กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม เป็นปัญหาที่คุกคามสุขภาพสตรีทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทย มีอุบัติการณ์ของโรคสูงเป็นอันดับ 1 ในปี 2557 และพบว่าสตรีทุก 16 คน มีโอกาสเป็นมะเร็งเต้านมและมะเร็งปากมดลูกได้ 1 คน โรคมะเร็งปากมดลูกเกิดจากการติดเชื้อไวรัสเอชพีวี (human Papilloma virus หรือ HPV ) โดยกระบวนการเกิดเกิดมะเร็งปากมดลูกใช้เวลาเฉลี่ย 5-15 ปี พบว่าสตรีที่ติดเชื้อไวรัสกลุ่ม ความเสี่ยงสูง มีโอกาสที่จะเกิดมะเร็งปากมดลูกสูงถึง 400 เท่า เมื่อเทียบกับสตรีที่ไม่พบการติดเชื้อดังกล่าว อย่างไรก็ตาม การติดเชื้อดังกล่าวอาจจะหายเองได้ด้วยระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ในกรณีที่ติดเชื้อ ยังคงอยู่หรือฝั่งแน่นที่ปากมดลูกก็จะมีพัฒนาไปเป็นมะเร็งปากมดลูกได้ เนื่องจากโรคนี้มรระยรก่อน มะเร็งให้ตรวจพบได้ ดังนั้นดังนั้นการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก จะทำให้พบระยะก่อนมะเร็ง และมะเร็งระยะเริ่มแรก ช่วยให้สามารถรักษาและป้องกันไม่ให้เกิดมะเร็งปากมดลูกได้ ถึงแม้ว่ามะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมทำให้เกิดความสูญเสียและเป็นสาเหตุการตายในอัตราที่สูง แต่ก็เป็นโรคที่สามารถรักษาได้ และการพยากรณืโรคค่อนข้างดี ถ้าสามารถตรวจพบและให้การรักษาในระยะเริ่มแรก ซึ่งร้อยละ 80 ของสามารถครวจพบได้โดยการตรวจคัดกรองเบื้องต้น แป๊ปสเมียร์ (Pap smear) และการตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นประจำทุกเดือน เพื่อค้นหาความผิดปกติ ซึ่งเป็นวิธีที่ได้รับการแนะนำให้ปฎิบัติมากที่สุด เนื่องจากเป็นวิธ๊ที่ไม่ยุ่งยาก โดยเฉพาะการตรวจเต้านมด้วยตนเองอย่างถูกต้อง และสามารถปฎิบัติได้ง่ายด้วยตนเอง โดยไม่ต้องอาศัยเครื่องมือพิเศษใดๆ ช่วยในการตรวจ ประหยัดเวลา และไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย จากข้อมูลการเฝ้าระวังโรคดังกล่าว ปี 2559 พบ ผู้ป่วยรายใหม่มะเร็งเต้านม จากการตรวจคัดกรอง จำนวน 1 คน และความผิดปกติอื่นๆจำนวน 5 คน และผู้ที่มีการเปลี่ยนแปลงเซลล์บริเวณปากมดลูก ที่ต้องได้รับการตรวจพิเศษ จำนวน 2 ราย และความผิดปกติอื่นๆ จำนวน 10 ราย ซึ่งผู้ป่วยและผู้ที่พบความผิดปกติต่างๆ ได้รับการรักษาและการติดตามอย่างต่อเนื่องทางผู้รับผิดชอบโครงการ จึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม เพื่อให้เกิดความต่อเนื่องของกิจกรรมการดำเนินงาน และประชาชนกลุ่มเป้าหมายสามารถเฝ้าระวังตนเองให้ปลอดภัยจากโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านมได้ ด้วยการเรียนรู้ขั้นตอนและวิธีการตรวจเบื้องต้นได้จากเจ้าหน้าที่หรือแกนนำอาสาสมัครสาธารณสุข อันจะเป็นการสร้างสุขนิสียในการตรวจสุขภาพของประชาชนให้มีความสนใจ และตระหนักในการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งในโอกาสต่อไป