กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันสภาวะเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย รวมทั้งเทคโนโลยีได้เปลี่ยนแปลงและพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ทำให้วิถีชีวิตคนไทยเปลี่ยนไปสู่ความเป็นสังคมเมืองที่เต็มไปด้วยความเร่งรีบ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวส่งผลกระทบต่อการบริโภคอาหารของเด็กวัยเรียน ซึ่งการบริโภคอาหารที่ต้องอาศัยความรวดเร็ว เพื่อความสะดวกต่อการดำรงชีพ ได้เข้ามามีบทบาทกับเด็กวัยเรียนอย่างมาก ทำให้เกิดการบริโภคอาหารประเภทจานด่วน อาหารสำเร็จรูป ซึ่งอาหารประเภทนี้ส่วนใหญ่จะมีแป้ง น้ำตาล และไขมันสูง ประกอบกับความเจริญก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ทันสมัย และสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ รวมทั้งการติดเกมทำให้เด็กวัยเรียนมีการเคลื่อนไหวและออกกำลังกายน้อยลง องค์ประกอบเหล่านี้เป็นสาเหตุของการเกิดโรคอ้วนในเด็ก ซึ่งกำลังเป็นปัญหาสำคัญในประเทศไทย เด็กที่เริ่มอ้วนและมีภาวะอ้วนจะมีผลกระทบต่อพัฒนาการ ทั้งด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์และสังคม โดยเด็กอ้วนจะมีโอกาสเสี่ยงที่จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่อ้วน ร้อยละ 25 และวัยรุ่นอ้วนจะมีโอกาสเสี่ยงที่จะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่อ้วนสูงถึงร้อยละ 75 นอกจากนั้นเด็กวัยเรียนที่มีภาวะอ้วนมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคร้ายแรงอื่นๆได้มากกว่าปกติ เช่น โรคหัวใจขาดเลือด ลูกไขมันในเลือดสูง โรคเบาหวาน ข้ออักเสบ ขาโก่ง รวมทั้งสมาธิสั้น โดยในเด็กอายุ 5-17 ปี พบว่าเด็กอ้วนมีปัจจัยเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดมากกว่าเด็กปกติ โดยมีแนวโน้มเป็นโรคความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้น 2-4.5 เท่า และภาวะไขมันในเลือดสูงเพิ่มขึ้น 3-7 เท่า ส่วนทางด้านจิตใจพบว่าโรคอ้วนทำให้เสียบุคลิกภาพและถูกล้อเลียน จึงทำให้เด็กเกิดปมด้อยและมีความกดดัน เด็กอ้วนบางคนแยกตัวออกจากกลุ่มเพื่อน มีปัญหาในการเข้าสังคม นอกจากนั้นในเด็กที่อ้วนรุนแรงจะมีผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ เวลานอนจะกรน และอาจมีการหยุดหายใจในขณะหลับเป็นช่วงๆ ส่งผลให้ร่างกายได้รับออกซิเจนน้อยลงเกิดการคั่งของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ อาการเหล่านี้จัดอยู่ในกลุ่มที่เรียกว่า Pickwickian Syndrome ซึ่งบางคนอาจมีอาการทางไตร่วมด้วย ผลเสียจากการเกิดภาวะดังกล่าวทำให้เด็กนอนหลับพักผ่อนได้ไม่เพียงพอและจะนั่งหลับเมื่อนั่งเรียนหนังสือ ส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตกต่ำลง นอกจากนั้นยังส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจ โดยเด็กอ้วนที่ป่วยเป็นโรคแทรกซ้อนทำให้ครอบครัวต้องเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลเพิ่มขึ้น และทำให้รัฐบาลต้องแบกรับภาระค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลโรคเรื้อรังที่เกิดจากโรคอ้วนหลาย 1000 ล้านบาทต่อปี

จากข้อมูลภาวะ โภชนาการของเด็กวัยเรียนอายุ 6-14 ปี ใน เขตรับผิดชอบ รพ. ศรีนครินทร์(ปัญญานันทภิกขุ) พบปัญหาด้านภาวะโภชนาการที่สำคัญคือ มีเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนสูงกว่าเกณฑ์เป้าหมายของกระทรวงสาธารณะสุขที่ได้กำหนดไว้ว่า ตัวชี้วัดของเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนไม่เกินร้อยละ 10 แต่ในพื้นที่รับผิดชอบ พบเด็กวัยเรียนที่มีภาวะเริ่มอ้วนและอ้วนถึงร้อยละ 41.99 ซึ่งเกินกว่าเกณฑ์เป้าหมายที่กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดไว้ และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นในอนาคตเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมที่เป็นชุมชนเมืองมากขึ้น การดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนไป การเข้าถึงร้านสะดวกซื้อซึ่งมีอยู่ในชุมชนได้ง่ายทำให้เด็กวัยเรียนมีการบริโภคอาหารที่มากเกินไปโดยเฉพาะอาหารที่มีรสหวาน อาหารไขมันสูง ขนมกรุบกรอบ รวมทั้งมีการออกกำลังกายน้อยลง เนื่องจากเด็กใช้เวลาว่างในการเล่นคอมพิวเตอร์ อินเตอร์เน็ต เล่นเกมแทนการออกจากบ้านไปเล่นกีฬาหรือกิจกรรมอื่นๆ จึงทำให้เกิดภาวะไขมันสะสมทำให้เป็นเด็กอ้วนได้ง่าย

รพ. ศรีนครินทร์(ปัญญานันทภิกขุ) ตำบลบ้านนา อำเภอศรีนครินทร์ ซึ่งมี ภารกิจโดยตรงในการดูแลส่งเสริมสุขภาพ และตระหนักถึงความสำคัญของปัญหาภาวะอ้วนและเริ่มอ้วนในเด็กนักเรียน จึงได้จัดทำโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมภาวะโภชนาการเกินในเด็กอ้วน ประจำปี 2566 เพื่อให้เด็กนักเรียนตระหนักและเข้าใจถึงปัญหาสุขภาพจากโรคอ้วน มีพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้อง การดูแลสุขภาพ การบริโภคอาหารและการออกกำลังกายที่เหมาะสม เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพสามารถดูแลสุขภาพตนเองและผู้ใกล้ชิดในครอบครัวได้อย่างเหมาะสม