กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

กระทรวงสาธารณสุข มีนโยบายเร่งจัดระบบการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรคประชาชน โดยใช้ศาสนานำการพัฒนาและแก้ไขปัญหาสุขภาพในพื้นที่ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของประชาชน ซึ่งมัสยิดเป็นศูนย์รวมด้านวิถีชีวิตของชุมชนไทยมุสลิมและเป็นเป้าหมายดำเนินการให้เป็นต้นแบบของศาสนสถานส่งเสริมสุขภาพ เนื่องจากเป็นสถานที่ที่เป็นศูนย์กลางการบริหารจัดการชุมชนที่นอกจากจะเป็นสถานที่ปฏิบัติศาสนกิจตามที่คนทั่วไปเข้าใจแล้ว ยังเป็นศูนย์กลางการพัฒนาและส่งเสริมกิจกรรมต่างๆ ของชุมชน เป็นสถานที่ส่งเสริมสุขภาพทั้งร่างกาย จิตใจ และจิตวิญญาณของประชาชนในชุมชน นับว่าเป็นสถานที่ที่มีความสำาคัญต่อชุมชนและมีความเกี่ยวพันกันจนไม่สามารถแยกออกได้ เป็นพื้นฐานสำคัญของมุมมองสุขภาพด้านสังคมและนิเวศวิทยา จากแนวคิดดังกล่าวศาสนสถานจึงเป็นสิ่งแวดล้อมที่สนับสนุนสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ การดำเนินการเพื่อสร้างสิ่งแวดล้อมที่สนับสนุนสุขภาพจึงมีหลายมิติ ได้แก่ มิติทางกายภาพสังคม จิตวิญญาณเศรษฐกิจ และสังคม ซึ่งมิติเหล่านี้เชื่อมโยงกันอย่างมีพลวัตร การดำเนินการสร้างสิ่งแวดล้อมที่สนับสนุนต้องเกิดจากความร่วมมือกัน เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาได้อย่างยั่งยืนอย่างแท้จริง การพัฒนาศาสนสถานเพื่อเป็นศาสนสถานที่ส่งเสริมสุขภาพที่มีประสิทธิผลและจับต้องได้ต้องดำเนินการด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่อทำให้ชุมชนมีความรู้สึกเป็นเจ้าของ สามารถควบคุมการดำเนินการต่างๆ และสามารถกำหนดอนาคตของตนเองได้ การพัฒนาชุมชนเป็นการดึงศักยภาพของทรัพยากรมนุษย์และทรัพยากรวัตถุที่มีอยู่ในชุมชน เพื่อพัฒนาความสามารถในการช่วยเหลือตนเองและสนับสนุนซึ่งกันและกัน และเพื่อพัฒนาระบบที่มีความยืดหยุ่น เพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วมในการพัฒนาและสอดคล้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ
ในปัจจุบัน มีโรคอุบัติใหม่ เกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก รวมถึงวิถีการดำเนินชีวิตของผู้คนในปัจจุบันที่เสี่ยงทำให้เกิดอาการเจ็บป่วยได้ง่าย หรือกลายเป็นปัญหาด้านสุขภาพที่เรื้อรังรักษาหายได้ยาก โรคมะเร็ง คือ โรคร้ายอันดับ 1 ที่คร่าชีวิตคนไทยไปมากที่สุด รองลงมา คือ โรคหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งมีสาเหตุมาจากการรับประทานอาหารมีไขมันสูง ไม่ออกกำลังกาย จนไขมันไปสะสมอุดตันในหลอดเลือด ใน 10 อันดับโรคที่คนไทยมักเป็น และเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการใช้ชีวิตผิดๆ เช่น การรับประทานอาหารไขมันสูง ไม่ขยับตัว หรือออกกำลังกาย ซึ่งได้แก่ โรคเบาหวาน โรคระบบกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นอักเสบ โรคอ้วน และน้ำหนักเกิน โรคทางจิตเวช เช่น โรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล โรคเครียด เป็นอีกโรคที่ติดอันดับ 10 โรคที่คนไทยเป็นกันมาก ซึ่งผู้ป่วยโรคนี้มักไม่แสดงออกอาการให้คนภายนอกรู้มากนัก เพื่อป้องกันอาการเจ็บป่วยที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกวัน การใส่ใจเรื่องสุขภาพจึงมีความจำเป็น และการขับเคลื่อนการส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค จึงเป็นเรื่องของคนในชุมชนที่จะต้องสร้างความตระหนัก มัสยิดถือเป็นศูนย์รวมของสถาบันครอบครัวที่จะผลักดันการขับเคลื่อนให้คนในชุมชนรักและใส่ใจสุขภาพ คณะกรรมการมัสยิดจึงได้เสนอโครงการขับเคลื่อนศาสนสถานส่งเสริมสุขภาพ มัสยิดพะยอมงาม บ้านห้วยไทร ม.10 ต.ละงู อ.ละงู จ.สตูล ขึ้น โดยมุ่งหวังให้ผู้นำครัวเรือนเข้าร่วมกิจกรรมในการส่งเสริมสุขภาพ และสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้และกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพไปยังบุคคลในครอบครัว สร้างสุขนิสัยส่วนบุคคลให้ถูกต้อง รวมถึงการประเมินสุขภาพตนเอง และพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกสุขลักษณะ ช่วยลดผลกระทบในด้านสุขภาพ เศรษฐกิจและสังคมต่อไป