กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

วัณโรคเป็นปัญหาสาธารณสุข ที่สำคัญของประเทศไทยมาเป็นเวลานาน ซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายทางสังคมและเศรษฐกิจอย่างมาก อุบัติการณ์ของวัณโรคเคยลดลงอย่างช้า ๆในอดีต แต่ในระยะหลังนี้กลับเพิ่มขึ้น เนื่องจากการแพร่ระบาดของโรคเอดส์และการดื้อยา แม้ว่าประเทศไทยนำกลยุทธ์ DOTS มาใช้ในการดำเนินงานควบคุมป้องกันวัณโรค แต่อัตราผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อยังอยู่ และประกอบกับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคเอดส์ ทำให้ปัญหาวัณโรคทวีความรุนแรงยิ่งขึ้น ในแต่ละปีมีผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ขึ้นทะเบียนรายใหม่ ประมาณครึ่งหนึ่งเป็นผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะบวกที่สามารถแพร่เชื้อได้ และมีแนวโน้มของการดื้อยารักษาวัณโรคเพิ่มสูงขึ้น การดำเนินการเร่งรัด การค้นหาผู้ที่มีอาการเข้าข่ายเป็นผู้ป่วยติดเชื้อวัณโรครายใหม่ อาทิ ผู้สูงอายุประวัติสูบบุหรี่ ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวี ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง ผู้ป่วยโรคไต ผู้ที่อาศัยร่วมบ้านกับผู้ป่วยวัณโรค และบุคลากรทางการแพทย์ พบว่าอัตราการค้นหาผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ได้เพียง 104 ต่อแสนประชากร ยังน้อยกว่าเกณฑ์ของประเทศ  (150 ต่อ แสนประชากร) เป้าหมายร้อยละ 85       จากสถานการณ์วัณโรคอำเภอสิเกา จังหวัดตรัง ตั้งแต่ปี 2565-2568 มีผู้ป่วยวัณโรครายใหม่และกลับเป็นซ้ำที่เข้ารับการรักษา จำนวน 22, 25 และ45 ราย ตามลำดับ จากข้อมูลข้างต้นพบว่าวัณโรคในอำเภอสิเกามีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น ปีพ.ศ. 2568 มีผู้ป่วยรักษาครบ/หาย จำนวน 38 ราย อยู่ระหว่างรักษาอยู่ จำนวน 7 ราย ปีงบประมาณ 2569(ตั้งแต่ 1-31 ต.ค.68) พบผู้ป่วยแล้ว จำนวน 2 ราย กำลังรักษา 2 ราย ดูจากสถานการณ์ 1 เดือนที่ผ่านมา ทำให้คาดคะเนได้ว่าปี 69 นี้ จะมีแนวโน้มพบผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้น ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะมาพบแพทย์เองเมื่อมีอาการ อีกส่วนที่มีอาการเล็กน้อย ไม่มาพบแพทย์ ไม่ได้รักษา ทำให้มีความเสี่ยงต่อความรุนแรงของโรค และเกิดการแพร่กระจายเชื้ออยู่ในชุมชน ซึ่งกลุ่มเสี่ยงที่ต้องตรวจคัดกรองเหล่านี้ยังไม่ได้รับการคัดกรองที่ครอบคลุมทำให้ผู้ป่วยรายใหม่ ยังไม่ถูกค้นพบและเชื้อโรคแพร่กระจายไปในชุมชนได้อย่างรวดเร็ว ดังนั้นจึงต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน เพื่อที่จะลดปัญหาของการเกิดโรควัณโรคและภัยสุขภาพได้ การค้นหาผู้ป่วยวัณโรคในกลุ่มเสี่ยงจึงมีความสำคัญและจำเป็นในการลดการแพร่กระจายเชื้อโรค หากสามารถนำผู้ป่วยเข้าสู่ระบบการรักษาได้เร็วและได้รับการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่องจากเจ้าหน้าที่ จะทำให้เกิดผลสำเร็จในการรักษาและลดปัญหาการดื้อยาวัณโรคเชิงรุกด้วยการตรวจหาเชื้อวัณโรคและเอกซเรย์ทรวงอก เพื่อทำให้ผู้ที่มีอาการสงสัยวัณโรคได้เข้ารับการตรวจวินิจฉัยและรักษาในระยะเริ่มแรก ซึ่งเป็นกาตัดวงจรการแพร่กระจายและลดอัตราการเสียชีวิตจากการป่วยด้วยวัณโรค     จากปัญหาการคัดกรองกลุ่มเสี่ยงที่ยังไม่ได้รับการคัดกรองที่ครอบคลุมทำให้ผู้ป่วยรายใหม่ ยังไม่ถูกค้นพบและเชื้อโรคแพร่กระจายไปในชุมชนได้อย่างรวดเร็วนั่น ทางโรงพยาบาลสิเกาจึงได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหาจึงได้จัดทำโครงการโครงกาณวัณโรคตัวร้าย รู้ทัน ป้องกัน และรักษาได้    ประจำปี 2569 ขึ้น เพื่อให้กลุ่มเสี่ยงในชุมชนได้รับการตรวจคัดกรองวัณโรค ค้นหาผู้ป่วยวัณโรครายใหม่  ให้ได้รับการคัดกรอง และส่งต่อเพื่อการรักษา รวมถึงการให้สุขศึกษาเพื่อให้ประชาชนมีความรู้ ความเข้าใจ การป้องกันวัณโรค และลดความรุนแรงของโรคและการเสียชีวิต