โครงการดูแลผู้สูงอายุห่างไกลโรคข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีทางการแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางปู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี ปีงบประมาณ 2564
ชื่อโครงการ | โครงการดูแลผู้สูงอายุห่างไกลโรคข้อเข่าเสื่อมด้วยวิธีทางการแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางปู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี ปีงบประมาณ 2564 |
รหัสโครงการ | 64L70080109 |
ประเภทการสนับสนุน | ประเภท 1 สนับสนุนการจัดบริการสาธารณสุขของ หน่วยบริการ/สถานบริการ/หน่วยงานสาธารณสุข |
หน่วยงาน/องค์กร/กลุ่มคน ที่รับผิดชอบโครงการ | หน่วยบริการหรือสถานบริการสาธารณสุข เช่น รพ.สต. |
ชื่อองค์กรที่รับผิดชอบ | โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางปู |
วันที่อนุมัติ | 9 ธันวาคม 2563 |
ระยะเวลาดำเนินโครงการ | 21 ธันวาคม 2563 - 30 กันยายน 2564 |
กำหนดวันส่งรายงาน | |
งบประมาณ | 33,420.00 บาท |
ผู้รับผิดชอบโครงการ | นางอามีหน๊ะ มะดีเยาะ |
พี่เลี้ยงโครงการ | นายไพจิตร บุญทอง |
พื้นที่ดำเนินการ | ตำบลบางปู อำเภอยะหริ่ง จังหวัดปัตตานี |
ละติจูด-ลองจิจูด | place |
(ตามแนบท้ายประกาศคณะอนุกรรมการส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคฯ พ.ศ. 2557)
กลุ่มเป้าหมาย | จำนวน(คน) | |
---|---|---|
กลุ่มเป้าหมายจำแนกตามช่วงวัย | ||
กลุ่มผู้สูงอายุ | 80 | keyboard_arrow_down |
กิจกรรมหลักตามกลุ่มเป้าหมาย กลุ่มผู้สูงอายุ : |
||
กลุ่มเป้าหมายจำแนกกลุ่มเฉพาะ |
สถานการณ์ปัญหา | ขนาด |
---|
ความสำคัญของโครงการ สถานการณ์ หลักการและเหตุผล
ครอบครัวเป็นหน่วยของสังคมที่เล็กที่สุดของมนุษย์การดูแลสุขภาพของบุคคลในครอบครัวเป็นสิ่งสำคัญ เพราะจะนำไปสู่การพัฒนาสังคม การดูแลสุขภาพเริ่มตั้งแต่การปฏิสนธิ จนถึงเป็นผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้สูงอายุ เป็นวัยที่มีภาวะแทรกซ้อนทางด้านสุขภาพค่อนข้างมาก ไม่ว่าจะเป็นโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน หรือข้อเข่าเสื่อมข้อเข่าเสื่อมพบได้ประมาณร้อยละ 10 ของประชากรที่มีอายุเกิน 55 ปีขึ้นไป พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เป็นต้นเหตุให้เกิดภาวะทุพพลภาพได้ซึ่งปัจจัยเสี่ยงของโรคข้อเข่าเสื่อม ได้แก่ อายุที่มากขึ้นจะทำให้เป็นโรคข้อเข่าเสื่อมเพิ่มขึ้น ผู้ที่เป็นโรคข้ออักเสบ ผลจากเยื่อบุข้ออักเสบทำให้เกิดการทำลายโครงสร้างของกระดูกอ่อนเช่น โรคข้อรูมาตอยด์ผู้ที่เป็นโรคเก๊าท์ทำให้การรับส่งแรงของข้อเข่าเปลี่ยนแปลงไป ผู้ที่มีน้ำหนักมากทำให้เกิดแรงกดทับจากการรับน้ำหนัก ผู้ที่ใช้งานข้อเข่ามากเกินไป ทำให้แนวเข่าโก่งงอกว่าปกติ ผู้ที่ออกกำลังกายประเภทที่มีความเสี่ยง เช่น มีการกระแทกซ้ำๆและรุนแรง ที่ข้อต่อเข่า ผู้ที่ได้รับบาดเจ็บของข้อ และรวมถึงพันธุกรรมก็มีส่วน หากพบว่าบุคคลในครอบครัวเป็นข้อเข่าเสื่อมก็จะมีความเสี่ยงสูงที่บุคคลในครอบครัวคนอื่นๆ จะเป็นโรคข้อเข่าเสื่อมมากกว่าคนทั่วไป
สำหรับการรักษาแบบทางเลือก (Alternative Medicine) เช่น การฝังเข็ม การนวดกดจุด เป็นการรักษาเพื่อช่วยลดหรือบรรเทาอาการปวด ที่เป็นทางเลือกที่นอกเหนือจากการใช้ยา ซึ่งบางครั้งต้องใช้ผสมผสานกับการรักษาทางยาร่วม โดยผสมผสานกับการรักษาของแพทย์ในปัจจุบัน ด้วยภูมิปัญญาไทยนั้นรู้จักการใช้ความร้อนและสมุนไพรมาผสมผสานกันในการรักษาลดอาการปวดได้ในระดับหนึ่งที่เหมาะสม อาการปวดเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อร่างกายเราผิดปกติ เนื่องจากการทำงานและการทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันที่ไม่ถูกต้องฉะนั้นวิธีที่แก้อาการที่ถูกต้องก็ต้องรักษาที่ต้นเหตุ จึงจะทำให้อาการปวดหายได้ ส่วนการพอกด้วยสมุนไพรก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่แพทย์แผนไทยนิยมใช้ในการรักษาโรคจับโปงเข่าหรือโรคข้อเข่าเสื่อม ซึ่งโรคจับโปงเข่า จะมีอาการปวดมาก บวม แดง ร้อน ขณะที่บวมและอักเสบจะมีความร้อนเพิ่มขึ้น