กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

มะเร็งปากมดลูก เป็นโรคมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับ 1 ของโรคมะเร็งทั้งหมดของสตรีไทย จากสถิติของสถาบันมะเร็งแห่งชาติปี 2561 พบว่าโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นสัดส่วนร้อยละ 33.1 ของมะเร็งทุกชนิดในสตรีโรคมะเร็งที่พบรองลงมา ได้แก่ โรคมะเร็งเต้านม, โรคมะเร็งช่องปาก,โรคมะเร็งปอด,และโรคมะเร็งรังไข่ ฯลฯ ปัญหาดังกล่าวก่อให้เกิดความสูญเสียทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ และทางด้านเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก แต่สามารถป้องกันและรักษาให้หายขาดได้ถ้าพบผู้ป่วยโรคมะเร็งในระยะเริ่มแรก ดังนั้นถ้าสามารถกระตุ้นให้ประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้มีความรู้และเข้าใจเกี่ยวกับโรคดังกล่าว พร้อมทั้งตระหนักและเห็นถึงความสำคัญของการตรวจค้นหาโรคมะเร็งปากมดลูกในระยะเริ่มแรกก็จะทำให้อัตราการเกิดโรค อัตราการป่วยและอัตราการตายจากโรคมะเร็งฯ ลดลง กระทรวงสาธารณสุขได้ตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว จึงได้บรรจุแผนงาน/โครงการเกี่ยวกับโรคดังกล่าวขึ้น โดยกำหนดตัวชี้วัดคือสตรีที่มี อายุระหว่าง 30-60 ปี ได้รับการตรวจ PAP smear ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 (ผลงานสะสมรอบ 5 ปี คือ 1 ต.ค.2558 ถึง 30 ก.ย.62) ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลยี่งอ อำเภอยี่งอ จังหวัดนราธิวาส พบว่าจำนวนผู้มารับการตรวจมะเร็งปากมดลูก ร้อยละ 57.47 ซึ่งยังไม่ผ่านเกณฑ์ตามเป้าหมายที่กำหนด และจากประสบการณ์การทำงานในชุมชนและจากการวิเคราะห์ตามสถานการณ์พบว่า งานการเฝ้าระวังการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งปากมดลูกเป็นปัญหาสาธารณสุขที่เกิดขึ้นในพื้นที่ กลุ่มเป้าหมายหญิงวัยเจริญพันธุ์มารับบริการน้อย ทั้งนี้เพราะสตรีเป็นเพศที่มีความละอาย มีความอดทนและโดยเฉพาะอย่างยิ่ง สตรีที่อยู่ในชนบทจะมีความอดทนสูง ความละอาย ความไม่กล้า และความอดทนที่มีอยู่นี้ก็อาจจะเป็นทั้งคุณและโทษในคราวเดียวกันได้ เช่น เมื่อมีความผิดปกติเกี่ยวกับเรื่องของอวัยวะเพศแล้วไม่กล้าพูด ไม่กล้าบอกใคร ถึงเจ็บปวดก็มีความอดทน สิ่งนี้หากเขาเป็นโรคร้ายก็อาจสายเกินแก้ที่ไม่สามารถช่วยได้ในภายหลังงานการตรวจมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งเต้านม จึงเป็นงานยากต่อการปฏิบัติ เป็นปัญหาสุขภาพในพื้นที่ ทีมโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลยี่งอ อาสาสมัครสาธารณสุข มีความตระหนักและเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าวจึงเกิดแนวความคิดในการทำงานร่วมกัน นำรูปแบบการทำงานเชิงรุกมาใช้ โดยให้อาสาสมัครสาธารณสุขตามกลุ่มเป้าหมายถึงบ้านและเชิญชวนมาตรวจ และช่วยเหลือดูแลบุคคลในครอบครัวและบุคคลอื่นในชุมชนให้พันจากพิษภัยของโรคมะเร็งปากมดลูก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลยี่งอร่วมกับอาสาสมัครสาธารณสุข จึงได้คิดจัดทำโครงการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกขึ้น