กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ในปี 2563 ที่ผ่านมา โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ให้บริการการฝากครรภ์ (Antenatal care ย่อว่า เอเอนซี/ANC) ในหญิงวัยเจริญพันธุ์ ทั้งสิ้น 182 คน และหญิงหลังคลอดได้รับการเยี่ยมบ้านครบ 3 ครั้งตามเกณฑ์ ทั้งสิ้น 171 คน คิดเป็นร้อยละ 86.8 ซึ่งเป็นจำนวนที่มากที่สุดในรอบ 3 ปี ข้อมูลจากคลังข้อมูลสุขภาพจังหวัดยะลา ปีงบประมาณ 2563 และหญิงหลังคลอดทั้งหมดที่ได้รับการเยี่ยมบ้าน สามารถเข้ารับบริการด้านการแพทย์แผนไทยได้ทั้งสิ้น 75 คน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 43.8 และไม่ถึง 50% ของหญิงหลังคลอดทั้งหมด นั่นแสดงให้เห็นว่าหญิงหลังคลอดยังขาดความรู้เรื่องการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย อาจเพราะประชาชนขาดความรู้และไม่ทราบถึงประโยชน์การดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยจึงให้ความสำคัญน้อยมาก ซึ่งศาสตร์ด้านการแพทย์แผนไทยเกี่ยวข้องกับการดูแลมารดาหลังคลอดนับเป็นหนึ่งในภูมิปัญญาอันล้ำค่าของไทยที่ได้รับการยอมรับและถ่ายทอดกันมาอย่างต่อเนื่องจากอดีตจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากตลอดการตั้งครรภ์จนกระทั่งคลอด มารดาตั้งครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านร่างกายและจิตใจเป็นอย่างมาก แม้ว่าหลังคลอดแล้วร่างกายจะมีการปรับตัวให้เข้าสู่สภาพปกติได้เอง แต่เมื่ออายุมากขึ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายของผู้หญิงที่ผ่านการคลอดและมารดาหลังคลอดจะลดน้อยลง มีภาวะร้อน ๆ หนาว ๆ ปวดกล้ามเนื้อตามร่างกายและป่วยบ่อยครั้ง การดูแลมารดาหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมมารดาหลังคลอด การฟื้นฟู การส่งเสริม การป้องกัน การรักษาสุขภาพในระยะหลังคลอด จะเป็นการฟื้นฟูสภาพร่างกายให้กลับเข้าสู่สภาพปกติได้โดยเร็ว และการนำการแพทย์แผนไทยเข้าสู่ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพื่อฟื้นฟูสุขภาพของมารดาหลังคลอดเป็นเรื่องที่มีความสำคัญยิ่ง เพราะสุขภาพของผู้เป็นมารดามีความสำคัญไม่เฉพาะต่อตัวเองเท่านั้น มารดายังเป็นพื้นฐานสำคัญในการดูแลสุขภาพของครอบครัวโดยเฉพาะสุขภาพของลูก นอกจากนี้ยังสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่จะฟื้นฟูด้านการแพทย์แผนไทย ให้มีบทบาทในระบบบริการสาธารณสุขของประเทศอีกด้วย
งานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าวจึงได้จัดโครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทย ตามแนวทางเวชปฏิบัติด้านการแพทย์แผนไทยในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก ทั้งการให้บริการในสถานบริการและออกเยี่ยมบ้านในชุมชนที่รับผิดชอบ โดยให้บริการดังนี้ การใช้ยาสมุนไพร การทับหม้อเกลือ การประคบสมุนไพร การอบสมุนไพร การนวดหลังคลอด การนวดเต้านมในกรณีน้ำนมไม่ไหลและเต้านมคัดตึง ตลอดจนการให้ความรู้เกี่ยวกับการรับประทานอาหารบำรุงสุขภาพ อาหารแสลง อาหารบำรุงน้ำนม น้ำสมุนไพรเพื่อสุขภาพ และการดูแลความงามผิวพรรณด้วยสมุนไพรของมารดาหลังคลอด เพื่อเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพ บำบัดโรคที่ดีอีกวิธีหนึ่ง
ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง จังหวัดยะลา จึงได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย เพื่อให้หญิงวัยเจริญพันธุ์ และอาสาสมัครสาธารณสุข มีความรู้และเข้าใจเกี่ยวกับประโยชน์ของการเข้ารับบริการดูแลมารดาหลังคลอด และสามารถนำไปเผยแพร่ความรู้ให้กับคนในชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้รับผิดชอบงานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเตงนอก จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมการแพทย์แผนไทยในสถานบริการและในชุมชน : การดูแลหญิงหลังคลอดด้วยการแพทย์แผนไทยขึ้น