กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

การใช้ยาอย่างสมเหตุผล หมายถึง การใช้ยาโดยมีข้อบ่งชี้ มีประสิทธิผลจริง สนับสนุนด้วยหลักฐานที่เชื่อถือได้ มีราคาเหมาะสม ลดต้นทุนยาที่สั่งเกินความจำเป็น คำนึงถึงปัญหาเชื้อดื้อยา ใช้ยาในกรอบบัญชียาอย่างเป็นขั้นตอน (คู่มือการใช้ยาอย่างสมเหตุผลตามบัญชียาหลักแห่งชาติ) จากการสำรวจสถานการณ์การใช้ยาในชุมชน ปี 2561 พบว่า ประชาชนยังมีพฤติกรรมผิดๆในการหาซื้อยาปฏิชีวนะใช้เองจากร้านค้า หรือมีการเรียกร้องขอใช้ยาปฏิชีวนะจากเจ้าหน้าที่ผู้สั่งจ่ายยาใน รพสต.บ่อยๆ ในโครงการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล ซึ่งได้กำหนดให้เป็นการพัฒนาระบบบริการสาขาส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุผล(Rational Drug use : RDU) ใน หน่วยบริการปฐมภูมิและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพระดับตำบล (รพสต) ได้กำหนดแนวทาง เครื่องมือและตัวชี้วัด เพื่อให้มีการดำเนินการในสถานพยาบาลต่อเรื่องการใช้ยาอย่างสมเหตุผลที่เป็นรูปธรรมชัดเจนเกิดความตระหนักถึงปัญหาการใช้ยา และมีการบริหารจัดการด้านยาอย่างเหมาะสมเป็นมาตรฐานเดียวกัน ในระดับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านทำนบ มีกรอบบัญชียาที่เน้นการใช้ยาตามบัญชียาหลักแห่งชาติ ส่งเสริมการใช้ยาอย่างเป็นขั้นตอน นอกจากนี้ จุดเน้นการใช้ยาอย่างสมเหตุผลในระดับ รพสต. คือ เน้นการสั่งใช้ยาปฎิชีวนะอย่างรับผิดชอบโดยเฉพาะใน ๒ กลุ่มโรคคือ โรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนและหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน (RI) และโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน (Acute diarrhea : AD) โดยมีเป้าหมาย คือ ใช้ยาปฏิชีวนะน้อยสุดเท่าที่จำเป็น, อัตราใช้ยาปฏิชีวนะไม่มากกว่าเกณฑ์ที่กำหนด คือ ≤ ร้อยละ 20 (จากข้อมูลการใช้ยาปฏิชีวนะของ รพสต.บ้านทำนบ ปีงบประมาณ 2561 พบว่า อัตราใช้ยาปฏิชีวนะในกลุ่มโรค RI รพสต.อยูที่ร้อยละ 4.14 ส่วนโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลันอัตราใช้ยาปฏิชีวนะเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 7.00 ) ซึ่งก็ผ่านเกณฑ์ มาตรฐานการใช้ยาสมเหตุสมผล แต่ก็มีเป้าหมายที่ซื้อยามารับประทานเองจากร้านขายยาหรือคลินิก โดยกลุ่มประชาชนเอง จากการสำรวจ ประชาชน 50 คน ที่ป่วยด้วยโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนและหลอดลมอักเสบเฉียบพลันโรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน ซื้อยาปฏิชีวนะมารับประทานเองจำนวน 24 คน คิดเป็นร้อยละ 48 ด้วยความคิดเดิมๆ ที่ต้องรับประทานยาปฏิชีวนะแล้วหายจากโรคซึ่งเป้าหมายเหล่านี้ เป็นผลให้ เกิดความไม่ปลอดภัยต่อผู้ใช้ยา ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านทำนบ จึงได้จัดทำโครงการการส่งเสริมการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลชุมชนตาเนาะปูเต๊ะ เพื่อให้ประชาชนตระหนักถึงการใช้ยาอย่างสมเหตุสมผลเพราะที่สำคัญในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างรับผิดชอบ ได้แก่ ชะลอการดื้อยาปฏิชีวนะของเชื้อแบคทีเรีย, ลดค่าใช้จ่ายยาปฏิชีวนะ, ลดความเสี่ยงต่อพิษและผลข้างเคียงของยาปฏิชีวนะ, สร้างวัฒนธรรมใหม่ของการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างรับผิดชอบในกลุ่มประชาชนต่อไป