กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

มะเร็งเป็นสาเหตุการตายเป็นอันดับสามรองจากโรคหัวใจและอุบัติเหตุ มะเร็งที่พบมากที่สุดในสตรี คือ มะเร็งปากมดลูก รองลงมา คือ มะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูกเกิดจากเชื้อไวรัสตัวหนึ่งที่ชื่อว่า HPV (Human Papilloma Virus) ซึ่งติดต่อได้โดยการสัมผัส ส่วนใหญ่เป็นการสัมผัสทางเพศสัมพันธ์ที่ทำให้มีรอยถลอกของผิวหรือเยื่อบุ เปิดโอกาสให้เชื้อไวรัสเข้าไปที่ปากมดลูก ทำให้ปากมดลูกมีการเปลี่ยนแปลงของเนื้อเยื่อหรือเซลล์ จากปากมดลูกปกติก็จะกลายเป็นระยะก่อนเป็นมะเร็งปากมดลูกได้
เมื่อสตรีไม่ได้สังเกตความผิดปกติของตัวเอง จากระยะก่อนเป็นมะเร็ง อาการอาจลุกลามเป็นมะเร็งปากมดลูกระยะแรก ระยะที่สอง จนตรวจพบอีกครั้งก็กลายเป็นมะเร็งปากมดลูกระยะท้าย ซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้ แต่หากมีการตรวจพบเซลล์มะเร็งปากมดลูกตั้งแต่ระยะแรก โอกาสในการรักษาโรคมะเร็งปากมดลูกให้หายก็มีมากขึ้น ในปัจจุบันมีการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกได้หลายวิธีโดยเฉพาะการทำ Pap smear ซึ่งตรวจอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง โดยเฉพาะหญิงที่ผ่านการมีเพศสัมพันธ์แล้ว
จากผลการศึกษาของ International Agency for Research on Cancer (IARC/WHO) พบว่าถ้ามีการคัดกรองเพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูกในระยะเริ่มแรกโดยการทำ Pap Smear ในหญิงอายุ 30 - 60 ปี โดยทำ 1 ครั้งทุกปี หรือ 1 ครั้งทุก 2 ปี หรือ 1 ครั้งทุก 3 ปี จะสามารถลดปัญหาโรคมะเร็งปากมดลูกได้ถึง 91 -93 % แต่ถ้าทำ 1 ครั้งทุก 5 ปี จะสามารถลดปัญหาโรคมะเร็งปากมดลูกได้ 84% ในพ.ศ. 2563 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองธง ได้ดำเนินการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกแก่สตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30 - 60 ปี ไป 475 คน จากจำนวนทั้งสิ้น 1,594 คน คิดเป็นร้อยละ 29.80 ผลตรวจไม่พบความผิดปกติ แต่ยังไม่ผ่านเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุขที่กำหนด คือต้องผ่านร้อยละ 90 ส่วนการคัดกรองมะเร็งเต้านมแก่กลุ่มเป้าหมายสตรีอายุ ๓๐ – ๗๐ ปี ได้รับการตรวจเต้านม 1,758 คน จากจำนวนกลุ่มเป้าหมาย 1,882 คน คิดเป็นร้อยละ 93.41 ผลการตรวจไม่พบความผิดปกติ จากรายงานผลการตรวจจะเห็นว่าการเฝ้าระวังและการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกยังมีผู้สนใจเข้าร่วมโครงการน้อย เพื่อให้สตรีกลุ่มเป้าหมายได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกด้วยวิธี Pap Smear ตามเกณฑ์ของกระทรวงสาธารณสุขทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองธง จึงได้จัดทำโครงการตรวจคัดกรองและเฝ้าระวังมะเร็งปากมดลูกและเต้านม ปี ๒๕๖4 ขึ้นเพื่อเป็นการคัดกรองและค้นหาผู้ป่วย ลดอัตราการเกิดโรคและค้นหาผู้ป่วยในระยะเริ่มแรกซึ่งจะส่งผลให้สามารถได้รับการรักษาพยาบาลได้ทันท่วงที ลดอัตราการตายในสตรีกลุ่มเป้าหมายได้