กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ชื่อโครงการ โครงการคัดรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง

ที่อยู่ ตำบลคลองน้ำใส อำเภออรัญญประเทศ จังหวัดสระแก้ว จังหวัด สระแก้ว

รหัสโครงการ เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2560 ถึง 30 กันยายน 2561

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการคัดรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง จังหวัดสระแก้ว" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลคลองน้ำใส อำเภออรัญญประเทศ จังหวัดสระแก้ว

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล อบต.คลองน้ำใส ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการคัดรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการคัดรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลคลองน้ำใส อำเภออรัญญประเทศ จังหวัดสระแก้ว รหัสโครงการ ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 ตุลาคม 2560 - 30 กันยายน 2561 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 24,320.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล อบต.คลองน้ำใส เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นสมาชิกในชุมชนจำนวน 0 คน หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

โรคเรื้อรังเป็นปัญหาสำคัญทางสาธารณสุขของโลก เป็นภัยคุกคามที่ลุกลามอย่างรวดเร็วไปทั่วโลก  ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาทางเศรษฐกิจอย่างมาก จากข้อมูลสมาพันธ์เบาหวานนานาชาติ รายงานว่าในปัจจุบันทั่วโลกมีผู้เสียชีวิตด้วยโรคเบาหวาน 4 ล้านคนต่อปี เฉลี่ย 8 วินาทีต่อ 1 คน และพบว่ามีผู้ป่วยเบาหวานมากกว่า 300 ล้านคน คนที่อยู่ในประเทศที่มีรายได้ต่ำและปานกลางมีโอกาสมีโอกาสเป็นเบาหวานเร็วกว่าคนที่      อยู่ในประเทศที่มีรายได้สูง 10-20 ปี โดยพบมากขึ้นในวัยทำงาน ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก พบว่าทั่วโลก    มีผู้ที่เป็นความดันโลหิตสูงเกือบถึง 1,000 ล้านคน สองในสามของจำนวนนี้อยู่ในประเทศกำลังพัฒนาโดยพบว่าคนในวัยผู้ใหญ่ของเขตเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย ประชากร 1 ใน 3 คน จะมีภาวะความดันโลหิตสูงแต่ละปีประชากรในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีผู้เสียชีวิตจากโรคความดันโลหิตสูงประมาณ 1.5 ล้านคน  (วิชัย เทียนถาวร, 2556, หน้า 6) องค์การอนามัยโลกรายงานใน พ.ศ.2549 ว่าประชากรโลกถึง 1 ใน 4      มีภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน และคาดการณ์ว่าปัญหาจะรุนแรงมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยใน พ.ศ.2558 อัตราภาวะน้ำหนักเกินจะสูงขึ้นเป็น 1 ใน 3 นอกจากนี้เด็กมีอายุต่ำกว่า 5 ปี มีถึง 22 ล้านคนที่อยู่ในภาวะน้ำหนักเกินและอ้วน ในจำนวน  นี้ประมาณ 3 ใน 4 ของเด็กมีภาวะน้ำหนักเกินและอ้วนอยู่ในประเทศที่มีรายได้ปานกลางและต่ำ (นงนุช ใจชื่น และทักษพล ธรรมรังสี, 2557, หน้า 4-30)
สถานการณ์ในประเทศไทยสองปีที่ผ่านมา มีคนไทยป่วยด้วยโรคเบาหวาน 3.5 ล้านคน แต่มีถึง      1.1 ล้านคนที่ไม่รู้ว่าตนเองป่วย ที่น่าห่วงยิ่งไปกว่านั้นก็คือ ผู้ป่วยเหล่านี้เสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและสมองสูงกว่าคนปกติถึง 2-4 เท่า และมากกว่าครึ่งมีความผิดปกติของระบบประสาทและเสื่อมสมรรถภาพทางเพศในผู้ชาย เกิดภาวะแทรกซ้อนทางตา เท้า และไต (วิชัย เทียนถาวร, 2556, หน้า 6) ส่วนคนไทยที่ป่วยด้วย    โรคความดันโลหิตสูง เกือบ 11 ล้านคน เสียชีวิต 5,165 คน และพบป่วยรายใหม่เพิ่มเกือบ 1 แสนคน ร้อยละ 50 ไม่รู้ตัวว่าเป็นโรค มีแนวโน้ม (ชัชดนัย มุสิกไชย พงษ์ วรพงศ์พิเชษฐ และสุจินต์ ชวิตรานุรักษ์, 2558, หน้า 9)  ส่วนโรคอ้วน พบว่าการสำรวจสุขภาพประชากรไทยโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 3 พ.ศ.2546-2547 และครั้งที่ 4 พ.ศ.2551-2552 เมื่อพิจารณาจากค่าเฉลี่ย  ดัชนีมวลกาย ของประชากรชายและหญิงไทยอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป มีความชุกของภาวะน้ำหนักเกินและอ้วนเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน โดยเฉพาะในผู้หญิงเพิ่มร้อยละ 34.40        เป็นร้อยละ 40.70 ส่วนในผู้ชายเพิ่มจากร้อยละ 22.50 เป็นร้อยละ 28.40 ภายในระยะเวลา 7 ปี และ      เมื่อเปรียบเทียบภาวะอ้วนลงพุง พบว่าความชุกเพิ่มขึ้นเช่นกัน จากการสำรวจ พ.ศ. 2547 ในผู้หญิงร้อยละ 36.10 ส่วนในผู้ชายร้อยละ 15.40 เพิ่มเป็นร้อยละ 45.00 และ 18.60 ในพ.ศ.2552 ตามลำดับ นอกจากนี้เกือบ 3 ใน 10 คนของผู้ชายไทย และ 4 ใน 10 คนของผู้หญิงไทยอยู่ในเกณฑ์ภาวะน้ำหนักเกิน (BMI≥ 25-29.9 กก./ตร.เมตร) สำหรับภาวะอ้วน (BMI≥ 30 กก./ตร.เมตร) ของประชากรที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป พบว่า มีร้อยละ 18.60 ในชายไทย และร้อยละ 45.00 ในหญิงไทย (นงนุช ใจชื่น และทักษพล ธรรมรังสี, 2557, หน้า 4-30)
