กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันประเทศไทย มีประเด็นยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ได้กำหนดทิศทาง การพัฒนาในระยะยาว ที่จะมุ่งสู่วิสัยทัศน์ “ประเทศไทยมีความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เป็นประเทศที่พัฒนาแล้ว และสามารถเปลี่ยนผ่านประเทศไปพร้อมกับการเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ใหม่ของโลกได้” จึงมีเป้าหมายสำคัญ คือ การพัฒนาและเสริมสร้างศักยภาพคนตลอดช่วงชีวิต เพื่อการพัฒนาในทุกมิติและทุกช่วงวัย ให้เป็นคนดี คนเก่งและมีคุณภาพ โดยเฉพาะเด็กปฐมวัย ซึ่งเป็นต้นน้ำของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ เพื่อสนับสนุนการเจริญเติบโตของประเทศ ลดความเหลื่อมล้ำของสังคม เพิ่มการกระจายรายได้ และพัฒนาการให้บริการทางสังคมที่มีคุณภาพอย่างทั่วถึง และขับเคลื่อนประเทศสู่เศรษฐกิจและสังคม ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับแผนพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. 2564 – 2570 คือ เด็กปฐมวัยทุกคน ต้องได้รับการพัฒนาอย่างรอบด้านเต็มตามศักยภาพ โดยเริ่มจากวัยต้นของชีวิต คือ เด็กปฐมวัยซึ่งเป็นวัยที่มีความสำคัญ เนื่องจากเป็นวัยที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็วทั้งทางด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ สังคม และเป็นวัยที่เริ่มต้นการรับรู้และรับรู้ เพื่อเป็นพื้นฐานของช่วงวัยต่อไป จังหวัดปัตตานี มีนโยบายการดำเนินงาน “อำเภอสุขภาวะดี” โดยมีนายอำเภอเป็นประธาน และมีสหสาขาวิชาชีพร่วมเป็นกรรมการ ที่เน้นการควบคุมป้องกันโรคในพื้นที่และการส่งเสริมสุขภาพเด็กปฐมวัย ให้มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานที่ลงสู่ระดับตำบล ซึ่งการส่งเสริมสุขภาพเด็กปฐมวัย ได้มีการในขับเคลื่อนตามมาตรฐาน ตำบลมหัศจรรย์ 1,000 วัน Plus สู่ 2,500 วัน ภายใต้การมีส่วนร่วมขององค์การบริหารส่วนตำบล หน่วยบริการสาธารณสุขประจำตำบล ศูนย์เด็กเล็ก และ เครือข่ายชุมชน ที่ต้องร่วมผลักดันให้ มีมาตรการ มีกิจกรรม ที่ส่งเสริมให้ ผู้ปกครองมีความรู้ ตระหนักในการดูแล เด็กปฐมวัยให้มีสุขภาพที่ดี โดยบูรณาการกับนโยบาย Smart Kids เด็กปฐมวัยสุขภาวะดี ทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ ด้านโภชนาการ ด้านพัฒนาการ ด้านวัคซีน ด้านทันตกรรม และภาวะซีด เพื่อเด็กปัตตานี สุขภาพดี ไอคิวดี ที่ 104 ในปี 2570
การดำเนินงานศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา มีได้มีส่งเสริมสุขภาพตามนโยบาย smart kids เด็กปฐมวัยสุขภาวะดี ทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ ด้านโภชนาการ ด้านพัฒนาการ ด้านวัคซีน ด้านทันตกรรม และภาวะซีด ผลการดำเนินงาน ในปี 2564-2567 ดังนี้ ด้านที่1 ภาวะโภชนาการ จากรายงานการเฝ้าระวังภาวะทุพโภชนาการเด็ก 0-5 ปี พบว่า ร้อยละเด็กอายุ 0-5 ปี สูงดีสมส่วน (เกณฑ์ร้อยละ 66)  ผลงาน ร้อยละ 56.00, 46.67, 55.39, 46.15 ตามลำดับ เด็กมีภาวะเตี้ย (เกณฑ์≤ร้อยละ10) ผลงาน ร้อยละ 17.94, 18.60, 23.46, 21.03ตามลำดับ เด็กมีภาวะผอม (เกณฑ์≤ร้อยละ5) ผลงาน ร้อยละ 5.1, 5.61, 9.26, 8.72 ตามลำดับ ซึ่งต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด  