กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) เป็นโรคที่สำคัญมาก และยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญ โดยก่อให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง ตามรายงานระบุว่าผู้ใหญ่ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงเพียง ร้อยละ 54 เท่านั้นที่ได้รับการวินิจฉัย ร้อยละ 42 ได้รับการรักษา และเพียง ร้อยละ 21 เท่านั้นที่สามารถควบคุมความดันโลหิตสูงได้ โดยจะตรวจพบได้จากการวัดความดันโลหิต เป้าหมายระดับโลกประการหนึ่งสำหรับโรคไม่ติดต่อคือการลดอัตราการเกิดความดันโลหิตสูงลง ร้อยละ 33 ระหว่างปี พ.ศ. 2553 ถึง พ.ศ. 2573 (Kazuomi Kario et al., 2024) โดยข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก พบว่า ในกลุ่มประชากร  อายุ 30-79 ปี มีผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงเกือบ 1.3 พันล้านคน มักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้นแต่สามารถตรวจวินิจฉัยได้ และยังพบว่าโรคความดันโลหิตสูงเป็นปัจจัยเสี่ยง ที่ก่อให้เกิดโรคอื่น ๆ เช่น โรคหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง โรคไต    เป็นต้น ซึ่งเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร (กรมควบคุมโรค, 2562) กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข เผยจากระบบรายงานข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุข ภาพรวมของประเทศ ปี 2566 ประเทศไทยพบผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมากถึง 14 ล้านคน    ขึ้นทะเบียนรักษาเพียง 7 ล้านคน และผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาแต่ไม่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ มีจำนวนมากถึง 2.8 ล้านคน (ข้อมูล ณ วันที่ 17 พฤศจิกายน 2566) ซึ่งหากไม่สามารถควบคุมความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมได้ ในระยะยาวจะส่งผลให้เกิดโรคแทรกซ้อนตามมา เช่น โรคอัมพฤกษ์ อัมพาต โรคหัวใจขาดเลือด และโรคไตวายเรื้อรัง ก่อให้เกิดความพิการและเสียชีวิตได้ (กรมควบคุมโรค, 2562) ข้อมูลจากรายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนโดยการตรวจร่างกาย ครั้งที่ 6 ปี 2562-2563 ในประชากรไทยอายุ 15 ปีขึ้นไป โดยสถาบันระบบสาธารณสุข (สวรส.) พบว่า ความชุกของโรคความดันโลหิตสูง ในประชาชนอายุ 15 ปีขึ้นไป มีร้อยละ 25.4 ผู้ชาย ร้อยละ 26.7 และผู้หญิงร้อยละ 24.2 ความชุกของโรคต่ำสุดในกลุ่มอายุ 15 - 29 ปี (ร้อยละ 3.3) จากนั้นเพิ่มขึ้นตามอายุและสูงสุดในกลุ่มอายุ 80 ปีขึ้นไป เมื่อเปรียบเทียบกับผลการสำรวจ ฯ ครั้งที่ 5 ความชุกของโรคความดันโลหิตสูงในปี 2562-2563 นี้สูงกว่าปี 2557 ซึ่งพบความชุกร้อยละ 24.7 (ชาย ร้อยละ 25.6 และหญิง ร้อยละ 23.9) แต่การเข้าถึงระบบบริการยังไม่ดีขึ้น โดยในจำนวนคนที่เป็นความดันโลหิตสูงนั้น สัดส่วนของผู้ที่ไม่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นความดันโลหิตสูงเพิ่มจากร้อยละ 44.7 เป็นร้อยละ 48.8 สัดส่วนที่ได้รับการรักษาแต่ควบคุมไม่ได้ตามเกณฑ์เพิ่มจากร้อยละ 20.1 เป็น 25.0 และสัดส่วนของผู้ที่สามารถคุมความดันโลหิตได้ตามเกณฑ์ลดลงจากร้อยละ 29.7 เป็น 22.6 ตามลำดับ รายงานผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดตรัง พบว่า มีผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 82,719 คน ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ จำนวน 33,456 คน คิดเป็นร้อยละ 40.45 ซึ่งอำเภอรัษฎามีจำนวนผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงจำนวน 3,759 คน ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ จำนวน 1,455 คน คิดเป็นร้อยละ 38.71 และตำบลเขาไพรมีจำนวนผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 287 คน ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ จำนวน 89 คน คิดเป็นร้อยละ 31.01 (HDC, 2567 ข้อมูล ณ วันที่ 15 พฤศจิกายน 2567) จากสถานการณ์โรคไม่ติดต่อของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเขาไพร อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง พบว่า ประชาชนกลุ่มป่วยโรคความดันโลหิตสูงใน หมู่ 4 บ้านทอนเหรียน ตำบลเขาไพร อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง ทั้งหมด 33 คน ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ จำนวน 17 คน คิดเป็นร้อยละ 51.52 (โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเขาไพร, 2567) ซึ่งไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน (กระทรวงสาธารณสุข ไม่น้อยกว่า ร้อยละ 60) และหลังจากการร่วมกันจัดทำเวทีประชาคมหมู่บ้านของประชาชน และผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อค้นหาปัญหาด้านสุขภาพในชุมชน พบว่า ปัญหาผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ไม่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ เป็นปัญหาที่ชุมชนต้องการแก้ไขมากที่สุด จากการโยงใยสาเหตุของปัญหาตามทฤษฎี โดยได้สร้างแบบสอบถาม พบว่า ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ หมู่ที่ 4 บ้านทอนเหรียน ตำบลเขาไพร อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง จำเป็นต้องเน้นไปที่การให้ความรู้ในเรื่องของการควบคุมระดับความดันโลหิต และเน้นส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ไม่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองที่เหมาะสม
จากสถานการณ์ที่กล่าวมาข้างต้น จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ควรจัดทำโครงการ การส่งเสริมสุขภาพและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ไม่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ หมู่ที่ 4 บ้านทอนเหรียน ตำบลเขาไพร อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง เพื่อให้ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ไม่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ หมู่ที่ 4 บ้านทอนเหรียน ตำบลเขาไพร อำเภอรัษฎา จังหวัดตรัง มีความรู้สามารถนำไปปฏิบัติให้มีพฤติกรรมในการดูแลสุขภาพตนเองที่เหมาะสม และสามารถลดค่าระดับความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ที่ควบคุมได้ เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนของโรค และสามารถพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยให้ดียิ่งขึ้นต่อไป