กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

ในช่วงตั้งครรภ์ หญิงมีครรภ์จะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย และมีพฤติกรรมการกินอาหารระหว่างมื้อมากกว่าปกติ ซึ่งจะมีผลทำให้เกิดโรคเหงือกอักเสบและฟันผุได้ง่าย ฟันผุเป็นโรคติดเชื้อที่สามารถถ่ายทอดเชื้อจากแม่สู่ลูกได้โดยผ่านทางน้ำลาย และถือว่าแม่เป็นแหล่งแพร่กระจายเชื้อที่สำคัญมาสู่ลูก จากการศึกษาของสำนักทันตสาธารณสุขพบว่า หญิงตั้งครรภ์มีฟันผุเฉลี่ย ๖.๖ ซี่ ร้อยละ ๙๐.๔ มีเหงือกอักเสบร้อยละ ๘๙.๖๐ ดังนั้นการลดปริมาณเชื้อในน้ำลายของแม่โดยการควบคุมแผ่นคราบจุลินทรีย์ด้วยการขูดหินน้ำลายเพื่อลดการส่งผ่านเชื้อจากแม่สู่ลูก จึงเป็นวิธีการป้องกันโรคในช่องปากที่มีประสิทธิภาพวิธีหนึ่ง การดูแลสุขภาพช่องปากให้กับหญิงมีครรภ์ด้วยการสร้างความตระหนักและให้ความรู้เรื่องทันตสุขภาพแก่แม่ตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ รวมทั้งการปรับพฤติกรรมในการดูแลสุขภาพช่องปากของตนเองของแม่ จึงเป็นส่วนหนึ่งที่ควรบูรณาการไปพร้อมกับการให้บริการทันตกรรมในหญิงมีครรภ์ หากหญิงมีครรภ์ที่สามารถดูแลความสะอาดช่องปากของตนเองได้ดีจะแสดงให้เห็นถึงความมีพฤติกรรมที่ดีในการดูแลตนเองของแม่และจะส่งผลต่อการดูแลสุขภาพช่องปากของลูกด้วย จากผลการสำรวจทันตสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 8 ปี 2560 เด็กก่อนวัยเรียนมีแนวโน้มการปราศจากโรคฟันผุเพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับการสำรวจในครั้งที่ผ่านมา โดยพบว่าเด็ก อายุ 3 ปี ร้อยละ 43.0 และเด็กอายุ 5 ปี ร้อยละ 19.8 ปราศจากฟันผุในฟันน้ำนม อย่างไรก็ตามแม้ว่าโดยภาพรวมเด็กกลุ่มนี้จะปราศจากฟันผุมากขึ้น แต่ปัญหาสำคัญที่ยังต้องการการดูแลเพิ่มเติม คือ เรื่องการแปรงฟัน เพราะผู้ปกครองของเด็ก 3 ปีถึงร้อยละ 55.8 ยังปล่อยให้เด็กแปรงฟันด้วยตนเอง มีเด็กเพียง ร้อยละ 44.2 ที่มีผู้ปกครองช่วยดูแลการแปรงฟันให้นอกจากนี้การดื่มนมเป็นปัจจัยสำคัญอีกประเด็นหนึ่งที่มี ผลต่อการเกิดโรคฟันผุในเด็กกลุ่มนี้แม้ว่าโรงเรียนและศูนย์พัฒนาเด็กเล็กจะจัดนมจืดให้แก่เด็กแล้วก็ตาม แต่ก็พบว่าเด็กเล็กอายุ 3 ปีและ 5 ปียังดื่มนมหวานและนมเปรี้ยวเมื่ออยู่ที่บ้าน สูงถึงร้อยละ 48.9 และ ร้อยละ 49.9 ตามลำดับ รวมทั้งยังมีการใช้ขวดนมอยู่ถึงร้อยละ 39.4 ในเด็ก 3 ปีซึ่งนอกจากจะเพิ่ม ความเสี่ยงต่อการเกิดฟันผุแล้ว ยังมีโอกาสเกิดความผิดปกติของการสบฟันในอนาคต (สำนักงานทันตสาธารณสุข, 2560) ปัจจุบันยังมีปัญหาด้านเศรษฐกิจมีผลกระทบโดยตรงต่อสภาวะโรคฟันผุในเด็กเล็ก เนื่องจากประชาชนต้องประหยัดค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ซึ่งรวมถึงค่ารักษาฟันด้วย ปัญหาด้านสังคม ปัจจุบันพ่อแม่ ผู้ปกครอง ต้องทำงานนอกบ้าน ไม่ค่อยมีเวลา ดูแลอยู่กับลูก ประกอบกับขาดความรู้ และไม่เห็นความสำคัญของการดูแลสุขภาพฟันของลูกทำให้เด็กมีฟันผุมากขึ้นปัญหาสิ่งแวดล้อม การโฆษณาขนมหวานผ่านสื่อต่างๆและการหาซื้อได้ง่ายในชีวิตประจำวัน ส่งเสริมให้เด็กเล็กมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคฟันผุมากขึ้นดังนั้นการสร้างจิตสำนึกที่บ้านเป็นสิ่งสำคัญในการปูพื้นฐาน การดูแลทันตสุขภาพที่ดี โดยผู้ปกครองเด็กเป็นบุคคลที่มีความสำคัญ ในการปลูกฝังและเตรียมความพร้อมให้เด็กทั้งทางด้านร่างกาย สังคม อารมณ์ และสติปัญญา ซึ่งจะส่งผลให้เด็กเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพช่องปากที่ดี เพื่อเป็นการส่งเสริมให้ผู้ปกครอง มีความรู้และได้ตระหนักถึงความสำคัญของการดูแลสุขภาพช่องปากในเด็ก
ดังนั้นเจ้าหนักที่ทันตสาธารณสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคลองรีได้จัดทำ โครงการคุณแม่ตั้งครรภ์ฟันสวยกับลูกสุขภาพฟันดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลคลองรี อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลาปีงบประมาณ 2562 ภายใต้โครงการโรงพยาบาลสายใยรักแห่งครอบครัวเพื่อส่งเสริมให้หญิงมีครรภ์เข้าใจปัญหาและสาเหตุของ โรคในช่องปากตลอดจนการป้องกันเห็นความสำคัญของการสร้างพฤติกรรมทันตสุขภาพที่ดีตั้งแต่ตั้งครรภ์ และนำความรู้ที่ได้ไปดูแลสุขภาพช่องปากของลูกต่อไป