กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

กว่า 20 ปี มาแล้ว ที่เราวนเวียนกับปัญหาหมอกควันที่เหมือนกับว่าเราจะไม่เคยประสบผลสำเร็จในการแก้ปัญหาหมอกควัน สิ่งที่เราต้องเผชิญคือสถานการณ์เป็นปัญหามลพิษที่เกิดขึ้นเป็นประจำทุกปี ในภาคเหนือของประเทศไทย โดยมักจะเกิดในช่วงปลายฤดูหนาวสู่ฤดูแล้งประมาณช่วงเดือนมกราคมถึงเมษายนของทุกปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดเชียงราย เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ลำพูน และลำปาง ต้องประสบกับปัญหาหมอกควันและมลพิษในอากาศที่สูงมากกว่าปกติ เนื่องจากพื้นที่ชุมชนทางภาคเหนือส่วนใหญ่มักตั้งอยู่ในที่ราบลุ่มแม่น้ำซึ่งมีภูเขาล้อมรอบเป็นลักษณะแอ่งกระทะทำให้หมอกควันไม่สามารถกระจายตัวออกไปได้ และสภาพภูมิอากาศในช่วงฤดูหนาวที่มีความกดอากาศสูงสภาพอากาศนิ่งและแห้งเป็นเวลานานทำให้มีการสะสมของสารมลพิษเหล่านี้ในบรรยากาศสูงเกินมาตรฐาน โดยปกติหมอกควันและมลพิษทางอากาศจะลอยขึ้นไปในอากาศได้สูงประมาณ 3-5 กิโลเมตร แต่เมื่อมีภูเขาสูงกั้นและพื้นที่ชุมชนหรือเมืองมีลักษณะที่เป็นแอ่งกระทะจึงทำให้หมอกควันและมลพิษสะสมในบรรยากาศเป็นปริมาณมากจนก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม มีสาเหตุเกิดจากการเผาไหม้ที่สำคัญคือ การเผาเศษวัสดุเหลือทิ้งทางเกษตรเพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับการเพาะปลูก การเผาขยะชุมชนและการก่อไฟให้ความอบอุ่น การเผาไหม้ก่อให้เกิดหมอกควัน ฝุ่นละอองขนาดเล็ก(PM2.5) ซึ่งหากได้รับเข้าสู่ร่างกายจะส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจทำให้เกิดโรค ต่าง ๆ เช่น โรคหืด โรคถุงลมโป่งพอง โรคปอดอักเสบ เป็นต้น
จากข้อมูลเครื่องตรวจวัดฝุ่นละอองขนาดเล็ก(PM2.5) ตรวจวัดที่บริเวณโรงพยาบาลลี้ ในเดือน ธันวาคมปี พ.ศ. 2562 ได้ตรวจวัดฝุ่นละอองขนาดเล็ก(PM2.5) มีค่าเกิน 100 มคก./ลบ.ม. ซึ่งอยู่ในระดับที่มีผลต่อสุขภาพประชาชน
ดังนั้น ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขตำบลนาทราย จึงได้จัดทำโครงการอสม.ตำบลนาทรายเคาะประตูบ้านป้องกันภัยหมอกควัน เพื่อให้ประชาชนมีความรู้และการป้องกันตนเองเรื่องหมอกควันและฝุ่นขนาดเล็ก(PM2.5)ที่มีผลต่อสุขภาพ