กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

1.1 ออกแบบแบบสอบถาม/แบบสำรวจ พฤติกรรมการกินยาของผู้สูงอายุในชุมชน

1.2 ลงพื้นที่ในชุมชน เพื่อสำรวจพฤติกรรมการกินยาของผู้สูงอายุในชุมชนพร้อมทั้งวิเคราะห์ข้อมูลและประเมินผล

1.3 คืนข้อมูลไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือชุมชน

จากการสำรวจพฤติกรรมการกินยาของผู้สูงอายุในชุมชน มีจำนวนผู้สูงอายุในชุมชน หมู่ที่ 8 บ้านอุไร จำนวน 80 คน โดยได้ออกแบบสำรวจพฤติกรรมการกินยาของผู้สูงอายุในชุมชน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับผู้สูงอายุ จำนวน 7 ข้อ ผลการสำรวจ พบว่า ผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่ เป็นผู้ป่วยติดสังคม จำนวน 69 คน ร้อยละ 86.25 เป็นเพศหญิง จำนวน 48 คน ร้อยละ 60 เพศชาย จำนวน 32 คน ร้อยละ 40 ส่วนใหญ่อยู่ในช่วงอายุ 60-69 ปี จำนวน 36 คน ร้อยละ 45 และมีผู้สูงอายุที่มีอายุมากที่สุด อยู่ในช่วงอายุ 90-99 ปี จำนวน 1 คน ร้อยละ 1.25 เมื่อจำแนกตามสถานภาพของผู้สูงอายุ พบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ มีสถานภาพสมรส จำนวน 56 คน ร้อยละ 70 โดยส่วนใหญ่ไม่ประกอบอาชีพ/ว่างงาน จำนวน 67 คน ร้อยละ 83.75 มีรายได้ อยู่ในช่วง 601-800 บาท จำนวน 40 คน ร้อยละ 50 ซึ่งรายได้ของผู้สูงอายุ ในแต่ละเดือนได้มาจาก เบี้ยยังชีพของผู้สูงอายุ ทั้งนี้ผู้สูงอายุในชุมชน ที่ไม่มีโรคประจำตัว มีจำนวน 38 คน ร้อยละ 47.50 และผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว จำนวน 42 คน ซึ่งผู้สูงอายุบางคนเป็นมากกว่า 1 โรค โดยส่วนใหญ่ เป็นโรคความดันโลหิต จำนวน 34 คน ร้อยละ 61.82 รองลงมาเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม จำนวน 8 คน ร้อยละ 14.55  และส่วนที่ 2 ข้อมูลพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้ยาของผู้สูงอายุ จำนวน 11 ข้อ สามารถจำแนกตามหลักการบริหารยาได้ 4 กลุ่ม คือ 1.การได้รับยาถูกคน 2.การได้รับยาถูกขนาดและเวลา 3.ผลข้างเคียงของยา 4.การเก็บรักษายา โดยลักษณะคำตอบเป็นพฤติกรรมการใช้ยา 2 ระดับ คือ ใช่และไม่ใช่ ซึ่งจากการแปลผลการสำรวจ คะแนนเฉลี่ย 0-3 หมายถึง พฤติกรรมการรับประทานยาอยู่ในระดับปรับปรุง คะแนนเฉลี่ย 4-7 หมายถึง พฤติกรรมการรับประทานยาอยู่ในระดับปานกลาง คะแนนเฉลี่ย 8-11 หมายถึง พฤติกรรมการรับประทานยาอยู่ในระดับดี ซึ่งพฤติกรรมการใช้ยาของผู้สูงอายุ พบว่า ภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง คะแนนเฉลี่ย 5.26 ร้อยละ 59.87 เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ด้านที่มีคะแนนเฉลี่ยมาก 2 อันดับแรก ได้แก่ ด้านได้รับยาถูกคน ร้อยละ 38.16 รองลงมาด้านการได้รับยาถูกขนาดและเวลา ร้อยละ 32.48

จัดกิจกรรมการอบรม

1.1 เรื่องหลักการใช้ยาในวัยผู้สูงอายุ

1.2เรื่องกลุ่มยาที่ใช้บ่อยและกลุ่มยาที่มีความเสี่ยงสูงและควรหลีกเลี่ยงในผู้สูงอายุ

1.3เรื่องปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดผลข้างเคียง จากการใช้ยาในผู้สูงอายุ

