โครงการรู้เท่าทัน รู้ป้องกันโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจตำบลกำแพงศูนย์สุขภาชุมชนกำแพง อ.ละงู จ.สตูล
เพื่อให้การคัดกรองโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจ (CVD Risk) เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและครอบคลุมในชุมชน จึงได้วางแผนการอบรมและสร้างศักยภาพให้อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ให้เป็น “แกนนำคัดกรองโรค” เพื่อทำหน้าที่คัดกรองกลุ่มเสี่ยงในชุมชน โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดทั้งสองชนิด 1. การอบรมพัฒนาศักยภาพ (ระยะที่ 1) กลุ่มเป้าหมาย: อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) จำนวน 60 คน วัตถุประสงค์: เพื่อให้ อสม. มีความรู้และทักษะในการคัดกรองโรคเบื้องต้นอย่างถูกต้อง เนื้อหาการอบรม: ความรู้เบื้องต้น: ทบทวนความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, โรคหลอดเลือดสมอง และโรคหลอดเลือดหัวใจ เครื่องมือการคัดกรอง: ทำความเข้าใจและฝึกใช้แบบประเมินความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด (CVD Risk Score) เทคนิคการวัด: ฝึกการวัดความดันโลหิต, การวัดรอบเอว, และการประเมินค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ที่ถูกต้อง การให้คำปรึกษา: เรียนรู้เทคนิคการสื่อสารและให้คำแนะนำเบื้องต้นแก่ผู้ป่วยในชุมชน การใช้แอปพลิเคชัน/เครื่องมือดิจิทัล: สอนการบันทึกผลการคัดกรองลงในระบบฐานข้อมูลสุขภาพชุมชน 2. การสร้างแกนนำคัดกรอง (ระยะที่ 2) หลังจากผ่านการอบรม อสม. จะได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่เป็นแกนนำคัดกรองในพื้นที่รับผิดชอบของตนเอง โดยมีบทบาทสำคัญดังนี้: การคัดกรองในกลุ่มเป้าหมาย: แกนนำจะเข้าถึงกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงในชุมชนเพื่อคัดกรองและประเมินความเสี่ยงด้วยแบบประเมิน CVD Risk Score การลงพื้นที่: จัดกิจกรรมลงพื้นที่เป็นประจำเพื่อตรวจสุขภาพเบื้องต้นและให้คำแนะนำด้านการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ การส่งต่อผู้ป่วย: หากพบผู้ที่มีความเสี่ยงสูงหรือมีอาการที่น่าสงสัย จะประสานงานกับโรงพยาบาลหรือศูนย์สุขภาพชุมชนกำแพงเพื่อส่งต่อผู้ป่วยเข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรักษาจากแพทย์โดยเร็ว การสร้างเครือข่าย: ทำงานร่วมกับผู้นำชุมชนและผู้นำศาสนาเพื่อจัดตั้งเครือข่ายสุขภาพในชุมชน และใช้สื่อประชาสัมพันธ์ที่จัดทำขึ้น เช่น ป้ายไวนิลและวิดีโอ YouTube เพื่อสร้างความตระหนักรู้แก่คนในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง
ระยะสั้น: ประเมินความรู้และทักษะของแกนนำหลังการอบรม ระยะกลาง: ติดตามผลการคัดกรองและการส่งต่อผู้ป่วยในพื้นที่ ระยะยาว: ประเมินผลลัพธ์ในภาพรวม เช่น จำนวนผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยและรักษา, ความรู้ด้านสุขภาพของคนในชุมชนที่เพิ่มขึ้น, และอัตราการเกิดโรคหลอดเลือดสมองและหลอดเลือดหัวใจที่ลดลง
