กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ประชาชนไทยใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมในการดูแลสุขภาพตนเองกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ แม้ว่าช่วงเวลากว่า 40 ปีที่พืชกระท่อมถูกกำหนดให้เป็นพืชหวงห้าม หรือกลายเป็นยาเสพติดประเภท 5 แต่ก็ยังมี คนไทยจำนวนมากยังนิยมใช้  พืชกระท่อมโดยการเคี้ยวใบสด  ซึ่งช่วยให้คลายความเหนื่อยล้าจากการทำงานได้ เป็นอย่างดี อีกทั้งยังช่วยระงับปวด และลดความอยากอาหารลง สารสำคัญในพืชกระท่อม คือ ไมทราไจนีน ซึ่งมีฤทธิ์ช่วยขยายหลอดเลือด ทำให้การขนส่งสารอาหารไปเลี้ยงเนื้อเยื่อได้ดีมากขึ้น  นอกจากนั้นยังมีการใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมในการแก้อาการท้องเสีย ลดน้ำตาลในเลือด สำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน ได้อีกด้วย ภายหลังพระราชบัญญัติพืชกระท่อม พ.ศ.2564 ทำให้พืชกระท่อมหลุดพ้นจากยาเสพติดประเภท 5 จึงทำให้มีกิจกรรมเกี่ยวกับการปลูก และจำหน่ายพืชกระท่อมจำนวนมาก แม้สารจากพืชกระท่อมสามารถออกฤทธิ์ที่มีประโยชน์ทางยาได้ แต่ก็สามารถทำให้เสพติดและมีผลเสียต่อสุขภาพ หากใช้ติดต่อกันนานๆ หรือการนำไปใช้ในทางที่ผิด โดยพบปัญหาการแพร่ระบาดการใช้น้ำต้มกระท่อมเพื่อเสพให้มึนเมาในกลุ่มวัยรุ่น นักเรียนและนักศึกษา เนื่องจากพืชกระท่อมมีราคาถูกและทำให้เกิดอาการเคลิบเคลิ้มได้เช่นเดียวกับสารเสพติดอื่น โดยผู้เสพนิยมนำน้ำกระท่อมต้มผสมกับน้ำโคล่า (โค้ก) ยากันยุง และยาแก้ไอ เรียกกันโดยทั่วไปว่าสี่คูณร้อย (4×100) ผลจากการเสพจะทำให้รู้สึกเมา ทำให้สบายใจ สมองโล่งโปร่ง กระปรี้กระเปร่า ส่วนด้านลบ  จะพบในช่วงที่หยุดเสพ ได้แก่ รู้สึกอยากเสพ ฟุ้งซ่าน กระวนกระวายหงุดหงิดนอนไม่หลับ น้ำหนักตัวลดลง ปวดเมื่อยตามตัว ปวดตามกระดูก อ่อนเพลีย ไม่มีแรงทำงาน ส่วนการเคี้ยวใบกระท่อมนั้นประชาชนที่ใช้จะมีการบอกต่อจากรุ่นสู่รุ่น  ว่า “ห้ามกลืน” เมื่อเคี้ยวเสร็จต้องคายชานทิ้ง เพราะเส้นใยของใบกระท่อมจะเหนียวมาก ถ้ากลืนเข้าไปมากๆ จะไปจับตัวเป็นก้อน ก่อให้เกิด “โรคลำไส้อุดตัน หรือโรคมะเร็ง” ได้ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลม่วงงาม ได้เล็งเห็นถึงอันตรายที่เกิดต่อสุขภาพของประชาชน จากการใช้พืชกระท่อมในทางที่ผิด จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมความรอบรู้ “พืชกระท่อมกับการดูแลสุขภาพของประชาชน ตำบลม่วงงาม” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 ขึ้น เพื่อให้ความรู้แก่ประชาชน ให้ตระหนักถึงโทษพิษภัยของพืชกระท่อมที่เกี่ยวกับสุขภาพ รวมทั้งให้ความสำคัญในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด อีกทั้งเป็นการส่งเสริมกิจกรรมการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ เพื่อพัฒนาประชาชน ในพื้นที่ได้เป็นทรัพยากรที่ทรงคุณค่า เป็นกำลังในการพัฒนาประเทศต่อไป