กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัญหาสุขภาพที่สำคัญของผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่มักเกี่ยวกับโรคกระดูกและข้อเนื่องจากอุบัติการณ์ของโรคเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและข้อที่เสื่อมมากที่สุดคือข้อเข่า จากการรวบรวมข้อมูลในปี พ.ศ. 2567 ได้มีการคัดกรองสุขภาพกลุ่มผู้สูงอายุ 5o ปีขึ้นไป ผู้สูงอายุจำนวน 456 ได้รับการคัดกรองด้านการเคลื่อนไหวจำนวน 365 ราย คิดเป็นร้อยละ 80.04 % พบภาวะเสี่ยงโรคข้อเข่าเสื่อมจำนวน 25 ราย คิดเป็นร้อยละ 5.48 % และในปี พ.ศ.2568 ผู้สูงอายุจำนวน 456 ราย ได้รับการคัดกรองด้านการเคลื่อนไหวจำนวน 378 ราย คิดเป็นร้อยละ 82.89 % พบภาวะเสี่ยงโรคข้อเข่าเสื่อมจำนวน 41 ราย คิดเป็นร้อยละ 8.99% จากการวิเคราะห์ปัญหาผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมในตำบลม่วงเตี้ยพบว่าอัตราผู้ป่วยมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นสาเหตุมาจากข้อเข่าเป็นข้อที่ต้องรองรับน้ำหนักของร่างกายโดยตรงทั้งยังทำหน้าที่เคลื่อนไหวตลอดเวลาทำให้ข้อเสื่อมได้ง่าย โรคข้อเข่าเสื่อม หมายถึงการที่กระดูกอ่อนของข้อมีการเสื่อมสภาพทำให้กระดูกอ่อนไม่สามารถเป็นเบาะรองรับน้ำหนักและมีการสูญเสียคุณสมบัติของน้ำหล่อเลี้ยงเข่าทำให้มีอาการปวด บวม แดงร้อนที่เข่า ซึ่งเป็นโรคที่มีการเปลี่ยนแปลงการเสื่อมในกลุ่มอายุที่มีอายุ ๕๐ ปีขึ้นไป มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมตำแหน่งของข้อที่มีการเสื่อม ได้แก่ ข้อเข่า ข้อสะโพก ข้อมือ กระดูกสันหลัง และข้อเท้า แต่ข้อที่ส่งผลกระทบรุนแรงต่อการเจ็บป่วยและต้องเข้ารับบริการมากที่สุด คือ ข้อเข่า ซึ่งมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว โดยทั่วไปจะรับการรักษาด้วยยา เช่น ยาแก้ปวดลดการอักสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ยาคลายกล้ามเนื้อ ซึ่งยาดังกล่าวหากใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานจะทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ เช่น แผลในกระเพาะอาหาร ไตวาย และความดันโลหิตสูง
          คลินิกแพทย์แผนไทยโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลม่วงเตี้ยได้ตระหนักถึงการลดการใช้ยาแผนปัจจุบัน ที่เป็นสาเหตุผลข้างเคียงของยาดังกล่าว อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมได้มีความรู้ในการดูแลสุขภาพที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต จึงนำศาสตร์การแพทย์แผนไทยมาประยุกต์ใช้กับผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมโดยจัดเป็นโปรแกรมบรรเทาอาการปวดเข่า ซึ่งมีกิจกรรม การใช้สมุนไพรพอกเข่า ท่าบริหารกล้ามเนื้อด้วยท่าฤาษีดัดตน และการให้คำแนะนำ เพื่อลดอาการปวดเข่า อีกทั้งช่วยลดปัญหาผลข้างเคียงจากการใช้ยาแผนปัจจุบัน ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลม่วงเตี้ยจึงได้จัดทำโครงการดูแลผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อมด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยเพื่อบำบัดผู้ป่วยโรคเข่าเสื่อมให้มีอาการปวดลดลง ส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความรู้ความเข้าใจเรื่องโรคข้อเข่าเสื่อมและสามารถใช้สมุนไพรในท้องถิ่นนำมาทำยาพอกเข่าตลอดจนเป็นการอนุรักษ์และตระหนักถึงคุณค่าในภูมิปัญญาไทยอีกด้วย