กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันโรคมะเร็งเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งในประเทศไทยและมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้น โรคมะเร็งที่พบมากที่สุดในประเทศไทย คือ โรคมะเร็งตับ รองลงมาคือมะเร็งปอด มะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม ตามลำดับ ในประเทศไทย โรคมะเร็งปากมดลูกเป็นโรคมะเร็งที่พบเป็นอันดับหนึ่งในสตรีไทย มีผู้ป่วยรายใหม่ประมาณปีละ 6,300 ราย พบมากที่สุดอายุระหว่างอายุ 45-50 ปี ระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลาม การรักษาจึงเป็นไปได้ยาก ต้องเสียค่าใช่จ่ายในการรักษาสูง การป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งปากมดลูก ต้องมีการค้นหา โดยการตรวจหาเซลล์มะเร็งให้พบตั้งแต่อยู่ในระยะเริ่มแรก และในระยะก่อนเป็นมะเร็ง ซึ่งสามารถรักษาให้หายได้ และเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าการรักษาในระยะลุกลาม จากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก พบว่าการคัดกรองด้วยการทำ pap smear ในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ 30-60 ปี ทำให้ช่วยลดอัตราการเกิดและอัตราการตายจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้เนื่องจากโรคมะเร็งเป็นโรคที่เป็นแล้วจะทำให้เกิดอาการป่วยและเสียชีวิตก่อนวัยอันสมควร ซึ่งผู้ป่วยที่ไปรับการรักษาพยาบาลส่วนใหญ่มักจะไปรับการรักษาเมื่ออยู่ในระยะที่เป็นมากแล้ว ทำให้ผลการรักษาไม่ได้ผลดีเท่าที่ควรแต่ในขณะเดียวกันโรคมะเร็งเป็นโรคหนึ่งที่สามารถรักษาให้หายขาดได้ถ้าหากว่าได้รับการตรวจวินิจฉัยและมาพบแพทย์ตั้งแต่ในระยะเริ่มแรก ปัจจุบันสตรีจำนวนไม่น้อยที่ยังขาดความรู้ในเรื่องโรคมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม
จากผลการดำเนินงานคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีอายุ 30-60 ปี ปีงบประมาณ 2565 ในเขตรับผิดชอบของเทศบาลนครสงขลา ประกอบด้วย 5 ศูนย์สุขภาพชุมชน และ ๒ ศูนย์บริการสาธารณสุข จำนวนเป้าหมายทั้งหมด ๑๐,๐๒๓ คน ได้รับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยวิธีการ pap smear จำนวน ๕๒๔ คน คิดเป็นร้อยละ ๕.๒๓ ผลการตรวจผิดปกติ-ส่งต่อ ๕ คน และสตรีอายุ 30- 70 ปี จำนวนเป้าหมายทั้งหมด ๑๓,๑๑๐ คน ได้รับการตรวจคัดกรองเต้านมด้วยเจ้าหน้าที่ และด้วยตนเอง จำนวน ๓,๘๙๔ คน คิดเป็นร้อยละ ๒๙.๗๐ ได้รับการส่งต่อจำนวน ๒๕ คน ผลการตรวจซ้ำโดยแพทย์ยืนยันผลปกติ จำนวน 2๓ คน และผลเป็นมะเร็งเต้านม 2 คน ได้รับการรักษาต่อเนื่อง
ในการนี้ ศูนย์สุขภาพชุมชนทั้ง ๕ แห่ง และศูนย์บริการสาธารณสุขทั้ง ๒ แห่ง ประกอบด้วย ศูนย์สุขภาพชุมชนกุโบร์รวมใจ, พาณิชย์สร้างสุข, ชลาทัศน์, สมิหลารวมใจ, ใจกลางเมือง, เตาหลวง และสระเกษ ได้ตระหนักถึงความสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพของสตรีไทย จึงได้จัดทำโครงการ สตรีไทยใส่ใจ ป้องกันภัยมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม ขึ้นมา เพื่อติดตามการตรวจสุขภาพอย่างต่อเนื่อง โดยเน้นการตรวจ Pap Smear ค้นหาเซลล์มะเร็งให้ได้ในระยะเริ่มแรก รวมถึงตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม ซึ่งจะเป็นแนวทางในการสกัดโรคก่อนลุกลาม และเป็นการลดภาระค่าใช้จ่ายที่จะต้องดูแลรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็ง รวมทั้งตอบสนองนโยบายประกันสุขภาพอีกทางหนึ่งด้วย