กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

จากแนวคิดระบบริการคุณภาพโรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัวที่ต้ิงพัฒนาคุณภาพการบริการสุขภาพพื้นฐานในงานอนามัยแม่และเด็ก โดยเริ่มตั้งแต่การดูแลครรภ์เพื่อให้การตั้งครรภ์และการคลอดมีคุณภาพ มารดาและทารกปลอดภัยปราศจากภาวะแทรกซ้อนและมีสุขภาพสมบูรณ์แข้งแรง ต่อเนื่องถึงการดูแลเด็กในช่วงปฐมวัย เพื่อให้เด็กเจริญเติบโตและพัฒนาอย่างสมวัยทั้งสุขภาวะทางกาย อารมณ์ สังคม และสติปัญญา โดยการดูแลสุขภาพช่องปากที่ดีนั้นย่อมส่งผลต่อร่างกายที่ดีด้วยการป้องกันฟันผุในเด็กควรเริ่มตั้งแต่แม่ตั้งครรภ์ เพราะฟันน้ำนมของเด็กเริ่มสร้างและมีการสะสมแร่ธาตุเกือบสมบูรณ์ขณะอยู่ในครรภ์ ขณะตั้งครรภ์ร่างกายของแม่มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญของระบบฮอร์โมนในร่างกาย โดยเกิดจากมีการเปลี่ยนแปลงทางชีววิทยาของเหงือก พบว่าหญิงตั้งครรภ์มักมีปัญหาโรคปริทันต์อักเสบและหากหญิงตั้งครรภ์มีการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ดีต่อร่างกายจะยื่งทำให้เหงือกอักเสบมีความรุนแรงยิ่งขึ้น และนกจากนี้หญิงตั้งครรภ์จะมีพฤติกรรมการกินอาหารที่เปลี่ยนไป คือ จะมีการกินอาหารระหว่างมื้อมากขึ้นซึ่งจะทำให้เสี่ยงต่อฟันผุได้ง่าย อาการแพ้ท้องของแม่จะมีการอาเจียนเอาน้ำย่อยจาก กระเพาะอาหารซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรดออกมาบ่อย หากละเลยการดุแลสุขภาพช่องปากหรือมีวิธีการดูแลสุขภาพช่องปากที่ไม่ถูกต้องก้จะทำให้ฟันผุง่านกว่าคนปกติ รวมถึงแม่ที่มีฟันผุจะมีเชื้อจุลินทรีย์ในช่องปากจำนวนมาก ซึ่งเชื้อนี้สามารถถ่านทอดสู่ลูกได้ทางน้ำลาย ปัจจัยเหล่านี้มีผลต่อการเกิดภาวะคลอดก่อนกำหนดและทารก มีน้ำหนักตำ่กว่ามาตรฐาน จากข้อมูลทางระบ่ดวิทยาของประเทศไทย พบว่าเด็กช่วงอายุ 0-3 ปี เป็นช่วงที่ อัตราการเกิดฟันผุในฟันน้ำนมของเด็กเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว จากการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพจังหวัดตรัง ปี 2556-2560 พบเด็กอายุ 3 ปี มีฟันผุร้อยละ 67.4 58.8 50.4 48.4 และ 45.8 ตามลำดับ และจากการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพในเขตตพบลเขาขาวปี 2558-2560 พบเด็กอายุ 3 ปี มีฟันผุร้อยละ 51.1 58.1 และ 48 ตามลำดับ แม้ว่าอัตราการเกิดฟันผุจะมีแนวโน้มที่ดีขึ้นแต่ อัตราการเกิดฟันผุยังอยู่ในเกณฑ์สุงและเป็นปัญหาที่สำคัญ จากการศึกษา ของ พิศิษฐ์ สมผดุงและคณะ เรื่องประสิทธิผลของกิจกรรมการควบคุมแผ่นคราบจุลินทรีย์บน ตัวฟันในหญิงตั้งครรภ์ต่อการมีฟันน้ำนมในเด็กอายุ 6-30 เดือนพบว่า สภสวะการผุของฟันเด็กที่ได้รับการฝึกทักษะการแปรงฟัน ด้วยการย้อมสีฟันระหว่างตั้งครรภ์ เมื่อเด็กมีอายุ 18-30 เดือน ร้อยละ 27.27 ส่วนเด็กในมารดาที่ได้รับคำแนะนำปกติ เมื่อเด็กมีอายุ 18- 30 เดือน พบว่ามีฟันผุ ร้อยละ 63.73 พบว่ามีการเพิ่มขึ้ยของค่าเฉลี่ยฟันผุในเด็ก ระหว่างมารดาทั้งสองกลุ่ม มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติตจะเห็นว่าการฝึกทักษะการแปรงฟันด้วยการย้ิมสีฟันระหว่างตั้งครรภ์ การดูแลช่องปากในช่วงแรก มีความสำคัญมากต่อเด็กและควรเริ่มตั้งแต่แม่ตั้งครรภ์ แนะนำให้หญิงตั้งครรภ์ใช้วิธีกำจัดคราบจุลินทรีย์โดยการแปรงฟันผสมฟลูออไรด์ อย่างน้อยวันลละ 2 ครั้งดังนั้นการสร้างความตระหนักในเรื่องสุขภาพช่องปากแก่มารดา เป็นหนทางหนึ่งในการลดความรุนแรงของการเกิดโรคฟันผุ ในเด็กวัยก่อนเรียนได้ วิธีที่ง่ายที่สุด คือการใหเหญิงตั้งครรภ์ได้รับการฝึกทักษะการแปรงฟันอย่างมีประสิทธิภาพด้วยการย้อมสีฟัน นอกจากจะป้องกันฟันผุของมารดาแล้ว ยังเป็นการลดเชื้ิจุลินทรีย์ในช่องปากของมารดาก่อนคลอดซึ่งจะช่วยชะลอหรือป้องกันการติดเชื้อในช่องปากของลูกได้