กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ในปัจจุบันโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมเป็นสาเหตุการตายจากโรคมะเร็งของสตรีในประเทศไทย ซึ่งทำให้เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ โดยเฉพาะโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับหนึ่งของมะเร็งในสตรี พบได้ถึง 3 คน ในประชากรหนึ่งแสนคน ในแต่ละปีมีผู้ป่วยด้วยโรคมะเร็งปากมดลูกเสียชีวิต ประมาณ 4,500 ราย ส่วนใหญ่มีอายุประมาณ 30-50 ปี ซึ่งที่ผ่านมาใช้วิธีการตรวจมะเร็งปากมดลูกด้วยการตรวจ Pap Smear และหากทำทุก 1 ปี ในกรณีกลุ่มเสี่ยง สามารถลดการเป็นมะเร็งระยะลุกลามได้ 92 % ถึงแม้กระบวนการตรวจเพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูก จะง่าย สะดวก ราคาถูก แต่ยังพบว่าสตรีจำนวนมากไม่เห็นความสำคัญ มีทัศนคติ ที่ไม่ดีต่อการตรวจ Pap Smear ส่วนโรคมะเร็งเต้านม ผู้ป่วยมักไม่มีอาการผิดปกติในระยะเริ่มต้น ดังนั้นจึงมีความจำเป็นและสำคัญที่ต้องทำการตรวจค้นหามะเร็งเต้านมใน ระยะเริ่มต้น การรักษามะเร็งเต้านมในปัจจุบันมีความก้าวหน้าไปมาก การค้นพบมะเร็งเต้านมในระยะเริ่มต้นสามารถรักษาให้หายขาดได้ และการรักษาอาจทำได้โดยการตัดเฉพาะก้อนมะเร็งออกไม่จำเป็นต้องผ่าตัดทั้งเต้านม ในทางตรงกันข้ามหากไม่มีการตรวจค้นหามะเร็งเต้านม รอจนกระทั่งมีอาการผิดปกติ มะเร็งอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ แล้ว และไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ จากผลการดำเนินงานปี 2563 ที่ผ่านมา ในเขตเทศบาลตำบลควนโดน ผลการดำเนินงานคัดกรองมะเร็งเต้านม พบสตรีที่มีความผิดปกติที่ต้องตรวจโดยเจ้าหน้าที่ จำนวน 25 ราย พบ ถุงไขมันอักเสบ จำนวน 4ราย ก้อนเนื้อไม่ใช่มะเร็ง จำนวน 3 ราย ซึ่งได้ส่งเอกซเรย์เต้านม และความผิดปกติอื่นๆ เช่น มีผื่นคันเต้านมอักเสบ ผิวหนังและหัวนมเป็นรอยบู๋ม ซึ่งได้ส่งต่อพบแพทย์และผลการดำเนินงานการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก ซึ่งนับผลงานสะสม ตั้งแต่ ปี 2563 ผลงานยังถือว่าต่ำเกณฑ์ (ร้อยละ 25) ซึ่งการดำเนินงานที่ผ่าน ภายใต้สถานการณ์ โรคไวรัสโคโรนา (โควิด-19)ทำให้การดำเนินงานมีข้อจำกัดในหลายด้านทั้งเรื่อง การทำกลุ่มเพื่อเพิ่มเติมทักษะและการเข้ารับการตรวจที่ต้องชะงักไปเพราะการจัดบริการที่ต้องจำกัดกลุ่มเป้าหมาย และกิจกรรมขาดความต่อเนื่องทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลควนโดน จึงปรับรูปแบบการจัดกิจกรรมใหม่ ให้เหมาะสมกับวิถีใหม่ โดยเน้นการเสริมสร้างทักษะให้กุล่มแกนนำ เป็นวิทยากรชุมชน ขยายผลต่อสตรีกลุ่มเป้าหมายในเขตรับผิดชอบ เพื่อให้การดำเนินงานและกลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจตามชุดสิทธิประโยชน์ขั้นพื้นฐานเพื่อค้นหาและคัดกรองโรคมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูก ในระยะเริ่มต้น และได้เป็นการกระตุ้น การดูแลตนเอง-สตรีในชุมชน ร่วมกันต่อไป