กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคมะเร็งเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย ทำให้เกิดการสูญเสียชีวิตของประชาชนและสิ้นเปลืองค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลเป็นจำนวนมาก ปัจจุบันโรคมะเร็งเป็นสาเหตุการตายอันดับหนึ่งในประเทศไทยและมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น โดยโรคมะเร็งที่พบมากที่สุดในประเทศไทย คือ โรคมะเร็งตับ รองลงมาคือมะเร็งปอด มะเร็งปากมดลูก มะเร็งเต้านม มะเร็งลำไส้ ตามลำดับ
โรคมะเร็งปากมดลูกเป็นโรคมะเร็งที่พบเป็นอันดับหนึ่งในสตรีไทย มีผู้ป่วยรายใหม่  ปีละ ประมาณ ๖,๓๐๐ ราย พบมากที่สุดอายุระหว่างอายุ ๔๕-๕๐ ปี ระยะที่พบส่วนใหญ่อยู่ในระยะลุกลาม อัตราการอยู่รอด ๕ ประมาณร้อยละ ๖๐ จึงมีผู้ป่วยสะสมจำนานมาก คาดประมาณว่าจะมีผู้ป่วยใหม่และผู้ป่วยเก่าที่ต้องติดตามดูแลให้การรักษาไม่น้อยกว่า ๖๐,๐๐๐ คนทั่วประเทศ สำหรับโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ เป็นโรคมะเร็งที่พบเป็นอันดับสามในเพสชาย และอันดับสี่ในเพศหญิง ในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ พบผู้ป่วยใหม่ปีละประมาณ ๑๐,๖๒๔ ราย โดยในแต่ละปีจะมีผู้เสียวชีวิตจากมะเร็งลำไส้ใหญ่ประมาณ ๓,๐๐๐ ราย (สถาบันมะเร็งแห่งชาติ, ๒๕๕๐) สำหรับ รพ. สต. จากการรวบรวมข้อมูล ๓ ปี ย้อนหลังตั้งปี 2559 – 2561 พบผู้ป่วยด้วยโรคมะเร็งปากมดลูก จำนวน 5 ราย ในขณะเดียวกันการตรวจคัดกรองและการวินิจฉัยในระยะเริ่มแรก และให้การรักษาผู้ที่มีความผิดปกติของปากมดลูกและลำไส้ตั้งแต่ระยะก่อนเป็นมะเร็งตามขั้นตอนที่ถูกต้อง เหมาะสม สามารถลดอุบัติการณ์และอัตราการตายได้ และยังเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าในระยะลุกลาม ซึ่งโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพิเทน ได้ดำเนินงานตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเป้าหมายอายุ ๓๐ – ๖๐ ปี และดำเนินการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ในกลุ่มอายุ ๕๐ - ๗๐ ปี พบว่า กลุ่มเป้าหมายมะเร็งปากมดลูกได้ตรวจคัดกรอง จำนวน ๒๒๒ ราย คิดเป็นร้อยละ ๑๙.๓๕ และกลุ่มเป้าหมายมะเร็งลำไส้ได้ตรวจคัดกรอง จำนวน ๗๐ ราย คิดเป็นร้อยละ ๖.๐๒ จะเห็นได้ว่า การตรวจคัดกรองยังไม่ความครอบคลุมกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งอาจทำให้ไม่สามารถค้นหาผู้ป่วยในระยะเริ่มแรกได้และผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาได้ทันท่วงที
ดังนั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลพิเทน ได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงควรดำเนินการจัดทำโครงการคัดกรองมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งลำไส้ขึ้น เพื่อให้ประชาชนในกลุ่มเป้าหมายได้รับการคัดกรองอย่างทั่วถึงและครอบคลุม โดยการสร้างความร่วมมือจากอาสาสมัครสาธารณสุขหมู่บ้านและเครือข่ายต่าง ๆ ในชุมชน ทำให้กลุ่มเป้าหมายทราบสถานะสุขภาพของตนเองและสามารถป้องกันการเกิดโรคมะเร็งดังกล่าวได้