กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

โรคและความผิดปกติในช่องปากของเด็กเล็กมีหลายประการ แต่ปัญหาที่ชัดเจนที่สุดคือโรคฟันผุ ซึ่งโรคฟันผุเกิดจากแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในช่องปากร่วมกับเศษอาหารและน้ำลาย สะสมเป็นคราบขี้ฟันหรือคราบแบคทีเรีย ซึ่งมีลักษณะเหนียวเกาะติดแน่นอยู่ตามผิวฟัน ไม่สามารถหลุดออกจากการบ้วนน้ำหรือการเช็ดเพียงอย่างเดียว จำเป็นต้องแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันเพื่อกำจัดเชื้อโรคเหล่านี้ แบคทีเรียเหล่านี้สามารถเปลี่ยนน้ำตาลและแป้งให้เป็นกรดที่มีฤทธิ์ทำลายผิวฟันจนเกิดเป็นรูเล็กๆ เมื่อรูเล็กๆ ขยายใหญ่ขึ้น เด็กจะเริ่มมีอาการเสียวฟัน และปวดฟันได้ ประเทศไทยพบว่าโรคฟันผุในเด็กเล็กยังคงเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะเด็กในเขตชนบท ซึ่งเริ่มมีฟันผุตั้งแต่อายุ 9 เดือน และปัจจุบันพบว่าเด็กอายุ 2 ปีฟันผุมากถึงร้อยละ 52 เฉลี่ย 3 ซี่ต่อคน เด็กเป็นโรคฟันผุตั้งแต่ก่อนอายุ ๑ ขวบ และเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วมากในช่วงเด็กอายุ ๑-๓ ขวบ และการที่เด็กมีฟันผุผู้ใหญ่กลับคิดว่าเป็นเรื่องธรรมดา แต่จริงแล้วฟันผุเป็นเรื่องอันตราย เพราะเด็กมีภูมิต้านทานน้อย แม้จะไม่อันตรายถึงแก่ชีวิตแต่ก็ทำให้เด็กเจ็บปวดทรมาน เสียสุขภาพ จากการสำรวจของสำนักทันตสาธารณสุข ในปี พ.ศ. ๒๕61 พบว่าเด็กอายุ ๑ ขวบครึ่งถึง ๓ ขวบ มีผู้ปกครองแปรงฟันให้เพียงร้อยละ ๒๓ นอกจากนี้มีการศึกษาที่รายงานว่า พ่อแม่ถึงร้อยละ ๕๔ ยอมรับว่าตนเองมีปัญหาไม่สามารถแปรงฟันให้เด็กได้อย่างดีหรือไม่ได้แปรงเลย สาเหตุมีทั้งเด็กไม่ยอม แปรงไม่เป็นเพราะไม่เคยแปรง หรือไม่กล้าแปรงฟันให้เพราะกลัวเด็กเจ็บ การแปรงฟันแม้จะเป็นเรื่องชีวิตประจำวันพื้นๆ แต่มีความสำคัญมาก เพราะการแปรงฟันเป็นการรักษาสุขอนามัยช่องปากและป้องกันโรคในช่องปากได้อย่างง่าย และได้ผลดีที่สุด ผู้ปกครองควรแปรงฟันให้เด็กตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรกเริ่มขึ้นและต่อเนื่องจนกว่าเด็กจะแปรงฟันได้เอง วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น โดยใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ บีบเล็กน้อยพอชื้นที่ปลายขนแปรง จะช่วยลดโอกาสฟันผุได้ถึงร้อยละ 15-30 เพราะการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์เป็นกลวิธีการส่งเสริมสุขภาพช่องปากที่สำคัญที่สุด
จากการปฏิบัติงานทางด้านทันตสาธารณสุขที่ผ่านมา พบว่าในเขตตำบลควนโดน เด็กอายุต่ำกว่า 3 ปีมีฟันผุเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2559 ถึง 2561 พบว่าเด็กในเขตตำบลควนโดนมีอัตราโรคฟันผุ ร้อยละ 40.02 ร้อยละ 41.09 และร้อยละ 45.16 ตามลำดับ และมีผู้ปกครองบางส่วนยังใช้ผ้าเช็ดทำความสะอาดฟันให้ลูก ซึ่งการใช้วิธีดังกล่าวจะทำให้เด็กฟันผุได้ง่าย เพราะฟันไม่ได้รับฟลูออไรด์ และมีเชื้อแบคทีเรียอยู่ในช่องปาก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลควนโดน ได้เห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าวจึงจัดทำโครงการเด็กควนโดนฟันดี เริ่มที่ผู้ปกครอง ปีงบประมาณ 2562 ขึ้น โดยมีเป้าหมายหลักคือเพื่อให้ผู้ปกครองเด็กมีความรู้ในการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็ก สามารถแปรงฟันอย่างถูกวิธีให้เด็กได้ มีทัศนคติที่ดีทางด้านทันตกรรม ตลอดจนเด็กในเขตตำบลควนโดนมีอัตราฟันผุลดลง