กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัญหาสุขภาพช่องปากเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ ได้แก่ ปัญหาโรคฟันผุ โรคปริทันต์ การสูญเสียฟันและมะเร็งในช่องปาก มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ตามการเปลี่ยนแปลงของการดำเนินชีวิตและฐานะทางเศรษฐกิจ จากการสำรวจสภาวะช่องปากของประเทศไทย ครั้งที่ 8 พบว่าอัตราการเกิดโรคฟันผุในกลุ่มเด็กอายุ 3 ปี และ 12 ปี ร้อยละ 52.9 ร้อยละ 58.7 ตามลำดับ ปัญหาโรคเหงือกอักเสบมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้นในกลุ่มเด็กวัยรุ่นและวัยทำงาน ร้อยละ 66.3 และ 62.4 ตามลำดับ และผู้สูงอายุ 60-74 ปี พบปัญหาไม่มีฟันร้อยละ 8.7 เพิ่มสูงขึ้นในกลุ่มอายุ 80 -85 ปี ร้อยละ 31 ส่วนอำเภอจะนะ พบปัญหาโรคฟันผุในกลุ่มเด็กอายุ 3 ปี ร้อยละ 62.35 อายุ 12 ปี ร้อยละ 69.33 ซึ่งมีอัตราโรคฟันผุมากกว่าตำบลอื่นๆ โดยพบว่าเด็ก 3 ปี ฟันผุ ร้อยละ 41.41 เด็กอายุ 12 ปี ร้อยละ 26.92 ซึ่งปัญหาดังกล่าวนั้น ส่งผลกระทบทั้งด้านร่างกาย ด้านจิตใจ ด้านสังคม และด้านสติปัญญา นอกจากนี้สังคมและประเทศจะรับภาระการสูญเสียผลผลิตจากการขาดงาน และค่าใช้จ่ายเพื่อการรักษา ซึ่งปัญหาดังกล่าวเกิดจากปัจจัยหลายอย่าง ได้แก่ ปัจจัยส่วนบุุคคล ปัจจัยของสังคม ปัจจัยทางเครือข่ายสังคม วัฒนธรรม และระบบบริการ   การจัดการปัญหาสุขภาพช่องปากให้เกิดประสิทธิภาพและความยั่งยืนนั้น ต้องอาศัยกระบวนการการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนช่วยขับเคลื่อนในการดำเนินงานด้านทันตสาธารณสุข ซึ่งบุคคลที่สำคัญในการขับเคลื่อนเรื่องนี้ ได้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เนื่องจากเป็นผู้ที่มีความใกล้ชิดกับคนในชุมชน และมีบทบาทการเป็นผู้นำการสร้างสุขภาพเชิงรุก โดยเป็นศูนย์กลางในการบูรณาการงานพัฒนาสุขภาพระหว่างคนในชุมชนกับ รพ.สต.ได้ดี แต่จากการดำเนินงานของ อสม.ประจำ รพ.สต.สะพานไม้แก่น ที่ผ่านมานั้น พบว่า มีเพียงการพัฒนาศักยภาพด้านการส่งเสริมสุขภาพทั่วไป ไม่มีการพัฒนาศักยภาพด้านการดูแลสุขภาพช่องปากอย่างเข้มข้น เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้การดำเนินงานด้านทันตสาธารณสุขของตำบลสะพานไม้แก่ขับเคลื่อนได้ช้า จึงจัดทำโครงการ การพัฒนาศักยภาพ อสม.เชี่ยวชาญด้านทันตสาธารณสุขขึ้น เพื่อต้องการคัดเลือกตัวแทน อสม.เข้ารับการอบรมให้มีความรู้ ความสามารถ เกิดทักษะเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองจนสามารถถ่ายทอดแก่บุคคลในชุมชนได้ ตลอดจนเพื่อต้องการให้ตำบลสะพานไม้แก่นเกิดทีม /เครื่อข่ายในการขับเคลื่อนการดำเนินงานด้านทันตสาธารณสุขให้เกิดความยั่งยืนและเป็นต้นแบบแก่ตำบลอื่นๆต่อไป