กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 250 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีหน้าที่และอำนาจดูแลและจัดทำบริการสาธารณะและกิจกรรมสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นตามหลักการพัฒนาอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ ตามที่กฎหมายบัญญัติ ต้องให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีอิสระในการบริหาร การจัดทำบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ หน้าที่ของข้าราชการส่วนท้องถิ่นด้วย หมวด(5) หน้าที่ของรัฐ มาตรา 55 ว่า "รัฐต้องดำเนินการให้ประชาชนได้รับบริการสาธารณสุขที่มีประสิทธิภาพอย่างทั่วถึง เสริมสร้างให้ประชาชนมีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสุขภาพด้วย รัฐต้องพัฒนาการบริการสาธารณสุขให้มีคุณภาพและมีมาตรฐานสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง" ดังนั้นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จึงเป็นองค์กรหรือกลไกของประชาชนที่สำคัญที่มีบทบาทในการพัฒนาการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อมซึ่งจะนำไปสู่ การพัฒนาคุณภาพชีวิตขั้นพื้นฐานของประชาชนในท้องถิ่นนั้น ๆ ปัญหาสุขภาพจิตสามารถเกิดขึ้นได้กับกลุ่มอายุทุกช่วงวัย ในปัจจุบันปัญหาสุขภาพจิตพบค่อนข้างมากในกลุ่มวัยรุ่นและมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ เนื่องจากวัยรุ่นเป็นวัยที่อยู่ระหว่างช่วงต่อจากวัยเด็กสู่วัยผู้ใหญ่ และเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงหลายด้านทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ สังคม และสติปัญญา โดยปัญหาสุขภาพจิตที่พบมากในวัยรุ่นและมีแนวโน้มสูงเพิ่มขึ้น คือภาวะเครียดและโรคซึมเศร้า โดยภาวะเครียดและโรคซึมเศร้านั้นส่งผลกระทบต่อบุคคลทั้งด้านร่างกายและ ด้านจิตใจ ผลกระทบด้านร่างกาย เช่น ปวดศีรษะ ปวดท้อง มีปัญหาการนอนหลับ แขนขาชา หัวใจเต้นเร็ว เหนื่อยเพลีย เป็นต้น ผลกระทบด้านจิตใจ เช่น เครียด กังวล ซึมเศร้า ท้อแท้ หมดหวัง สับสนฟุ้งซ่าน อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย เป็นต้น และยังส่งผลให้ประสิทธิภาพในการเรียนและการทำกิจกรรมต่างๆลดลง หากปัญหาสุขภาพจิตเหล่านี้เกิดขึ้นกับวัยรุ่นเป็นระยะเวลานานและไม่ได้รับการแก้ไขที่เหมาะสม อาจนำไปสู่ความรุนแรงการทำการตนเองหรือการคิดฆ่าตัวตายได้  จากข้อมูลของกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ได้สำรวจปัญหาสุขภาพจิตเด็ก และวัยรุ่นในปี 2567 พบว่ามีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น ในกลุ่มเด็กและวัยรุ่น (อายุระหว่าง 11-20 ปี) พบมีภาวะเครียดสูงร้อยละ 18 ภาวะซึมเศร้าร้อยละ 26.0  และภาวะเสี่ยงคิดฆ่าตัวตายร้อยละ 12.5   จากผลการดำเนินงานอนามัยโรงเรียนในเขตพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์บริการสาธารณสุข 3 ในปี 2567 พบนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 มีปัญหาด้านสุขภาพจิตในระดับรุนแรงจำนวน 2 ราย ตลอดจนนักเรียนยังไม่ได้ รับการประเมินสุขภาพจิตในโรงเรียนอย่างเป็นรูปธรรม งานศูนย์บริการสาธารณสุข 3 เทศบาลนครตรัง ได้เห็นถึงความสำคัญปัญหาสุขภาพจิต จึงได้จัดทำโครงการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันชีวิต สุขภาพจิตสดใส ห่างไกลซึมเศร้า โดยกลุ่มเป้าหมายในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น เพื่อให้ความรู้ความเข้าใจปัญหาด้านสุขภาพจิต การส่งเสริมสุขภาพจิต และแนวทางการจัดการกับภาวะเครียดและภาวะซึมเศร้าในวัยรุ่นที่เหมาะสม และกิจกรรมการค้นหาและคัดกรองปัญหาสุขภาพจิตในวัยรุ่น โดยการประเมินภาวะสุขภาพจิตของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นทุกคน มีการติดตามส่งต่อในรายที่มีการประเมินสุขภาพจิตอยู่ในภาวะเสี่ยง ซึ่งการประเมินภาวะสุขภาพจิตและการจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพจิตถือเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยลดความรุนแรงและป้องกันปัญหาสุขภาพจิตของวัยรุ่นได้