กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่สำคัญซึ่งมีการแพร่ระบาดของโรคในทุกภาคของประเทศและมีแนวโน้มในการระบาดถี่ขึ้นและมีความรุนแรงมากขึ้น จากการระบาดของโรค ปีเว้นสองปี ปีเว้นปี ปัจจุบันมีการระบาดของโรคเป็นประจำทุกปี โดยพบผู้ป่วยได้ในทุกฤดูกาลโรคไข้เลือดออกจึงเป็นปัญหาระดับประเทศ ในแต่ละปีมีผู้ป่วยและตายเป็นจำนวนมากส่งผลกระทบต่อระบบเศรษฐกิจและสังคม รัฐบาลจึงได้เล็งเห็นความสำคัญ จึงได้นำปัญหาโรคไข้เลือดออกมากำหนดเป็นนโยบายหลักในการดำเนินงาน โดยที่สถานบริการสุขภาพทุกแห่งจะต้องร่วมมือกับองค์กรชุมชนต่างๆดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกให้ครอบคลุมทุกพื้นที่อย่างต่อเนื่อง การป้องกันโรคไข้เลือดออกนั้นจำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากทุกฝ่ายไม่ว่าจะเป็น อสม. อปท. ผู้นำชุมชน ครูและนักเรียน รวมทั้งประชาชนในพื้นที่ในการกำจัดยุงลายที่เป็นพาหะนำโรค โดยได้ดำเนินการอย่างต่อเนื่องทุกปี โดยเน้นให้ อสม. ร่วมกับผู้นำชุมชนดำเนินการอย่างต่อเนื่อง แต่ยังไม่ได้ผลเท่าที่ควรเนื่องมาจากผู้นำชุมชนไม่ให้ความสำคัญและไม่เป็นตัวอย่างในการกำจัดลูกน้ำยุงลาย อสม. ขาดการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง นักเรียนมีการกำจัดลูกน้ำยุงลายเป็นช่วงๆ ขาดความสม่ำเสมอ ประชาชนขาดความร่วมมือในการควบคุมลูกน้ำยุงลายในบ้านเรือนตนเอง ไม่เห็นความจำเป็นของการกำจัดลูกน้ำยุงลายเพราะถือเป็นบทบาทของ อสม.และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ซึ่งข้อมูลจากกองโรคติดต่อนำโดยแมลง จะเห็นว่า สถานการณ์โรคไข้เลือดออก พ.ศ.2564 วันที่ 1 มกราคม - 12 ตุลาคม 2564 จาก ระบบรายงานการเฝ้าระวังโรค 506 กองระบาดวิทยา พบผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก สะสม 7,720 ราย อัตราป่วย 11.61 ต่อประชากรแสนคน จำนวนผู้ป่วยสะสมน้อยกว่าปีที่ผ่านมาและน้อยกว่าค่ามัธยฐานย้อนหลัง 5 ปี ในช่วงเวลาเดียวกันร้อยละ 88 จากข้อมูลพบว่า "ภาคเหนือ" มีอัตราป่วยสูงที่่สุด ผู้ป่วยเป็นเพศหญิง 3,649 ราย เพศชาย 4,071 ราย อัตราส่วนเพศหญิงต่อเพศชาย คือ 1:1.12 อัตราป่วยสูงสุดในกลุ่มอายุ 5-14 ปี รองลงมาได้แก่ อายุ 15 - 24 ปี และอายุ 0-4 ปี ตามลำดับ และพบผู้ป่วยเสียชีวิต 6 ราย อัตราป่วยตาย ร้อยละ 0.08 เป็นเพศชาย 5 ราย และเพศหญิง 1 ราย อยู่่ในกลุ่มอายุ 5 - 14 ปี และ 65 ปีขึ้นไป ปัจจัยเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในเด็ก คือ มีน้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน และในผู้สูงอายุ คือ การมีโรคประจำตัวเรื้อรัง จากข้อมูลผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกของโรงพยาบาลส่่่งเสริมสุขภาพตำบลกระดังงา ย้อนหลัง 5 ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ.2561- พ.ศ.2565 พบจำนวนผู้ป่วยไข้เลือดออกจำนวนทั้งสิ้น 22 ราย ไม่พบผู้ป่วยเสียชีวิต โดยแยกผู้ป่วยเป็นรายปีดังนี้ ในปี พ.ศ.2561 มีผู้ป่วยทั้งหมด 1 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 175,636 ต่อประชากรแสนคน ในปี พ.ศ.2563 มีจำนวนผู้ป่วยทั้งหมด 2 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 43.84 ต่อประชากรแสนคน ปี พ.ศ.2564 ยังไม่พบรายงานผู้่ป่วยโรคไข้เลือดออก และปี พ.ศ.2565 มีจำนวนผู้ป่วยทั้งหมด 14 รายคิดเป็นอัตราป่วย 284.96 ต่อประชากรแสนคน โดยพบผู้ป่วยมากที่สุดในหมู่ที่ 7 บ้านพังสาย จำนวน 13 ราย รองลงมาคือหมุ่ที่ 6 บ้านพังเถียะ จำนวน 1 ราย ซึ่งเป็นเด็กในช่วงวัยเรียนที่กำลังศึกษาอยู่ในพื้นที่ เกิดการระบาดที่ไม่สามารถควบคุมได้ เนื่องจากมีผู้ป่วยด้วยโรคไข้เลือดออกอย่างต่อเนื่อง และบุคคลยังมีการเดินทางไปต่างพื้นที่ตลอดเวลาประกอบกับสภาวะภูมิอากาศสิ่งแวดล้อมในพื้นที่เอื้อต่อการเกิดโรค เพราะฉะนั้นตำบลกระดังงามียังมีแนวโน้มการระบาดของโรคเกิดขึ้น หากไม่มีการควบคุมป้องกันโรคอย่างมีประสิทธิภาพ   ดังนั้นเป็นการยากที่จะดำเนินการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกได้อย่างมีประสิทธิภาพหากจะอาศัยเพียงแต่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขเพียงอย่างเดียวเนื่องจากแหล่งเพาะพันธุ์มียุงลายมีอยู่ทั่วไปทั้งในชุมชนและในโรงเรียน ดังนั้นการที่จะป้องกันและควบคุมโรคให้ได้ผลเต็มที่จึงต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชน อสม.โรงเรียนและทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกระดังงาได้เล็งเห็นถึงความสำคัญและตระหนักถึงปัญหาของโรคไข้เลือดออก จึงได้ดำเนินการจัดทำโครงการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกโดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายในชุมชน