กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ไข้เลือดออก (dengue fever) หรือโรคติดเชื้อเดงกี เป็นปัญหาสาธารณสุขทั่วโลก เป็นโรคระบาดร้ายแรงชนิดหนึ่งในแถบเขตร้อนชื้น เริ่มรู้จักครั้งแรกเมื่อประมาณ 200 กว่าปีที่ผ่านมา ในปี พ.ศ.2497 ได้พบการระบาดครั้งแรกของโรคไข้เลือดออกที่ประเทศฟิลิปปินส์ ซึ่งนับว่าเป็นโรคอุบัติใหม่ ต่อมาพบระบาดในประเทศไทยในปี พ.ศ.2501 และหลังจากนั้นได้มีการระบาดไปยังประเทศต่างๆที่อยู่ในเขตร้อนของทวีปเอเชีย โดยองค์การอนามัยโลกได้คาดการณ์ในแต่ละปีจะพบผู้ติดเชื้อไวรัสเดงกีจำนวน 50-100 ล้านราย และเสียชีวิตประมาณ 22,000 ราย โรคติดเชื้อเดงกีเป็นโรคติดต่อที่เป็นปัญหาทางด้านสาธารณสุขในประเทศแถบภูมิภาคร้อนชื้น (tropical/sub-tropical region) ได้แก่ ประเทศในแถบภูมิภาคอเมริกากลางและใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และแปซิฟิกตะวันตก โดยในปี พ.ศ. 2551 พบผู้ป่วยติดเชื้อเดงกีทั้ง 3 ภูมิภาค รวมกันมากกว่า 1.2 ล้านราย และปี พ.ศ. 2556 พบผู้ป่วยมากกว่า 3 ล้านราย ในประเทศไทยมีรายงานผู้ป่วยเสียชีวิตจากโรคไข้เลือดออกทุกปี และยังคงมีแนวโน้มการเกิดโรคเพิ่มขึ้น และยังมีการระบาดอย่างต่อเนื่อง สถานการณ์โรคไข้เลือดออกในประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึงวันที่ 13 พฤษภาคม 2563 (ข้อมูลจากระบบรายงานการเฝ้าระวังโรค 506 กองระบาดวิทยา) มีรายงานผู้ป่วยโรคไข้เลือด สะสมรวม 11,938 ราย อัตราป่วย 18.01 ต่อประชากรแสนคน มีรายงานผู้ป่วยเสียชีวิต 8 ราย ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง จากรายงานการเฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกของสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม ถึงวันที่ 13 พฤษภาคม 2563 พบผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก 887 ราย มีรายงานผู้เสียชีวิต 1 ราย ในจังหวัดยะลา ส่วนจังหวัดที่พบผู้ป่วยสูงสุดคือ จังหวัดสงขลา 333 ราย รองลงมา คือ นราธิวาส 181 ราย, ปัตตานี 151 ราย, ยะลา 105 ราย, ตรัง 57 ราย, พัทลุง 51 ราย และสตูล 9 ราย
อัตราป่วยโรคไข้เลือดออกจังหวัดสงขลา จำแนกรายอำเภอ ข้อมูลวันที่ 1 มกราคม ถึง 22 มิถุนายน 2563 (ข้อมูลจากระบบรายงานการเฝ้าระวังโรค 506 กองระบาดวิทยา) พบว่าอำเภอนาทวีพบผู้ป่วยไข้เลือดออกมากเป็นอันดับ 3 ของจังหวัดสงขลา อัตราป่วย 67.94 ต่อประชากรแสนคน (54 ราย) รองจากคลองหอยโข่ง อัตราป่วย 75.57 ต่อประชากรแสนคน (23 ราย)) และสะบ้าย้อย อัตราป่วย 78.36 ต่อประชากรแสนคน (54 ราย) ตามลำดับ โดยตำบลทับช้างเป็นอันดับ 1 ที่พบผู้ป่วยไข้เลือดออกมากที่สุดในอำเภอนาทวี อัตราป่วย 393.49 ต่อประชากรแสนคน (29 ราย)
โรคไข้เลือดออกนั้นเป็นโรคที่สามารถป้องกันได้ ดังนั้นการทำให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจ เล็งเห็นถึงความสำคัญและให้ความร่วมมือในการป้องกันโรคจึงมีความสำคัญและมีความจำเป็นอย่างยิ่ง โดยหากมีหน่วยงานในพื้นที่และบุคคลากรที่เกี่ยวข้องที่มีประสบการณ์จากการปฏิบัติงานในพื้นที่มาร่วมกันรณรงค์ป้องกันควบคุมโรค ให้ความรู้ เสริมสร้างความตะหนักแก่ประชาชนในพื้นที่อย่างต่อเนื่องจะช่วยให้การดำเนินงานณรงค์ป้องกันโรคไข้เลือดออกมีประสิทธิภาพและมีความยั่งยืนมากยิ่งขึ้น กลไกสำคัญในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกที่สำคัญ คือ การจัดการด้านสิ่งแวดล้อมที่ดี การทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ลูกน้ำยุงลายอย่างต่อเนื่อง เพื่อตัดวงจรของยุงลายที่เป็นพาหะนำโรค และต้องอาศัยความร่วมมืออย่างเข้มแข็งของชุมชนและหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ โดยใช้มาตรการ “3 เก็บ ป้องกัน 3 โรค” ดังนี้ 1.เก็บบ้านให้สะอาด เช่น พับเก็บเสื้อผ้าใส่ในตู้หรือแขวนให้เรียบร้อย เพื่อไม่ให้มีมุมอับทึบเป็นที่เกาะพักของยุง 2.เก็บขยะที่อยู่บริเวณรอบบ้าน เก็บภาชนะใส่อาหารหรือน้ำดื่มที่ทิ้งไว้ใส่ถุงดำ และนำไปทิ้งลงถังขยะ เพื่อไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง และ 3.เก็บน้ำ ภาชนะที่ใส่น้ำเพื่ออุปโภค บริโภค ต้องปิดฝาให้มิดชิด ล้างคว่ำภาชนะใส่น้ำ และเปลี่ยนน้ำในกระถางหรือแจกันทุกสัปดาห์ ป้องกันไม่ให้ยุงลายวางไข่ ซึ่งจะสามารถป้องกันได้ 3 โรค คือ 1.โรคไข้เลือดออก 2.โรคติดเชื้อไวรัสซิกา 3.โรคไข้ปวดข้อยุงลาย จากการลงสำรวจปัจจัยที่เอื้อต่อการเกิดโรคติดต่อในเขตตำบลทับช้าง อำเภอนาทวี คือ ลักษณะของชุมชนเมืองที่มีประชากรอาศัยหนาแน่น การจัดเก็บและการดูแลสิ่งแวดล้อมไม่เหมาะสม ทำให้เกิดเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ลูกน้ำในชุมชน ทำให้มีโอกาสเกิดการติดเชื้อและแพร่ระบาดได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งทางโรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชินีนาถ ณ อำเภอนาทวี และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวังไทรร่วมกับทีมอาสาสมัครได้ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดตั้งโครงการตำบลทับช้างร่วมใจ พิชิตไข้เลือดออก ให้ความรู้และปรับทัศนคติในกลุ่มประชากรตำบลทับช้าง และได้บูรณาการร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบลทับช้าง สนับสนุนให้ชุมชนมีการรณรงค์ป้องกัน กำจัดลูกน้ำยุงลาย พิชิตโรคไข้เลือดออกซึ่งเป็นปัญหาอยู่ในปัจจุบัน เพื่อให้สามารถควบคุมการเกิดโรคได้และลดภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้น