กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการนักเรียนวัยใส ใส่ใจเพศศึกษา จังหวัดตรัง" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลทุ่งยาว อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลตำบลทุ่งยาว ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการนักเรียนวัยใส ใส่ใจเพศศึกษา

บทคัดย่อ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมในวัยรุ่น (2) เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจ และมีทักษะในการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศได้อย่างเหมาะสม

ผลการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่
(1) จัดทำโครงการเพื่อขออนุมัติและขอสนับสนุนงบประมาณ
(2) ประชุมวางแผนการดำเนินงานโครงการ
(3) ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
(4) ดำเนินการโครงการนักเรียนวัยใส ใส่ใจเพศศึกษา ผลการจัดกิจกรรม รายละเอียด ดังนี้   กิจกรรมที่ ๑ อบรมเชิงปฏิบัติการการป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์ โดยการสวมถุงยางอนามัย และการใช้ยาคุมกำเนิด   1. วิทยากรบรรยาย หัวข้อ “การป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์”
การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นมักจะเกิดในช่วงอายุ 10 - 19 ปี สาเหตุเกิดจากความ ไม่รู้ และคิดว่าการมีเพศสัมพันธ์เป็นเรื่องของแต่ละบุคคล จึงเกิดการเรียนแบบจนนำไปสู่การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรและไปสู่การทำแท้งในที่สุด     การป้องกันการมีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน 1. การปลูกฝังค่านิยมในเรื่องเพศศึกษาที่ถูกต้อง 2. การสร้างความภาคภูมิใจในตนเอง “วัยรุ่นที่มีความภาคภูมิใจในตนเอง เป็นวัยรุ่นที่สมาร์ท” 3. การสร้างทักษะชีวิต “เทคนิคการปฏิเสธเมื่อยามจำเป็น” 4. การตระหนักรู้ที่จะป้องกันตนเองจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และเรียนรู้วิธีการสวมถุงยางอนามัยอย่างถูกต้อง     เทคนิคการป้องกันตนจากการมีเพศสัมพันธ์ 1. อย่ายอมให้เพื่อน ๆ กดดัน วัยรุ่นหลายคนรู้สึกเหมือนถูกทิ้ง ตามหลังเพื่อนไม่ทันเวลาที่เพื่อนเริ่มคบหาแฟนหนุ่มหรือเริ่มมีเซ็กส์ คนที่เริ่มมีเซ็กส์ก่อนคนอื่นมักจะพูดเรื่องนี้จนเพื่อนคนอื่น ๆ รู้สึกเหมือนตัวเองถูกทิ้ง แต่ถ้าเรายึดมั่นในหลักการของตัวเองและรอจนกว่าคุณจะรู้ว่าตัวเองพร้อม เราจะต้องดีใจแน่นอน    เพราะนั่นหมายความว่าเรารอจนกว่าจะเจอคนที่ใช่และเวลาที่เหมาะสม 2. เรียนรู้ที่จะพูดคำว่า "ไม่" ซึ่งรวมถึงการพูดคำว่าไม่ใน ทุก สถานการณ์ที่ทำให้คุณอึดอัดใจไม่ว่าจะเป็นการปฏิเสธที่จะไม่มีแฟน การปฏิเสธการสัมผัสร่างกายกัน ปฏิเสธการมีเซ็กส์หรือการมีเซ็กส์โดยไม่ได้ป้องกัน
3. เข้าใจประสิทธิภาพของการคุมกำเนิดในรูปแบบต่าง ๆ วิธีการคุมกำเนิดแต่ละวิธีนั้นมีประสิทธิภาพไม่เท่ากัน บางวิธีก็ดีกว่าวิธีอื่น ๆ แต่ละคนก็ชอบวิธีคุมกำเนิดต่างกันไปแล้วแต่เหตุผลของแต่ละคน แค่มีความรู้เกี่ยวกับรูปแบบการคุมกำเนิดและประสิทธิภาพของการคุมกำเนิดในแต่ละรูปแบบเพียงเล็กน้อยก็จะช่วยเราได้จากผลที่ตามมาภายหลังจากการมีเพศสัมพันธ์
4. เราต้องรู้วิธีใส่ถุงยางอนามัย ถ้าเป็นผู้หญิง อย่าปล่อยให้เรื่องนี้เป็นเรื่องของผู้ชายฝ่ายเดียว เพราะเขาอาจจะคัดค้านหรือพยายามบอกว่าไม่ต้องใส่ถุงยางอนามัยหรอก
  2. วิทยากรบรรยายกลุ่ม หัวข้อ “การสวมถุงยางอนามัย และการใช้ยาคุมกำเนิด”
