กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ผู้สูงอายุมีแนวโน้มจะเกิดความถดถอยของสมรรถภาพทางกายง่ายกว่าในวัยอื่นๆ ทั้งนี้เนื่องมาจากพยาธิสภาพต่างๆ ของหลายระบบที่พบในผู้สูงอายุนั้นมักเป็นภาวะเรื้อรัง ซึ่งจะมีผลต่อสมรรถภาพทางด้านร่างกายที่เป็นทุนสำรองของผู้สูงอายุ ตัวอย่างเช่น เมื่ออายุมากขึ้น ผู้สูงอายุจะเดินช้าลง ก้าวเท้าสั้นลง ทั้งนี้เพื่อประหยัดพลังงานที่ต้องใช้ในการยืนเดิน และเมื่อเจ็บป่วยจนต้องนอนโรงพยาบาลด้วยโรคเพียงเล็กน้อย กลับพบว่าผู้สูงอายุไม่สามารถเดินได้ เป็นต้น ผู้สูงอายุที่มีสุขภาพพื้นฐานค่อนข้างดีสามารถพัฒนาสมรรถภาพทางด้านร่างกายได้โดยการออกกำลังกาย ซึ่งผลที่ได้รับจากการออกกำลังกายนั้นจะตรงข้ามกับผลที่เกิดจากความเสื่อมถอยจากการมีอายุมากขึ้น แม้การออกกำลังกายจะไม่ยืดอายุขัยให้ยืนยาวขึ้น แต่ทำให้ช่วงชีวิตที่เหลืออยู่เต็มไปด้วยคุณภาพ มีชีวิตชีวา (add life to years) ซึ่งจะมีผลต่อรูปแบบการดำรงชีวิต รวมทั้งสุขภาพโดยรวมค่อนข้างแข็งแรง วัตถุประสงค์สำคัญของการออกกำลังกายในผู้สูงอายุ คือ เพิ่มความแข็งแรงหรือสมรรถภาพของระบบหัวใจและหายใจ (cardiorespiratory fitness) ยังมีการออกกำลังอีกหลายชนิดที่มีวัตถุประสงค์ต่างกันไป เช่น ออกกำลังเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เพื่อเพิ่มความทนทานของกล้ามเนื้อ หรือการออกกำลังเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นของร่างกาย เป็นต้น การออกกำลังกายโดยการฝึกบริหารลมปราณ 24 ท่าเป็นการออกกำลังกายอย่างนุ่มนวลที่เน้นการผ่อนคลายจิตใจ ด้วยการฝึกลมปราณและสมาธิมารวมกัน โดยใช้วิธีการฝึกบริหารลมหายใจ เป็นรูปแบบการบำบัดทางร่างกายและจิตใจโดยเริ่มต้นด้วยการควบคุมจิตใจ ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย เพื่อให้เกิดสมาธิ ส่งผลให้เกิดพลังในร่างกาย มากกว่าการเคลื่อนไหวร่างกายภายนอกที่เน้นความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออย่างเดียว ซึ่งการออกกำลังกายเป็นแนวทางหนึ่งในการส่งเสริมสุขภาพร่างกายและจิตใจในผู้สูงอายุ เพราะนอกจากจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรง กล้ามเนื้อทำงานดีขึ้น ยังเป็นการพักผ่อนหย่อนใจ หายเครียด และที่สำคัญคือเซลล์สมองทำงานดีขึ้น การออกกำลังกายส่งผลดีต่อผู้สูงอายุในหลายด้าน โดยการออกกำลังกายจะส่งผลต่อระบบหัวใจและการไหลเวียนโลหิต ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจมีขนาดใหญ่และแข็งแรงขึ้นส่งผลให้สามารถรับเลือดเข้าสู่หัวใจและสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้มากขึ้น ในระบบหายใจการออกกำลังกายทำให้ปอดขยายใหญ่ขึ้น ความจุปอดเพิ่มขึ้น และกล้ามเนื้อที่ใช้ในการหายใจแข็งแรงขึ้น ส่งผลให้ปอดสามารถระบายอากาศและแลกเปลี่ยนก๊าซได้เพิ่มขึ้น ในระบบกล้ามเนื้อการออกกำลังกายช่วยให้กล้ามเนื้อมีขนาดใหญ่ขึ้นซึ่งเป็นการเพิ่มขึ้นของทั้งจำนวนและขนาดของเส้นใย และยังส่งผลทางด้านจิตใจโดยการออกกำลังกายทำให้ร่างกายหลั่งสารเอนโดรฟิน (endorphine) ซึ่งมีฤทธิ์ทำให้เกิดความรู้สึกสดชื่น ช่วยให้อารมณ์ดีขึ้นลดความตึงเครียด จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าการออกกำลังกายส่งผลดีต่อผู้สูงอายุ ดังนั้นศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุและส่งเสริมอาชีพตำบลคลองขุด จึงได้จัดทำโครงการผู้สูงอายุจิตแจ่มใส ร่างกายแข็งแรง