โครงการส่งเสริมสุขภาพช่องปากในทุกกลุ่มวัยแบบบูรณาการในชุมชน
จัดกิจกรรมอบรมให้ความรู้การสร้างเสริมสุขภาพในช่องปาก 5 ฐานการเรียนรู้ดังนี้
ฐานการเรียนรู้ที่1 ฐานฝึกทักษะการแปรงฟัน
เพื่อให้รู้ถึงการแปรงฟัน เพราะการแปรงฟันถือเป็นการรักษาอนามัยช่องปาก และเป็นวิธีการป้องกันโรคในช่องปากที่ได้ผลดีที่สุด ง่ายที่สุด โดยเฉพาะโรคฟันผุ เป็นโรคในช่องปากที่เป็นปัญหาสาธารณสุขสำคัญของไทย และนับวันจะมีแนวโน้มสูงขึ้น การแปรงฟันเป็นการขจัดคราบจุลินทรีย์(ขี้ฟัน)ออกจากฟัน เปรียบได้กับการอาบน้ำเพื่อขจัดขี้ไคลนั้นเองโดยปกติคราบจุลินทรีย์จะอยู่บริเวณคอฟัน (ส่วนที่ตัวฟันอยู่ชิดกับเหงือก) เนื่องจากเป็นบริเวณที่เว้าเข้า ไปจากส่วนนูนที่สุดที่อยู่บริเวณกลางตัวฟัน ทำให้กลไกการทำความสะอาดฟันตามธรรมชาติที่มาจากการขัดสี ของอาหารขณะเคี้ยวไม่สามารถทำความสะอาดได้ถึงคราบจุลินทรีย์ก็คือก้อนเชื้อโรคที่มีลักษณะเป็นคราบสี ขาวคล้ายลิ่มนม ลองใช้เล็บหรือปลายหลอดกาแฟสีเข้มเขี่ยดูที่คอฟันแล้วท่านจะเข้าใจ ด้านบดเคี้ยวของฟันที่ใช้งานตามปกติจึงไม่มีคราบจุลินทรีย์จากกลไกการทำความสะอาดฟันตามธรรมชาติ ในขณะที่ฟันที่ไม่ได้ใช้งาน เช่น ไม่ได้เคี้ยวอาหารด้านนั้น หรือฟันไม่มีคู่สบ มักจะมีคราบจุลินทรีย์หนา
ฐานการเรียนรู้ที่2 ฐานอาหารอ่อนหวาน
เพื่อให้ประชาชนมีความรู้ในเรื่องการเลือกรับประทานอาหารที่ดี มีส่วน สำคัญที่ช่วยให้มีสุขภาพช่องปากที่ดี และป้องกัน ฟันผุได้ แต่ต้องเลือกอาหารที่มีประโยชน์ โดย หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารประเภทแป้งและน้ำตาลอย่างพร่ำเพรื่อ เพราะจุลินทรีย์ในช่องปาก จะไปย่อยอาหารพวกแป้งและน้ำตาลให้กลายเป็น กรดไปกัดกร่อนฟัน ทำให้ฟันผุ หน้าที่ของฟันหลัก ๆ คือ เป็นอวัยวะที่ใช้ในเคี้ยว กัด และฉีกอาหารให้ละเอียด ช่วยให้กลืนอาหารได้สะดวก และทำให้ระบบย่อยอาหารในร่างกายทำงานได้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ด้วยเหตุนี้เราจึงต้องดูแลรักษาฟันและช่องปากด้วยความใส่ใจ เลือกรับประทานอาหารที่ไม่ทำให้ฟันผุ
ฐานการเรียนรู้ที่3 ฐานรอยโรคในช่องปาก
ฐานนี้เพื่อให้ประชาชนรู้จักกับรอยโรคก่อนเป็นมะเร็งในช่องปาก เพื่อแยกระหว่างแผลทั่วไปและรอยโรคมะเร็งซึ่งเป็นอันตราย รวมถึงวิธีรักษาสุขภาพช่องปาก เพื่อป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง จากการสังเกตตนเองสม่ำเสมอและพบแพทย์ได้อย่างทันท่วงที โดยมะเร็งในช่องปากเป็นโรคที่สามารถรักษาให้หายได้ หากได้รับการรักษาตั้งแต่ระยะอาการเริ่มต้นหรือเป็นไม่มาก ซึ่งมีสาเหตุหลายอย่างสามารถที่ควบคุมได้
ฐานการเรียนรู้ที่4 ฐานAppication ฟันดี
แอปพลิเคชั่นฟันดี เป็นเครื่องมือสำหรับสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ ช่องปาก ซึ่งเป็นองค์ประกอบพื้นฐานที่สำคัญ ไม่เพียงแต่สุขภาพช่องปาก แต่ยัง ส่งผลถึงสุขภาพโดยรวมและคุณภาพชีวิติของประชาชน การสร้างความรอบรู้ ด้านสุขภาพช่องปาก (Oral Health Literacy) จึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้ ประชาชน เข้าถึงข้อมูลสุขภาพและสามารถดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองได้
การติดตั้งแอปพลิเคชั่น สามารถเข้าไปดาวน์โหลดแอปพลิเคชั่นฟันดีได้ ทั้งในระบบ IOS และ ระบบ Android และกดติดตั้ง ในสมาร์ทโฟน (smart phone) หรือสมาร์ทดีไวซ์ (smart device) อื่นๆได้ ด้วย 2 วิธี ดังนี้ 1. ค้นหาคำว่า “ฟันดี” เพื่อกดรับ และติดตั้ง
ฐานการเรียนรู้ที่5 ฐานการดูแลสุขภาพในช่องปาก
ฐานนี้ก็จะทำให้ประชาชนรับทราบถึงการที่มีสุขภาพช่องปากที่ดี การที่มีสุขภาพช่องปากที่ดี จะช่วยให้สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข ไม่ว่าจะ เป็นในเรื่องของการใช้งานอย่างการรับประทานอาหารต่างๆ ได้อย่างมีความสุข ไม่เกิดอาการปวดหรือเสียวฟัน รวมไปถึงการได้มีรอยยิ้มที่สดใส ไม่ต้องคอยยิ้มแบบไม่เต็มปากเพราะมีปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพช่องปาก โดยหากต้องการที่จะมีสุขภาพช่องปากที่ดี จะต้องหมั่นคอยเข้ารับการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันอย่างต่อเนื่อง ไม่ปล่อยปละละเลยเป็นเวลานานๆ เพราะการไม่เข้าพบทันตแพทย์เลย อาจจะทำให้คุณเกิดปัญหาในช่องปากขึ้นได้ในระยะยาว
ผู้เข้าร่วมโครงการมีความรู้และมีความตระหนักถึงความสำคัญของสุขภาพช่องปาก และมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลรักษาสุขภาพช่องปาก เมื่อสามารถดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองและคนในครอบครัวให้เป็นแบบอย่างที่ดีได้แล้ว ก็จะสามารถให้คำแนะนำให้แก่คนในชุมชนได้ในลักษณะปากต่อปาก เพิ่มจำนวนบุคลากรที่มีความรู้ความเข้าใจเรื่องการดูแลรักษาสุขภาพช่องปากในชุมชน ขยายสู่ชุมชนรอบข้างได้อีกด้วย