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคลองน้ำใส ได้ดำเนินการคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง  มีประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไปมารับบริการตรวจคัดกรอง 3 ปีย้อนหลัง พบว่า ปี 2558 คัดกรองโรคเบาหวาน เป้าหมาย 2,229 ราย ผลงาน 1,256 ราย คิดเป็นร้อยละ 56.35 คัดกรองโรคความดันโลหิตสูง เป้าหมาย    2,012 ราย ผลงาน 1,088 ราย คิดเป็นร้อยละ 54.08 ปี 2559 คัดกรองโรคเบาหวาน เป้าหมาย 2,292 ราย ผลงาน 2,113 ราย คิดเป็นร้อยละ 92.19 คัดกรองโรคความดันโลหิตสูง เป้าหมาย 2,099 ราย ผลงาน 1,920 ราย คิดเป็นร้อยละ 91.47 ปี 2560 คัดกรองโรคเบาหวาน เป้าหมาย 1,837 ราย ผลงาน 1,476 ราย คิดเป็น    ร้อยละ 80.35 คัดกรองโรคความดันโลหิตสูง เป้าหมาย 1,568 ราย ผลงาน 1,363 ราย คิดเป็นร้อยละ 86.93  และผลการคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง (ปีพ.ศ.2558-2560) พบว่า พบกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน จำนวน 63, 65 และ 77 ราย คิดเป็นร้อยละ (5.02 3.08 และ 5.22 ตามลำดับ) พบกลุ่มเสี่ยงสูงโรคเบาหวาน จำนวน 8, 10 และ 25 ราย ตามลำดับ คิดเป็นร้อยละ (0.64 0.47 และ 1.69) พบกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 408, 550 และ 329 ราย ตามลำดับ คิดเป็นร้อยละ (37.50 28.65 และ 24.14) พบกลุ่มเสี่ยงสูง    โรคความดันโลหิตสูง จำนวน 85, 144 และ 85 คิดเป็นร้อยละ (7.81 7.50 และ 6.24) ตามลำดับ จากข้อมูลดังกล่าวพบว่าเกณฑ์ตัวชี้วัดในการตรวจคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไป ต้องได้รับการตรวจคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ร้อยละ 90 ขึ้นไป ซึ่งผลงานสามปีย้อนหลังพบว่ายังไม่ผ่านเกณฑ์ตัวชี้วัดและยังพบกลุ่มเสี่ยงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นและลดลง จากข้อมูลข้างต้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคลองน้ำใส จึงได้จัดทำโครงการคัดรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ตำบลคลองน้ำใส  อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ปีงบประมาณ 2561 ขึ้น เพื่อให้ประชาชนสนใจสุขภาพตนเอง และเข้ามาตรวจคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตเพิ่มขึ้น ได้รับทราบพฤติกรรมเสี่ยงของตนเองนำไปสู่การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคและความดันโลหิตสูง ต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อลดอัตราการสูบยาสูบของผู้ใหญ่
2. เพื่อลดอัตราการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ของผู้ใหญ่ที่มีอายุตั้งแต่ 25 ปีขึ้นไป
3. ลดพฤติกรรมดื่มน้ำอัดลม เครื่องดื่มรสหวานจัด
4. เพื่อแก้ปัญหาประชาชนทีมีความเสี่ยงเป็นโรคเบาหวาน
5. เพื่อแก้ปัญหาประชาชนที่มีความเสี่ยงเป็นโรคความดันโลหิตสูง
6. เพิ่มการออกกำลังกายในชุมชน

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. คัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง
2. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

ร้อยละ 90 ประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไปได้รับการคัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ร้อยยละ 100 ประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงได้รับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมด้านอาหาร การออกกำลังกาย การจัดการความเครียด สุรา และสูบบุหรี่ ร้อยละ 90 ของประชาชนอายุ 35 ปีขึ้นไปได้ความรู้ในเรื่องโรคความดันโลหิตสูงโรคเบาหวานและพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคได้แก่ อาหาร การออกกำลังกาย การจัดการความเครียด สุรา และสูบบุหรี่

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น