กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

การใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชนอกจากจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมแล้วยังก่อให้เกิดปัญหาการได้รับสารพิษเข้าสู่ร่างกายของเกษตรกรผู้ใช้และยังมีสารพิษตกค้างในผลผลิตทางการเกษตรอีกด้วย การใช้สารเคมีทางการเกษตรนานๆ จะทำให้พืชผักมีพิษตกค้างจำนวนมาก ก่อให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพของผู้บริโภค ส่งผลให้อัตราป่วยของโรคจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพิ่มสูงขึ้น สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่เข้าไปสะสมจะไปทำลายอวัยวะภายในร่างกาย เช่น ตับ ไต ปอด สมอง ผิวหนัง ระบบประสาท ระบบสืบพันธุ์ และตา ซึ่งขึ้นอยู่กับว่าจะได้รับสารเคมีเข้าสู่ร่างกายทางใด และปริมาณมากน้อยเพียงใด ส่วนใหญ่แล้วการที่อวัยวะภายในร่างกายได้สะสมสารเคมีไว้จนจนถึงขีดที่ร่างกายไม่อาจทนได้ จนแสดงอาการต่างๆขึ้นมา เช่น โรคมะเร็ง โรคต่อมไร้ท่อ โรคเลือด และระบบภูมิคุ้มกัน เป็นต้น ซึ่งพฤติกรรมการใช้สารเคมีที่ไม่ปลอดภัยนั้น ทำให้เกษตรกรผู้อาศัยในชุมชนและผู้บริโภคมีความเสี่ยงจากการได้รับอันตรายจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืชเพิ่มขึ้น ในส่วนของการตรวจวิเคราะห์หาสารพวกออร์กาโนฟอสเฟตหรือคาร์บาเมท จากอวัยวะต่างๆ หรือจากเลือดมักจะได้ผลไม่ดี เนื่องจากสารพิษเหล่านั้นจะเกิดการเปลี่ยนแปลงในร่างกายอย่างรวดเร็ว โดยเกิดปฏิกิริยาทางเคมีหลายอย่าง จึงนิยมใช้วิธีตรวจหาระดับของเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรส (Cholinesterase Enzyme) ในเลือดและอวัยวะต่างๆ เป็นการยืนยันการเป็นพิษแทน เพราะสารเคมีทั้งสองกลุ่มนี้มีความสัมพันธ์เกี่ยวโยงกับเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรส (Cholinesterase Enzyme) ซึ่งสามารถตรวจหาเอนไซม์โคลีนเอสเตอเรส (Cholinesterase Enzyme) โดยใช้กระดาษทดสอบพิเศษขององค์การเภสัชกรรม ตำบลอ่าวตง อำเภอวังวิเศษ จังหวัดตรัง ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพในภาคเกษตรกรรม โดยมีพื้นที่ที่ใช้ในการเกษตรมากถึงร้อยละ 80 ของพื้นที่ทั้งหมด ผลกระทบจากการใช้สารเคมีในการควบคุมและกำจัดศัตรูพืช จึงกระจายและขยายเป็นวงกว้าง จากการดำเนินงานตรวจคัดกรองสารเคมีในเลือดเกษตรกร ปีงบประมาณ 2566 จำนวน 200 คน ผลการตรวจครั้งที่ ๑ จำนวน ๒๐๐ คน พบผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่ม ไม่ปลอดภัย จำนวน 52 คน ผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่มมีความเสี่ยง จำนวน 3๐ คน ผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่ม ปลอดภัย 53 คน ผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่ม ปกติ ๖๕ คน นัดตรวจซ้ำครั้งที่ ๒ ในผู้ที่อยู่ในกลุ่มไม่ปลอดภัย จำนวน ๕๒ คน หลังจากรับประทานยาสมุนไพรรางจืดไปแล้ว ๑ สัปดาห์ ผลการตรวจครั้งที่ ๒ จำนวน ๕๒ คน พบผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่ม ไม่ปลอดภัย จำนวน ๒ คน และผู้ที่มีผลการตรวจอยู่ในกลุ่ม ปลอดภัย 5๐ คน นัดตรวจซ้ำครั้งที่ ๓ ในผู้ที่อยู่ในกลุ่มไม่ปลอดภัย จำนวน ๒ คน หลังจากรับประทานยาไปแล้ว ๑ สัปดาห์ ผลการตรวจปกติ ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลอ่าวตง จึงเล็งเห็นความสำคัญของสุขภาพเกษตรกรในพื้นที่ จึงได้จัดทำโครงการเกษตรปลอดโรค ผู้บริโภคปลอดภัย ประจำปี 2567 ขึ้นเพื่อให้ประชาชนและเกษตรกรกลุ่มเสี่ยงในพื้นที่ ได้รับการตรวจสุขภาพและเจาะเลือดเพื่อดูว่ามีปริมาณสารเคมีตกค้างในกระแสเลือดอยู่ในระดับใดเพื่อทำการเฝ้าระวังต่อไป