กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคฟันผุเป็นโรคของเนื้อเยื้อฟัน(ผิวเคลือบฟัน เนื้อฟันผิวรากฟัน) ซึ่งเกิดจากมีการทำงานลายแร่ธาตุที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของเนื้อเยื้อเหล่อนี้จนทำให้เกิดเป็นโพรงและสามารถลุกลามจนเกิดการสูญเสียฟันทั้งซีวิทยาการในปัจจุบันทำให้ความเข้าใจในกระบวนการเกิดโรคฟันผุมากขึ้น ซึ่งไม่ได้เป็นเพียงความสัมพันธ์ของปัจจัยหลัก 3 ประการได้แก่ ตัวฟันเชื้อแบคทีเรียนและน้ำตาล แต่ยังมีปัจจัยด้านความรู้ ทัศนคติพฤติกรรม ปัจจัยทางสังคม และปัจจัยในสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย
โรคฟันผุยังเป็นโรคที่สำคัญที่พบได้ในเด็กปฐมวัย จากการสำรวจสภาวะทันตสุขภาพในเขตอำเภอห้วยยอด เด็กช่วงอายุ 3 ปี ถึง 3 ปี 11 เดือน ข้อมูลเปรียบเทียบร้อยละของเด็ก 3 ปี ฟันน้ำนมผุ ในภาพรวมของจังหวัดตรัง กับอำเภอห้วยยอด ข้อมูลเด็ก 3 ปี ฟันผุ ของจังหวัดตรัง ในปี 2561-2563 มีฟันน้ำนมผุร้อย 46.9,47.50 และ 46.00 ส่วนของอำเภอห้วยยอด ในปี 2561-2563 มีฟันน้ำนมผุร้อยละ 45.9,42.26 และ 39.25 ตามลำดับ ในส่วนของเทศบาลตำบลห้วยยอด พบว่าอัตราการเกิดโรคฟันผุเด็กช่วงอายุ 3 ปี ถึง 3 ปี 11 เดือนในปี 2561-2563 มีฟันน้ำนมผุร้อยละ46.15,38.09 และ 30.0 ตามลำดับ ดังนั้นมาตรการในการป้องกันการเกิดโรคฟันผุจึงควรครอบคลุมถึงการให้คำแนะนำเรื่องการรับประทานอาหารให้ถูกต้องการแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันที่ถูกวิธี การเคลือบหลุมร่องฟันที่ลึกการใช้สารประกอบฟลูออไรด์รูปแบบต่างๆ ในการป้องกันฟันผุฟลูออไรด์รูปแบบต่างๆ ในการป้องกันฟันผุออไดร์ เป็นสารที่ยอมรับกันโดยทั่วไปว่ามีผลในการควบคุมโรคฟันผุได้ โดยมีกลไกป้องกันฟันผุคือชะลอกระบวนการสลายของแร่ธาตุจากผิวฟันและส่งเสริมการเกิดกระบวนการคืนกลับของแร่ธาตุสู่ผิวฟัน ช่วยให้เคลือฟันแข็งแรงและรบกวนเมตาบอลิซึมของแบคทีเรีย ปัจจุบันมีการแนะนำให้ใช้ฟลูออไรด์วานิชมาในการป้องกันฟันผุสำหรับเด็กเล็กเนื่องจากมีความปลอดภัยสูงใช้ได้ผลดี มีคุณสมบัติยึดติดกับผิวเคลือบฟันได้นานสามารถปล่อยฟลูออไรด์ได้อย่างช้าๆ เสียเวลาในการทาน้อย ซึ่งเหมาะสมกับเด็กเล็กที่ให้ความร่วมมือในการรักษาน้อยและยังทำให้ความเข้มข้นของฟลูออไรด์เพิ่มขึ้นในผิวเคลือบฟันมากกว่าฟลูออไรด์เฉพาะที่ตัวอื่น ๆ มีส่วนสำคัญที่ทำให้ฟันผุในระยะเริ่มต้นหยุดการลุกลามหรือกลับมาปกติได้ การดำเนินการส่งเสริมสุขภาพมีกิจกรรมที่จำเป็นอยู่ 5 กิจกรรม คือการสร้างนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพการสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมที่เกื้อหนุนต่อการมีสุขภาพที่ดีการทำกิจกรรมให้ชุมชนเข้มแข็งการพัฒนาทักษะส่วนบุคคล รักษาแต่เพียงด้านเดียวในทางปฏิบัติการส่งเสริมสุขภาพนั้น มีวิธีการดำเนินกิจกรรมได้หลายวิธีเพื่อให้ประชาชนได้เข้าถึงการดูแลสุขภาพของตนเองเช่นการให้สุขศึกษาเพื่อลดปัจจัยเสี่ยงหรือพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรค การส่งเสริมสุขภาพตามสถานที่ เป็นต้น การจัดกิจกรรมออกทาฟลูออไรด์วานิชในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและโรงเรียนระดับประถมศึกษานั้นถือ ได้ว่าเป็นการส่งเสริมสุขภาพตามสถานที่วิธีหนึ่งซึ่งให้ผลที่ทั้งการส่งเสริมทันตสุขภาพและการป้องกันการเกิดโรคฟันผุในเด็กปฐมวัยได้ดี ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลห้วยยอด เล็งเห็นความสำคัยของการเพิ่มอัตราปราศจากฟันผุในเด็กเล็กซึ่งจะนำไปสู่การมีทันตสุขภาพช่องปากที่ดีของประชากรในเขตเทศบาลห้วยยอด จึงได้ดำเนินโครงการส่งเสริมทันตสุขภาพเด็กแรกเกิด -12 ปี 11 เดือน 29 วัน ในเขตเทศบาลตำบลห้วยยอด จังหวัดตรัง ปี 2566 ขึ้น