กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

1000 วันแรกของชีวิต เริ่มตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์จนถึงเด็กอายุ 2 ปี ซึ่งเป็นช่วงเวลาสำคัญแห่งกระบวนการพัฒนาร่างกายและทางสมอง ส่งผลต่อทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อย ภาวะเตี้ย ทุพโภชนาการ  พัฒนาการไม่สมวัย เนื่องจากเป็นช่วงที่มีกระบวนการสร้างเซลล์สมอง โดยการเพิ่มเซลล์สมองควบคู่กับการสร้างเส้นใยประสาทเร็วที่สุด การได้รับโภชนาการที่เหมาะสม ร่วมกับกระบวนการกิน นอน กอด เล่น เล่า คุณภาพ จะทำให้ทารกที่เจริญเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีศักยภาพสูงสุด จึงควรตระหนักและให้ความสำคัญกับคุณภาพการอบรมเลี้ยงดูและส่งเสริมศักยภาพของเด็ก การส่งเสริมให้เด็กมีการเจริญเติบโตมีสุขภาพที่ดีรวมถึงมีพัฒนาการที่เหมาะสมตามวัยสามารถดำรงชีวิต อยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างสันติสุขนั้น ครอบครัวเป็นสิ่งแวดล้อมแรกที่มีความสำคัญในการเสริมเสร้างการเรียนรู้ และจากผลการทบทวนถึงรูปแบบการอบรมเลี้ยงดู ที่ส่งผลต่อพัฒนาการเด็ก ในสังคมไทย พบว่าการอบรมเลี้ยงดูเน้นในการให้ความรัก ความอบอุ่น ในการอบรมสั่งสอนมีความสม่ำเสมอในบทบาทของการให้รางวัลและการลงโทษจะมีผลเชิงบวกต่อพัฒนาการเด็ก สอดคล้องกับการศึกษาที่พบว่าเด็กที่ถูกเลี้ยงดูแบบผสม มีโอกาสที่จะมีพัฒนาการล่าช้ากว่าวัยเป็น 1.9 เท่า ของเด็ก ที่ถูกเลี้ยงดูแบบประชาธิปไตย ที่เน้นการให้ความรัก ความอบอุ่น การมีเหตุผล รวมถึงการเสริมเสร้างความมั่นใจ ให้กับเด็กแสดงว่าปัจจัยด้านพื้นฐานของครอบครัวและรูปแบบการอบรมเลี้ยงดูได้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการเจริญ เติบโต ภาวะสุขภาพและพัฒนาการของเด็ก โดยผ่านกระบวนการอบรมเลี้ยงดูของผู้เลี้ยงดูเด็ก การพัฒนาความรู้ทักษะในการเลี้ยงดูเด็กให้กับ พ่อ แม่ หรือผู้เลี้ยงดูเด็ก จึงมีความสำคัญยิ่ง โรงเรียน พ่อ แม่ เพื่อลูกรัก "สุขภาพดีสมองดีอารมณ์ดีมีความสุข" จึงเป็นกระบวนการหนึ่งที่จะส่งเสริมพัฒนาการและศักยภาพตามช่วงวัยของเด็กปฐมวัยอย่างเหมาะสม ผลการดำเนินงานคุณภาพด้านแม่และเด็กโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลฉลุง จาก HDC ในปี พ.ศ. 2565 พบประเด็นเกี่ยวข้องเป็นอุปสรรคต่อการพัฒนางานอนามัยแม่และเด็ก ได้แก่ 1.การฝากครรภ์ครั้งแรกก่อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ ร้อยละ 97.73 2.การฝากครรภ์ 5 ครั้งตามเกณฑ์ ร้อยละ 97.33 3.หญิงตั้งครรภ์ได้รับยาเม็ดเสริมไอโอดีน ร้อยละ 100 4.หญิงหลังคลอดได้รับการดูแล 3 ครั้งร้อยละ 87.23 5.โลหิตจางในหญิงตั้งครรภ์ร้อยละ 3.57 6. เด็กแรกเกิดที่มีน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2500 รัม ร้อยละ 5.17 7.พัฒนาการเด็ก 0-5 ปี สูงดีสมส่วน ร้อยละ 97.70 คัดกรองพัฒนาเด็กตามกลุ่มอายุ ร้อยละ 83.70 เด็กที่มีพัฒนาการสมวัย ร้อยละ 91.67 จากสถานการณ์ดังกล่าว พบว่างานพัฒนาอนามัยแม่และเด็กเป็นงานที่สำคัญที่จะทำให้เด็กเติบโตมาเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ โดยจะต้องมีกระบวนการดูแลพ่อแม่ตั้งแต่ก่อนการตั้งครรภ์ และการดูแลในระยะตั้งครรภ์ ระยะคลอด และระยะหลังคลอดอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อส่งผลให้ลูกเกิดรอด แม่ปลอดภัย และเด็กมีพัฒนาการสมวัย สูงดีสมส่วน และจำเป็นต้องมีกระบวนการบูรณาการ เพื่อเป้าหมายเด็กไทยแข็งแรง เก่งดี มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ ตามแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี โดยการมีส่วนร่วมของ อปท. ชุมชนและครอบครัว ภาคีเครือข่าย และใช้กระบวนการสร้างความรอบรู้ให้กับมารดา รวมถึงภาคเครือข่ายและคณะกรรมการพัฒนาครอบครัวระดับชุมชน จึงจัดทำโครงการมหัศจรรย์ 1000 วันแรกของชีวิต รพ.สต.ฉลุง อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา ปีงบประมาณ 2566 เพื่อพัฒนาอนามัายสตรีและเด็กปฐมวัย เพื่อแม่เกิดรอดลูกปลอดภัย และเด็กปฐมวัยให้มีสุขภาพดีต่อไป