1.4 แนะนำวิธีการใช้ตะกร้า ให้ผู้สูงอายุและผู้ดูแลทดลองจัดและหยิบยากินเอง

จัดกิจกรรมอบรมให้ความรู้การกินยาในผู้สูงอายุ ในเรื่องของการใช้ยาในวัยผู้สูงอายุ เรื่องกลุ่มยาที่ใช้บ่อย/กลุ่มยาที่มีความเสี่ยงสูงที่ควรหลีกเลี่ยงในผู้สูงอายุ รวมถึงปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาในผู้สูงอายุ ตลอดจนมีการสาธิต/แนะนำการใช้ตะกร้าใส่ยา ให้ผู้สูงอายุและผู้กำกับการกินยาผู้สูงอายุ ทดลองใส่ยาและหยิบยากินเอง จากการแปลผล คะแนน 0-3 หมายถึง ความรู้อยู่ในระดับปรับปรุง คะแนน 4-6 หมายถึง ความรู้อยู่ในระดับปานกลาง คะแนน 7-10 หมายถึง ความรู้อยู่ในระดับดี พบว่า ก่อนการอบรม ส่วนใหญ่ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้อยู่ในระดับกลุ่มปานกลาง ร้อยละ 69.91 รองลงมาอยู่ในระดับปรับปรุง ร้อยละ 17.70 และอยู่ในระดับดี ร้อยละ 12.39 หลังการอบรม ส่วนใหญ่ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้อยู่ในระดับดี ร้อยละ 76.99 รองลงมาอยู่ในกลุ่มระดับปานกลาง ร้อยละ 23.01 จากการอบรมพบว่า ผู้เข้ารับการอบรมมีคะแนนหลังการอบรมมากกว่าก่อนการอบรม จึงสรุปได้ว่า การจัดการอบรมครั้งนี้ ทำให้ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้เพิ่มขึ้น ทั้งนี้ในการสาธิตการใช้ตะกร้ายา ทำให้ผู้เข้าร่วมอบรมสามารถใช้ตะกร้าใส่ยา ทดลองใส่ยาและหยิบยากินเองได้

1.1 เยี่ยมติดตามโดย อสม./จนท./เภสัชกร

1.2 บันทึกการเยี่ยมตามแบบฟอร์มการเยี่ยม

กิจกรรมที่ 3 ลงเยี่ยมผู้สูงอายุในชุมชน โดยอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่เภสัชกร

การลงเยี่ยมผู้สูงอายุแต่ละรายในชุมชน หมู่ที่ 8 บ้านอุไร จำนวน 80 คน โดยอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่เภสัชกร เพื่อติดตามการกินยาของผู้สูงอายุแต่ละราย ทั้งนี้ยังให้คำแนะนำ ตลอดจนให้คำปรึกษาการใช้ยาในผู้สูงอายุ โดยเจ้าหน้าที่เภสัชกรเพื่อเพิ่มพูนความรู้ให้แก่ผู้สูงอายุและผู้กำกับการกินยา ได้เข้าใจเกี่ยวกับการกินยาได้อย่างถูกวิธีและปลอดภัยยิ่งขึ้น

1.1 ตรวจสอบการกินยาของผู้สูงอายุโดย อสม.

1.2 สุ่มตรวจโดยเภสัชกรโรงพยาบาลละงู

กิจกรรมที่ 4 ติดตามผลการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินยาของผู้สูงอายุ

    จากการติดตามผลพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้ยาของผู้สูงอายุ พบว่า มากกว่าร้อยละ 70 ของผู้สูงอายุและผู้กำกับการกินยา มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินยาได้อย่างถูกต้องและถูกวิธี โดยหลังจากที่เข้าร่วมโครงการผู้สูงอายุและผู้กำกับการกินยาทุกคน มีพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้ยาที่ถูกต้องและถือปฏิบัติทุกครั้ง คือ การตรวจสอบชื่อ-สกุล บนซองยาก่อนรับประทานยา การตรวจสอบวิธีการใช้ยาและอ่านคำแนะนำก่อนรับประทานยา การเก็บรักษายาให้พ้นแสงในที่สะอาดและอากาศถ่ายเทได้สะดวก และหากมีอาการผิดปกติจะแจ้งแพทย์ทุกครั้ง ตลอดจนในบางพฤติกรรมการใช้ยาในผู้สูงอายุที่มีการปฏิบัติในทางที่ดีขึ้นในหลายด้าน อาทิ การรับประทานยาตรงเวลาที่เภสัชกรแนะนำ ซึ่งก่อนเข้าร่วมโครงการ พบจำนวนที่มีผู้ปฏิบัติทุกครั้ง จำนวน 51 คน คิดเป็นร้อยละ 63.75 และหลังเข้าร่วมโครงการ เพิ่มขึ้นเป็น 74 คน คิดเป็นร้อยละ 92.50 การใส่ยาเก่าและยาใหม่อยู่รวมกัน พบจำนวนผู้ไม่ถือปฏิบัติก่อนทำโครงการ จำนวน 34 คน คิดเป็นร้อยละ 42.50 และหลังเข้าร่วมโครงการพบว่ามีจำนวนเพิ่มขึ้นเป็น 77 คน คิดเป็นร้อยละ 96.25 ซึ่งมีแนวโน้มไปในทางที่ดี

จัดทำรูปเล่มรายงานฉบับสมบูรณ์

ได้รูปเล่มรายงานฉบับสมบูรณ์