กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กลุ่มชาติพันธุ์มานิ เป็นชนพื้นเมืองดั้งเดิมของไทย มีถิ่นอาศัยอยู่ทางภาคใต้ของไทยใน 2 พื้นที่ คือเขตผืนป่าเทือกเขาบรรทัดบริเวณจังหวัดตรัง พัทลุง สตูล และสงขลา และเขตผืนป่าเทือกเขาบรรทัดสันกาลาคีรี ในเขตจังหวัดยะลา และนราธิวาส ซึ่งเป้นกลุ่มจังหวัดในความรับผิดชอบของ สปสช. เขต 12 สงขลา   สภาพทางสังคมและวิถีชีวิตชาวมานิ มีรูปแบบการดำเนินชีวิตใน 3 ลักษณะ ได้แก่     กลุ่มที่อพยพเคลื่อนย้ายที่อยู่อาศัย หาของป่า-ล่าสัตว์แบบดุ้งเดิม ยังดำรงชีพเหมือนกับบรรพบุรุษครั้งบรรพกาล สร้างเพิงเล็กๆ ติดพื้นดิน หลังคามุงใบไม้ เรียกว่า “ทับ” เป็นที่อยู่อาศัยแบบชั่วคราว อาหารได้จากมันป่า และใช้ลูกดอกอาบยาพิษในการล่าสัตว์ เร่ร่อนหากินไปในเขตป่าที่อุดมสมบรูณ์ มีการติต่อสัมพันธ์กับกลุ่มชนภายนอกย้อยมาก     กลุ่มกึ่งสังคมชุมชน วิถีชีวิตเปลี่ยนแปลงจากดั้งเดิมบ้าง เนื่องจากถูกบีบคั้นจากสภาพป่าที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ จึงติดต่อสัมพันธ์กับกลุ่มคนภายนอกเพื่อความอยู่รอดของกลุ่ม ดำรงชีวิตด้วยการหาของป่ามาขายและนำเงินไปซื้อข้าวสาร เนื้อหมู ขนม บุหรี่ กลุ่มนี้มีแนวโน้มความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ปัจจัยที่ส่งผลคือสภาพป่าที่ขาดความอุดมสมบูรณ์กับความจำเป็นที่ต้องติดต่อสัมพันธ์กับกลุ่มชนภายนอก     กลุ่มตั้งถิ่นฐานถาวร เป็นกลุ่มที่มีพัฒนาการมาจนมีวิถีชีวิตไม่ต่างจากชาวบ้านพื้นราบทั่วไป มีการตั้งบ้านเรือน/ที่อยู่อาศัยแบบถาวร ดำรงชีวิตด้วยการทำสวนยางพาราเป็นหลัก รู้จักการเพาะปลูกข้าวไร่ เลี้ยงไก่ รู้จักค่าของเงินและใช้เงินในการแลกเปลี่ยน     มานิเป็นกลุ่มชนในวัฒนธรรมการหาของป่าล่าสัตว์ ดำรงชีวิตอยู่กับธรรมชาติอย่างกลมกลืนไม่คุ้นเคยและรับรู้ต่อการพัฒนาของสังคมเมือง ได้รับผลกระทบจากปัญหาตัดไม้ทำลายป่าและการถางป่าเพื่อเป็นพื้นที่ทางการเกษตร ทำให้อาหารขาดแคลน ปกติชนเผ่ามานิจะมีการอพยพโยกย้ายที่อยู่อาศัยไปหาที่อยู่ใหม่ทุกๆ 7-15 วัน ตามห่วงโซ่อาหาร ถูกรบกวน หรือมีสมาชิกในกลุ่มตายหรือเจ็บป่วยพร้อมกันหลายคน     ดังนั้น กลุ่มมานิ จึงจัดเป็นกลุ่มเปราะบางที่มีความอ่อนไหวต่อภาวะคุกคามทั้งที่เกิดจากธรรมชาติที่เสื่อมโทรม รวมทั้งการปรับวิถีชีวิตตนเองให้อยู่รอดภายใต้การมีปฏิสัมพันธ์กับชุมชนเมือง และควรได้รับการดูแลและคุ้มครองสิทธิให้ได้รับบริการตามความจำเป็น     ในอดีต เมื่อเจ็บป่วยชาวมานิจะดูแลรักษากันเองตามภูมิปัญญาชาติพันธุ์และส่วนใหญ่ใช้สมันไพร ปัจจุบันสมุนไพรมีจำนวนลดน้อยลงเพราะพื้นที่ป่าลดน้อยลง เมื่อมีอาการหนักจะขอความช่วยเหลือจากคนคุ้นเคยให้พาไปรักษาพยาบาลที่โรงพยาบาล     กองทุนดูแลรักษาพยาบาลชาวป่าซาไก(มันนิ) ร่วมกับองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งนารี โรงพยาบาลป่าบอน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตระหนักและให้ความสำคัญของการดูแลสุขภาพของมานิ จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมสุขภาพป้องกันโรคแก่กลุ่มมันนิ (มานิ)ขึ้น เพื่อให้มานิได้เรียนรู้การดูแลรักษาสุขภาพร่างกายได้ถูกต้อง รู้จักการปฐมพยาบาลเบื้องต้นในการช่วยเหลือตนเองและผู้อื่นได้  มานิได้เรียนรู้การป้องกันโรคและภัยอันตรายใกล้ตัวต่างๆที่อาจเกิดขึ้นกับมานิได้ นอกจากนี้มานิยังได้เรียนรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพรใกล้ตัวที่สามารถนำมารักษาโรค และการเข้าถึงสิทธิประกันสุขภาพ