กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

3. สถานการณ์

สุขภาพฟันของเด็กมีความสัมพันธ์กับสุขภาพโดยรวมของเด็ก การมีสุขภาพฟันดี ฟันไม่ผุ ย่อมส่งผลดีในเรื่องการเคี้ยวอาหาร การพูด การยิ้มของเด็ก สิ่งเหล่านี้ช่วยสร้างความเชื่อมั่นในตนเองให้แก่เด็ก นอกจากนี้หากฟันน้ำนมหลุดไปตามวัยอันควร จะทำให้ฟันแท้ขึ้นได้ตรง เด็กในช่วงปฐมวัยเป็นช่วงเวลาการพัฒนานิสัยในทุกๆด้าน ดังนั้นการส่งเสริมการดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพช่องปากเด็กให้มีคุณภาพดีจึงมีความสำคัญยิ่ง เพื่อเป็นการบ่มเพาะสุขนิสัยการดูแลสุขภาพช่องปากที่ถูกต้องแก่เด็กตั้งแต่วัยเริ่มแรกของชีวิต ซึ่งจะต้องพัฒนาเป็นแบบแผนพฤติกรรมทันตสุขภาพที่ดีต่อเนื่องถึงเติบใหญ่และสามารถดูแลสุขภาพตนเองได้ การดูแลสุขภาพช่องปากจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องดูแลตั้งแต่เด็กเพราะหากเด็กมีพฤติกรรมที่ไม่ถูกต้อง ได้แก่ การหลับคาขวดนมการไม่ดื่มน้ำตามหลังจากดื่มนมขวด การดื่มนมที่มีรสหวาน หากเด็กมีพฤติกรรมเหล่านี้ติดเป็นนิสัย ก็อาจส่งผลให้เด็กฟันผุ เพราะโรคฟันผุในเด็กมีสาเหตุสำคัญมาจากการได้รับเชื้อที่เป็นสาเหตุหลักของฟันผุ ในช่วงที่ฟันเริ่มขึ้นมาในช่องปาก ร่วมกับการที่เด็กกินอาหารที่มีน้ำตาลสูง และไม่ได้รับการแปรงฟันอย่างถูกวิธี ปัจจุบันพบว่ามีการเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจและการตลาดของผลิตภัณฑ์อาหารเด็ก ผลิตภัณฑ์นม ขนมกรุบกรอบและเครื่องดื่มชนิดต่างๆที่ปรากฏทางโทรทัศน์อย่างมากมาย
ดังนั้นขนมที่มีมากขึ้น ทำให้เด็กมีโอกาสเสี่ยงต่อการเลือกขนมที่ทำให้ฟันผุมากขึ้นจากสภาพที่พ่อแม่ต้องทำงานนอกบ้านมีการแข่งขันกันทำมาหากินกันมากขึ้นทำให้เกิดค่านิยมการรับประทานอาหารจานด่วน มีอาหารสำเร็จรูปที่วางขายตามท้องตลาดทั่วๆไปอาหารเหล่านี้มีส่วนประกอบของน้ำตาลสูง ทำให้เด็กไทยได้รับน้ำตาลเข้าไปในชีวิตประจำวันจำนวนมากมาย ได้แก่ อาหารจำพวกของขบเคี้ยว ลูกอม ขนมหวาน เครื่องดื่มและน้ำอัดลมการทำให้
เด็กคุ้นเคยกับความหวาน ตั้งแต่วัยทารกมีโอกาสนำไปสู่การติดหวานเมื่อโตขึ้นการบริโภคน้ำตาลมากเกินไปในกลุ่มเด็กทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพในกลุ่มเด็กอย่างชัดเจน 2 ปัญหาคือ ปัญหาโรคฟันผุและโรคอ้วน
ผลจากการสำรวจภาวะทันตสุขภาพในเด็กก่อนวัยเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลเมืองเบตง และเด็กนักเรียนโรงเรียนในสังกัดเทศบาลเมืองเบตง ปีการศึกษา 2565 ทั้งหมด จำนวน 835 คน ได้รับการตรวจฟัน จำนวน 769 ราย คิดเป็นร้อยละ 92.10 พบฟันน้ำนมผุ จำนวน 588 ราย คิดเป็นร้อยละ 76.46 พบฟันแท้ผุ จำนวน 181 ราย คิดเป็นร้อยละ 23.54 พบหินน้ำลาย จำนวน 50 ราย คิดเป็นร้อยละ 6.50 และได้รับการทาฟลูออไรด์เฉพาะที่ จำนวน 769 ราย คิดเป็นร้อยละ 92.10 (เกณฑ์กระทรวงสาธารณสุข ปัญหาโรคฟันผุ(ในฟันแท้) เกินร้อยละ 20 เป็นปัญหา)และปัจจุบันกรมอนามัย กองทันตสาธารณสุข ได้ใช้วิธีการแปรงแห้ง “ Spit don’t rinse” หรือ “ถุยทิ้ง ไม่ต้องบ้วนปาก” และสูตรในการแปรงฟัน 2-2-2 คือ แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง แปรงนานครั้งละ 2 นาทีขึ้นไป และงดกินอาหาร 2 ชั่วโมงหลังแปรงฟัน
ดังนั้น กองสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม จึงได้จัดทำโครงการรักลูก รักษ์ฟัน ร่วมกันสร้างสุขภาพ @ BETONG ขึ้นโดยตัวแทนผู้ปกครอง ตัวแทนนักเรียน เจ้าหน้าที่หรือครูผู้ดูแลเด็ก มีส่วนร่วมในการดูแลสุขภาพช่องปาก ผู้บริหารสถานศึกษา เจ้าหน้าที่สาธารณสุข อาสาสมัครสาธารณสุข และชุมชนเป็นผู้สนับสนุนและผลักดันให้เกิดพฤติกรรมการเลี้ยงดูที่ถูกต้อง เพื่อที่จะเป็นส่วนช่วยให้เกิดความเข้มแข็งในประเด็นสุขภาพด้านอื่นๆต่อไป