ซึ่งการพอกด้วยสมุนไพร คือ การใช้สมุนไพรมาพอกเพื่อดูดพิษการอักเสบตามข้อต่างๆ ที่มีอาการปวด บวม แดง ร้อนซึ่งอาการเหล่านี้ที่กล่าวมา การนวดกดจุด การนวดราชสำนัก การประคบด้วยสมุนไพร จะเห็นผลการรักษาที่ดีขึ้นแต่จะเห็นผลที่เกิดได้ไม่ชัดเจนซึ่งการนวดรักษาจะลดการอักเสบที่เกิดในข้อเข่าได้ไม่เต็มที่ เพราะฉะนั้นจึงต้องใช้ยาจากสูตรตำรับการพอกเข้ามามีบทบาทในการรักษา และน้ำมันไพลก็เป็นยาสมุนไพรอีกตัวหนึ่งที่จะช่วยบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อและข้อได้ดี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางปูจึงเห็นความสำคัญของการรักษาด้วยวิธีทางการแพทย์แผนไทยโดยวิธีการพอกเข่าด้วยสมุนไพร และน้ำมันไพล อีกทั้งเพื่อหลีกเลี่ยงการผ่าตัดข้อเข่า และการรับประทานยา ซึ่งการรับประทานยาจะทำให้มีผลข้างเคียงเกิดขึ้นหลายด้าน อาทิ เช่น กระเพาะอาหารอักเสบ เป็นแผลในกระเพาะอาหาร เป็นต้น ดังนั้นทางโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบางปูได้เล็งเห็นและตระหนักถึงความสำคัญของปัญหาสุขภาพของกลุ่มโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุจึงได้จัดทำโครงการดูแลผู้สูงอายุห่างไกลโรคข้อเข่าเสื่อมเพื่อส่งเสริมให้อาสาสมัครสาธารณสุขมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสภาวะข้อเข่าเสื่อม วิธีการรักษาด้วยการแพทย์แผนไทยตลอดจนการนำไปใช้อย่างเหมาะสม เพื่อลดปัญหาความเจ็บป่วยข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ ตอบสนองนโยบายกรมพัฒนางานแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก และนโยบายงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกจังหวัด
วัตถุประสงค์/ตัวชี้วัดความสำเร็จ | ขนาดปัญหา | เป้าหมาย 1 ปี | |
---|---|---|---|
1 | เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมมีความรู้และทักษะเกี่ยวกับการดูแลสภาวะข้อเข่าเสื่อม
|
0.00 | |
2 | เพื่อลดอาการปวดเข่าในผู้สูงอายุ
|
0.00 |
hourglass_emptyไม่มีกลุ่มกิจกรรม | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรม | 0 | 33,420.00 | 2 | 33,420.00 | |
21 ธ.ค. 63 - 30 ก.ย. 64 | กิจกรรมที่ 1 อบรมให้ความรู้เรื่องข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ แบ่งออกเป็น 2 รุ่นละ 40 คน | 0 | 11,020.00 | ✔ | 11,020.00 | |
1 ม.ค. 64 - 30 ก.ย. 64 | กิจกรรมที่ 2 พอกเข่าในผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมที่เป็นกลุ่มเป้าหมายสัปดาห์ละ 2 วัน เป็นเวลา 3 สัปดาห์ติดต่อกัน แบ่งออกเป็น 2 รุ่นละ 40 คน | 0 | 22,400.00 | ✔ | 22,400.00 |
ระยะเตรียมความพร้อม 1. ประชุมกลุ่มคณะทำงานของรพ.สต.บางปูและประธานอาสาสมัครสาธารณสุขประจำชุมชนเพื่อวางแผนการจัดกิจกรรม 2. จัดทำโครงการ และขออนุมัติโครงการเพื่อดำเนินงาน 3. ประชาสัมพันธ์โครงการ 4. สำรวจกลุ่มเป้าหมายที่มีภาวะเสี่ยงข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ ระยะดำเนินการ 1.อบรมให้ความรู้เรื่องข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุโดยกิจกรรมจะประกอบไปด้วย - ฝึกการนวดรักษาภาวะข้อเข่าเสื่อม - ฝึกปฏิบัติในการทำน้ำมันไพล - ฝึกปฏิบัติการบริหารร่างกายที่เหมาะสม ต่อผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อม 2. พอกเข่าในผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมที่เป็นกลุ่มเป้าหมายสัปดาห์ละ 2 วัน เป็นเวลา 3 สัปดาห์ติดต่อกัน แล้วประเมินอาการปวด 3. ติดตามประเมินอาการหลังเข้าร่วมโครงการ 1 เดือน ระยะประเมินและติดตามผล 1. การประเมินความรู้ และความพึ่งพอใจโครงการของผู้เข้าร่วมโครงการ 2. สรุปผลการดำเนินงานโครงการเสนอรายงานกองทุนหลังประกันสุขภาพตำบลบางปู
- ผู้สูงอายุที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมที่มารับบริการที่คลินิกแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านบางปูมีสัดส่วนที่ลดลง
- ผู้เข้าร่วมอบรมมีองค์ความรู้ และการถ่ายทอดให้แก่บุคคลในครอบครัวและชุมชน
โครงการเข้าสู่ระบบเมื่อวันที่ 12 ม.ค. 2564 09:56 น.