กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

จากสถานการณ์ชายแดนสามจังหวัดภาคใต้ กับความละเอียดอ่อนของชนมุสลิม หลักปฏิบัติที่เคร่งครัดในบริบทที่ผู้คนและชุมชนนับถือศาสนาอิสลามทั้งหมด บนการศรัทธาที่เชื่อมั่นในพระเจ้าและศาสนทูต ที่มีอัลกุรอานและอัลฮาดีษเป็นทางนำของมนุษย์ความท้าทายอย่างหนึ่งในบทบาทของระบบบริการสาธารณสุข คือการปรับระบบการบริการให้เป็นระบบที่รักษา “คน” ไม่ใช่รักษา “โรค” เป็นระบบสุขภาพที่มี “ความเป็นมนุษย์” (humanized health care) ความละเอียดอ่อนในจารีตปฏิบัติของชนมุสลิม หากเริ่มต้นจากความไม่เข้าใจ เริ่มต้นจากการเพิกเฉยการคลี่คลายความรู้ที่ถูกต้องก็จะเกิดปรากฏการณ์การหลีกเลี่ยงที่จะใช้บริการสุขภาพจากหน่วยงานรัฐ ทำให้ประชาชนที่นับถือศาสนาอิสลามโดยเฉพาะสามจังหวัดชายแดนภาคใต้มีปัญหาทางด้านสุขภาพสูงกว่าพื้นที่อื่นๆ การให้บริการด้วยใจ การคลี่คลายปมข้อสงสัย การบริบาลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ ทำให้ประชาชนรู้สึกสบายใจเมื่อต้องมารับบริการจากโรงพยาบาล เพราะเมื่อเขาเดินเข้ามารับบริการก็มั่นใจได้ว่า จะถูกต้อนรับทั้งความเข้าใจวิถีมุสลิมที่ละเอียดอ่อนและให้เกียรติในฐานะเป็นมุสลิมชน ลดความขัดแย้งและความรู้สึกแปลกหน้าต่อกัน โดยเฉพาะโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่มีความใกล้ชิดแน่นแฟ้นทางภูมิหลังที่ขึ้นชื่อและกล่าวขานนามหมออนามัยที่ชาวบ้านนับถือจึงได้ชื่อว่าเป็นพื้นที่ดูแล เยียวยาด้วยหัวใจอย่างแท้จริงการวิเคราะห์แบบองค์รวม (holistic Approach) ผ่านวิถีมุสลิมจะช่วยให้ “เข้าใจ เข้าถึง” วิถีวัฒนธรรมซึ่งมีผลต่อพฤติกรรมสุขภาพและจัดบริการที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตมุสลิม การเข้าใจบทบาทหน้าที่ในฐานะมุสลิม(Function) ที่พึงปฏิบัติต่อพระผู้เป็นเจ้า เป็นสิ่งที่ผู้ให้การรักษาพยาบาลต้องเข้าใจว่า “ผู้ป่วย” มุสลิมมีภารกิจที่สำคัญในการเป็น “มุสลิมที่ดี”การปรับระบบบริการที่สอดคล้องกับวิถีมุสลิมจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งยวด เช่น การบูรณาการหลักอิสลามในการส่งเสริมสุขภาพไม่ว่าจะเป็นคุตบะห์หรือการให้ความรู้ต่างๆการให้บริการที่มุ่งเอาแนวทางของศาสนามาใช้ในงานอนามัยแม่และเด็ก การสอนดูอาอ์ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้จะทำให้ผู้ให้บริการสามารถที่จะเข้าใจโครงสร้างของสังคมมุสลิมเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ ทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลได้ให้สุขศึกษาผ่านผู้นำศาสนาหรือโต๊อีหม่ามหากโต๊อีหม่ามเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาสุขภาพของคนในชุมชน จะช่วยให้ประชาชนเกิดความเชื่อมั่น ในเงื่อนไขหลักที่ทุกคนกังวลคือ การรักษาพยาบาลจะขัดต่อหลักศาสนาหรือไม่?เรื่องที่ละเอียดอ่อนไปมากกว่านั้นก็คือ การเข้าใจความคาดหวัง (Expectation) ความคาดหวังสูงสุดของมุสลิมคือการได้รับความโปรดปรานจากอัลลอฮ์(ซ.บ.) ทั้งในโลกนี้และโลกหน้า (โลกอาคีเราะฮ์) ความโปรดปรานในโลกนี้คือการได้มีชิวตอยู่ตามแนวทางของอัลเลาะฮ์ (ซ.บ.) ซึ่งจะส่งผลต่อการได้เข้าสรวงสวรรค์ในโลกหน้า เมื่อมีการเจ็บป่วยในมโนทัศน์ของมุสลิมก็คือการได้รับการบริบาลด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ และสอดคล้องต่อศาสนกิจ วิถีที่ไม่ขัดต่อแนวทางของอัลเลาะฮ์ ตั้งแต่ปี 2556 ถึงปัจจุบัน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเจ๊ะเกได้มีความพยายามอย่างมากในการที่จะน้อมนำหลักการอิสลามมาใช้ในการปรับรูปแบบการให้บริการที่สอดคล้องกับบริบทของสังคมมุสลิมที่มีความละเอียดอ่อนด้านจิตวิญญาณเป็นอย่างมากไม่ว่าจะเป็นการจัดทำคุตบะห์ส่งเสริมสุขภาพ การแทรกกิจกรรมโรงเรียนพ่อแม่ของหญิงตั้งครรภ์ด้วยคำสอนอิสลาม และการสอนดูอาอ์ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้ได้รับการตอบรับจากผู้รับบริการเป็นอย่างดี แต่สิ่งที่เราเห็นและเป็นสิ่งที่เหนือกว่าก็คือ การทำให้ชุมชนเข้าใจนิยามการเจ็บป่วยมากขึ้น เพราะศาสนาอิสลามเป็นศาสนาที่สมบูรณ์แบบที่มีกล่าวถึงทุกเรื่องราวของการดำเนินชีวิตการเจ็บป่วยก็คือหนึ่งในนั้น การน้อมนำหลักการอิสลามมาใช้ในการส่งเสริมสุขภาพจึงทำให้ชุมชนเข้าใจการเจ็บป่วย และอยากจะแสวงหาการมีสุขภาพที่ดี เพราะมันคือหนทางที่จะนำไปสู่การเคารพภัคดีต่อพระเจ้าที่สมบูรณ์แบบยิ่งขึ้น ตลอดจนในแนวทางการขับเคลื่อนสุขภาพของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลวิถีมุสลิมนั้นมุ่งเน้นการสร้างเครือข่ายเพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาร่วมกัน ชุมชนร่วมกันเป็นเจ้าของ มีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนทุกๆกิจกรรม ที่จะนำมาซึ่งความต่อเนื่อง มั่นคง ยั่งยืน เช่นเครือข่ายการทำงานที่เป็นพลังหญิง ในชื่อพลังมุสลีมะห์ส่งเสริมสุขภาพก็คือหนึ่งเครือข่ายสำคัญที่พยายามผลักดันให้เกิดขึ้น มีความเข้มแข็งในการร่วมเคียงบ่าเคียงไหล่การพัฒนพื้นที่ต่อไป ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเจ๊ะเก จึงเล็งเห็นถึงความสำคัญของโครงการสร้างเครือข่ายพลังมุสลีมะห์ส่งเสริมสุขภาพ ปี 2561 เพื่อสร้างเครือข่ายในการส่งเสริมสุขภาพของคนในชุมชน เกิดการมีส่วนร่วม และพลังการพัฒนาร่วมกัน