กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ปัจจุบันคนไทยป่วยด้วยโรคเรื้อรังที่มีสาเหตุมาจากพฤติกรรมสุขภาพไม่เหมาะสม ทั้งโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงเป็นจำนวนมาก โดยเมื่อเทียบจากปี พ.ศ. 2559-2560 พบว่าอัตราการป่วยด้วยโรคความดัน โลหิตสูงเพิ่มขึ้นคิดเป็น 2,008.92 คน และ 2,091.28 คน ต่อประชากรหนึ่งแสนคน ตามลำดับ และโรคเบาหวานเพิ่มขึ้นคิดเป็น 1,292.79 คน และ 1,344.95 คน ต่อประชากรหนึ่งแสนคนตามลำดับ อัตราการป่วยด้วยโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้น 451.39 คนและ 467.46 คน (สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์กระทรวงสาธารณสุข,2562) และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี จากการสำรวจพฤติกรรมเสี่ยงของโรคไม่ติดต่อและการบาดเจ็บ ครั้งล่าสุด ปี 2558 พบว่ามีความชุกของภาวะน้ำหนักเกินร้อยละ 30.5 ภาวะอ้วนร้อยละ 7.5 การสูบบุหรี่ในปัจจุบันร้อยละ 21.3 การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในปัจจุบันร้อยละ 36.2 และการรับประทานผักและผลไม้เฉลี่ยมากกว่า 5 หน่วย มาตรฐานต่อวันภายใน 7 วันที่ผ่านมาร้อยละ 24.3 (สำนักงานโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข, 2559) จากการศึกษาข้อมูลทางสถิติจากระบบข้อมูลสุขภาพส่วนกลาง สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดสงขลา
ปี 2561 พบว่า หมู่ที่ 1 บ้านคลองหรัง มีประชากรกลุ่มเสี่ยงที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป จำนวน 457 คน มีภาวะเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง 3 ลำดับแรก ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง จำนวน 121 ราย โรคเบาหวาน จำนวน 36 ราย และโรคหลอดเลือดสมอง จำนวน 10 ราย ซึ่งสอดคล้องกับการเก็บข้อมูลภาวะสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 3อ.2ส. จำนวน 140 คน จากประชากรกลุ่มเสี่ยงที่มีอายุมากกว่า 35 ปีขึ้นไป จำนวน 466 คน เมื่อวันที่ 30-31 มกราคม 2562 โดยนักศึกษาชั้นปีที่ 4 คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ พบว่ามีประชากรป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 37 ราย โรคเบาหวาน จำนวน 5 ราย และเป็นทั้งโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน จำนวน 13 ราย โดยมีพฤติกรรมเสี่ยงทางสุขภาพ คือ การบริโภคอาหารรสหวาน คือ การดื่มเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล
ร้อยละ 58 รับประทานขนมหวานต่าง ๆ ร้อยละ 44.28 การบริโภคอาหารที่มีไขมันสูง คือ รับประทานอาหารที่ปรุงด้วยกะทิที่เคี่ยวแตกมัน ร้อยละ 47.14 รับประทานเนื้อสัตว์ที่มีไขมันสูงหรือคลอเลสเตอรอลสูง ร้อยละ 45.71 การสูบบุหรี่ร้อยละ 21.4 และการดื่มสุราร้อยละ 31.1 ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้เป็นวิถีชีวิตของผู้ประกอบอาชีพสวนยางซึ่งเป็นอาชีพส่วนใหญ่ของคนในชุมชน ผลจากการทำประชาคมเมื่อวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2562 ที่ผ่านมา ซึ่งมีผู้เข้าร่วม 26 คน ประกอบด้วย
นายกองค์การบริหารส่วนตำบลคลองหรัง รองนายกองค์การบริหารส่วนตำบลคลองหรัง ปลัดองค์การบริหารส่วนตำบลคลองหรัง ตัวแทนจากโรงพยาบาลนาหม่อม ตัวแทนจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านแม่เปียะ ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน คณะกรรมการหมู่บ้าน ประธานกลุ่มต่าง ๆ อาสาสมัครประจำหมู่บ้าน และตัวแทนชาวบ้านหมู่ที่ 1
บ้านคลองหรัง ได้มีมติเห็นตรงกันว่า ประชาชนในชุมชนมีความรู้เพียงพอแล้ว แต่ยังขาดความตระหนักในการปฏิบัติ จึงได้เสนอแนวทางการแก้ไข โดยจัดทำโครงการที่สร้างแรงบันดาลใจเพื่อให้เกิดความตระหนักในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพให้เหมาะสมตามวิถีชีวิตชาวสวนยาง ได้แก่ การเรียนรู้วิถีชีวิตชาวสวนยางและปรับเปลี่ยน ให้เหมาะสมเกี่ยวกับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การพักผ่อน การดูแลด้านอารมณ์ ลดการสูบบุหรี่และดื่มสุรา โดยมีการเรียนรู้บทเรียนจากผู้มีประสบการณ์ จัดตั้งชมรมออกกำลังกาย โดยการมีส่วนร่วม รวมไปถึงวิธีการจัดการเมื่อมีอาการแสดงของโรคหลอดเลือดสมองเกิดขึ้น
ดังนั้นทางกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน หมู่ที่ 1 บ้านคลองหรัง ร่วมกับภาคีเครือข่าย (นักศึกษาคณะพยาบาลศาสตร์ คณะกรรมการหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแม่เปียะ) จึงได้จัดทำโครงการ “คลองหรังร่วมใจ ลดเบาหวาน ความดัน รู้เท่าทัน Stroke” เพื่อให้ประชาชนในชุมชนที่เข้าร่วมโครงการมีความรู้ ความตระหนัก และทักษะในการดูแลสุขภาพ เพื่อป้องกันและควบคุมโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ที่อาจนำไปสู่การเกิดโรคหลอดเลือดสมองได้ และจะนำไปสู่การมีสุขภาพที่ดีของคนในชุมชนต่อไป