ด้านที่ 2 ด้านการคัดกรองพัฒนาการ พบว่า เด็กสงสัยพัฒนาการล่าช้า(เกณฑ์≤ร้อยละ20)ผลงานร้อยละ 14.29, 6.48, 22.67, 17.88 ตามลำดับ ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด หลังจากได้รับการกระตุ้นโดยผู้ปกครอง 30 วัน และได้รับการติดตามโดยเจ้าหน้าที่ พบว่าเด็กมีพัฒนาการที่สมวัย (เกณฑ์ร้อยละ 90) ผลงาน ร้อยละ 94.12, 98.61, 93.45, 98.07 ตามลำดับ ซึ่งผ่านเกณฑ์ที่กำหนด ด้านที่ 3 การดำเนินงานสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคด้วยวัคซีน พบว่าความครอบคลุมการได้รับวัคซีน เด็กอายุ 1 ปี (เกณฑ์ร้อยละ 90 ยกเว้น วัคซีน MMR เกณฑ์ร้อยละ 95) ผลงาน ร้อยละ 43.92, 31.82, 18.64, 24.24 ตามลำดับ ความครอบคลุมการได้รับวัคซีน เด็กอายุ 2 ปี ผลงานร้อยละ 33.33, 15.15, 21.74, 17.65 ตามลำดับ ความครอบคลุมการได้รับวัคซีน อายุ 3 ปี ผลงาน  ร้อยละ 30.19, 06.56, 06.06 ,25.00 ตามลำดับ และความครอบคลุมการได้รับวัคซีน อายุ 5 ปี ผลงานร้อยละ 25.93, 46.43, 29.17, 30.43 ตามลำดับ ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด ด้านที่ 4 การดำเนินงานตรวจทันตกรรม ในเด็กอายุ 3 ปี พบว่าได้รับการตรวจฟัน ร้อยละ 28.0 , 31.0, 40.0, 40.0 ตามลำดับ พบเด็กที่มีฟันผุ (เกณฑ์ไม่เกินร้อยละ 50 ของเด็กที่ได้รับการตรวจฟัน) ผลงานร้อยละ 50.0, 85.71, 66.67, 82.61 ตามลำดับ (ที่มาของข้อมูล ศูนย์ข้อมูลสุขภาพจังหวัดปัตตานี (HDC) พบว่าผลงานตรวจฟันยังไม่ครอบคลุม และยังมีฟันผุเกินเกณฑ์แต่มีแนวโน้มดีขึ้น ด้านที่ 5 การดำเนินงานคัดกรองภาวะซีด ในเด็ก 6-12 เดือน เด็กที่มีภาวะซีด ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2566-2568 (เกณฑ์ไม่เกินร้อยละ 20) ผลงานร้อยละ 25.71, 50.00, 23.25 ตามลำดับ ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ ซึ่งจากการวิเคราะห์ปัญหา พบว่า ด้านผู้ปกครอง: ยังขาดความรู้ ความตระหนักในการดูแลบุตร        ด้านเจ้าหน้าที่: การติดตามเด็กไม่ต่อเนื่อง ขาดการบูรณราการกับเครือข่ายในการส่งเสริมสุขภาพเด็ก ด้านศูนย์เด็กเล็ก/ผู้ดูแล: ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี และให้ความสำคัญในทุกด้าน เนื่องจากต้องมีการประเมินตนเองมาตรฐานสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยแห่งชาติ ด้านสุขภาพ (4D) จากสภาพปัญหาดังกล่าว ศูนย์สุขภาพชุมชนตำบลตะโละแมะนา ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการดูแลและส่งเสริมสุขภาพเด็กให้เหมาะสมตามวัย จึงได้จัดทำโครงการเด็กตะโละแมะนา Smart Kids พิชิต 5 ด้าน        ในปีงบประมาณ 2568 นำร่องดำเนินการในเด็กที่อาศัยอยู่ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก เพื่อประเมินและแก้ไขปัญหา สร้างความตระหนักให้ครอบครัวและชุมชน ได้มีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาและพัฒนางานด้านสาธารณสุขอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเด็กเป็นทรัพยากรสำคัญที่จะเติบโตเป็นกำลังสำคัญของชาติในอนาคต การจะทำให้เด็กเติบโตอย่างมีคุณภาพ    มีความสมบูรณ์ทั้งร่างกาย มีความฉลากทางสติปัญญาและอารมณ์ปรับตัวอยู่ในสังคมแห่งการเปลี่ยนแปลงในปัจจุบันได้อย่างมีคุณภาพ