป็นภารกิจที่จะต้องช่วยกันกระตุ้น ตระหนัก ในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ช่วยกันทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ลูกน้ำยุงลายเพื่อไม่ให้เกิดการระบาดของโรคไข้เลือดออกในชุมชนต่อไป