กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

การบริโภคยาสูบหรือการสูบบุหรี่ เป็นสาเหตุสำคัญของปัญหาทางสุขภาพที่ร้ายแรง และการสูบบุหรี่เป็นพฤติกรรมที่พบเห็นได้ในทุกสังคมตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงวัยผู้ใหญ่และวัยผู้สูงอายุ พฤติกรรมการสูบบุหรี่ส่วนใหญ่จะเริ่มต้นจากวัยรุ่น โดยเฉพาะในกลุ่มเพื่อนซึ่งจะนำไปสู่การมีพฤติกรรมของการเสพติดบุหรี่เป็นนิสัยและต่อเนื่องไปยังวัยผู้ใหญ่ และการงดบริโภคยาสูบหรือการหยุดสูบบุหรี่ จะทำให้อัตราการเสียชีวิตจากโรคที่เกี่ยงข้องกับการบริโภคยาสูบหรือการสูบบุหรี่ลดลงได้อย่างมีนัยสำคัญ สุขภาพอนามัยและคุณภาพชีวิตของผู้ที่เลิกสูบบุหรี่ได้ของสมาชิกครอบครัวและของผู้อื่นในสังคมดีขึ้น ลดค่าใช้จ่ายของครอบครัวและประเทศชาติ ในการดูแลรักษาพยาบาลผู้ป่วย  ที่มีสาเหตุความเจ็บป่วยมาจากการบริโภคยาสูบหรือการสูบบุหรี่ ในบุหรี่มีสารเคมี ๔,๐๐๐ กว่าชนิด ซึ่งสารเหล่านี้ล้วนแต่เป็นอันตรายต่อสุขภาพทั้งผู้สูบเองและผู้ที่ได้รับควันบุหรี่มือสอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้ที่ได้รับควันบุหรี่เป็นเด็กก็จะยิ่งเป็นอันตรายมากขึ้น เนื่องจากเด็กยังมีภูมิต้านทานทางโรคค่อนข้างต่ำ และยังไม่สามารถป้องกันตนเองจากการได้รับควันบุหรี่จากผู้ใหญ่ได้
จากสถานการณ์การสูบบุหรี่ในตำบลเขื่อนบางลางในปี 2566 ประชาชนอายุ 15 ปี ขึ้นไป จำนวน 2,647 คน จำนวนผู้สูบบุหรี่เพศชาย จำนวน 485 คน คิดเป็นร้อยละ 18.32 (เป้าหมายไม่เกินร้อยละ 18) เป็นผู้สูบบุหรี่ประจำ ยังไม่รวมผู้สูบบุหรี่เป็นครั้งคราว และผู้สูบบุหรี่รายใหม่ และพบว่า ปี2566 มีผู้ป่วยเบาหวานที่ขึ้นทะเบียนการรักษา จำนวน 98 คน เพิ่มขึ้นจากปีที่แล้ว 7 คน ( 91 คน )  และผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ขึ้นทะเบียนการรักษา จำนวน 313 คน เพิ่มขึ้นจากปีที่แล้ว 27 คน  ( 286 คน ) ( ข้อมูลจาก HDC สาธารณสุขจังหวัดยะลา ) ซึ่งมีโอกาสเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดในอนาคต ปัจจัยการเกิดโรคนอกจากเรื่องพฤติกรรมแล้ว การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ผู้ป่วยเพิ่มขึ้น โดยผู้ป่วยรายใหม่ปี 2566 มีประวัติการสูบบุหรี่เป็นประจำ และส่งผลเกิดปัญหาค่าใช้จ่ายจากการสูบและการเจ็บป่วย มากขึ้นอีกด้วย
จากการดำเนินงานที่ผ่านมา พบว่าการดำเนินงานในเรื่องบุหรี่ในชุมชน ยังมีข้อจำกัดในเรื่องการสื่อสาร    ความเสี่ยงนโยบายสาธารณะเรื่องบุหรี่ การเข้ามาของบุหรี่ต่างประเทศ และงบประมาณในการดำเนินงาน ด้วยเหตุนี้ทางรพสต. บ้านสันติ1 ตำบลเขื่อนบางลาง อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา จึงได้จัดทำโครงการควบคุมยาสูบโดยชุมชนตำบลเขื่อนบางลางโดยใช้ชุมชนเป็นฐานรพสต.บ้านสันติ1  ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการสูบบุหรี่ในชุมชน เพื่อเป้าหมายการมีสุขภาพดี และลดการเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังได้ในอนาคต