    1. การสวมถุงยางอนามัย     ขั้นตอนการใส่ถุงยางอนามัยให้ถูกวิธี         1. ฉีกซองถุงยางอนามัยออกมาแล้วเลือกด้านที่มีกระเปาะไว้ด้านนอก ใช้นิ้วมืออีกข้างบีบบริเวณหัวของถุงยางอนามัยเพื่อไล่อากาศ         2. สวมถุงยางอนามัยในขณะที่อวัยวะเพศแข็งตัวเต็มที่ แล้วรูดถุงยางอนามัยลงมาจนสุด เพื่อป้องกันการหลุดออกในระหว่างการมีเพศสัมพันธ์         3. ก่อนสอดใส่ตรวจดูให้แน่ใจว่าปลายถุงยางไม่มีรอยรั่วหรือแตกออก บริเวณขอบไม่มีรอยฉีกขาด         4. เมื่อเสร็จกิจแล้วควรถอดถุงยางอนามัยในขณะที่อวัยวะเพศแข็งตัวอยู่ โดยใช้มือดึงออกจากส่วนโคนก่อนอย่างระมัดระวัง และอาจจะใช้กระดาษชำระห่อก่อนนำไปทิ้ง         5. ในกรณีที่มีเพศสัมพันธ์ต่อในยกต่อไปควรเปลี่ยนใช้ถุงยางอันใหม่ เพื่อประสิทธิภาพของการป้องกันเชื้อโรค     ประโยชน์ของถุงยางอนามัยมี ดังนี้         1. คุมกำเนิด ถุงยางอนามัยป้องกันไม่ให้อสุจิเล็ดลอดเข้าไปในบริเวณช่องคลอดได้ ดังนั้นควรสวมถุงยางตลอดเวลาที่มีเพศสัมพันธ์ และสังเกตให้ดีว่าถุงยางอนามัยที่สวมชำรุดหรือไม่         2. ป้องกันการติดเชื้อจากการมีเพศสัมพันธ์ ถุงยางอนามัยช่วยลดโอกาสการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์  เช่น โรคเอดส์ กามโรค หนองใน ซิฟิลิส เป็นต้น เพราะการรติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ส่วนใหญ่เกิดจากการสัมผัสกันโดยตรงของสารคัดหลั่งและอวัยวะเพศ ทำให้มีโอกาสได้รับเชื้อโรคหรือเชื้อไวรัสได้ง่าย         3. ลดการบาดเจ็บจากการมีเพศสัมพันธ์ ถุงยางอนามัยมีส่วนผสมของสารหล่อลื่นในปริมาณที่พอเหมาะ เมื่อใช้ขณะมีเพศสัมพันธ์จะทำให้ลดโอกาสบาดเจ็บของอีกฝ่ายได้ ทั้งนี้ถุงยางอนามัยสามารถใช้ร่วมกับสารหล่อลื่นได้อีกด้วย         2. การใช้ยาคุมกำเนิด ยาเม็ดคุมกำเนิด มีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดมากกว่า 90% นอกจากนี้ยังช่วยทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ บรรเทาอาการปวดประจำเดือน ประจำเดือนมามาก ลดการเกิดสิว ลดความเสี่ยงของมะเร็งรังไข่และมะเร็งมดลูก และช่วยรักษาภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ได้อีกด้วย     ยาเม็ดคุมกำเนิดนั้นแบ่งออกได้เป็นฮอร์โมน 2 ประเภท
    1. ยาฮอร์โมนรวม (เอสโตรเจนกับโปรเจสเตอโรน) ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันโดยทั่วไป     2. ยาฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนอย่างเดียว ยาคุมฉุกเฉินเป็นโปรเจสเตอโรนอย่างเดียว แนะนำกรณีฉุกเฉินเท่านั้น เหมาะสำหรับหญิงที่กำลังให้นมบุตร หรือมีประวัติโรคเลือดสมองหรือภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ     ประสิทธิภาพของยาเม็ดคุมกำเนิด     ยาเม็ดคุมกำเนิดมีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์สูงที่ราว 93% เมื่อรับประทานเป็นประจำทุกวัน แต่ถ้าหากลืมรับประทานยา ประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์จะลดลง สำหรับยาคุมฉุกเฉิน ประสิทธิภาพการคุมกำเนิดเพียง 60 - 80% ไม่แนะนำให้ใช้เป็นประจำหรือใช้เป็นวิธีคุมกำเนิดหลัก     การทำงานของยาเม็ดคุมกำเนิด     1. ระงับไม่ให้ไข่สุกหรือขัดขวางไม่ให้มีการตกไข่     2. เพิ่มความเหนียวข้นให้กับเมือกบริเวณปากมดลูก เพื่อให้อสุจิเข้าไปปฏิสนธิได้ยากขึ้น     3. ทำให้ผนังมดลูกบางลง ไม่พร้อมให้ไข่ที่ปฏิสนธิฝังตัว     หากลืมกินยาคุมต้องทำอย่างไร   1. ลืมทานยา 1 เม็ด ให้รีบทานยาทันที แต่หากลืมทานยาเกิน 1 วันให้ทานพร้อมกัน 2 เม็ด   2. หากลืมทานยา 2 วัน ให้ทานยา 2 เม็ดทันที และให้ทานอีก 2 เม็ดในวันต่อไป ในระหว่างนี้ให้ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์จนกว่าจะเริ่มกินยาแผงใหม่   3. เมื่อลืมทานยามากกว่า 2 วันขึ้นไป ให้เลิกทานยาแผงนั้นไปเลย และใช้ถุงยางอนามัยแทนแล้วเริ่มทานยาแผงใหม่ในรอบประจำเดือนต่อไป

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

กระทรวงศึกษาธิการได้ออกกฎกระทรวงกำหนดประเภทของสถานศึกษาและการดำเนินของสถานศึกษาในการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2561 และกำหนดให้สถานศึกษาจัดให้มีการเรียนการสอนเพศวิถีศึกษาและทักษาชีวิต ตามพระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ.2559 โดยมาตรการ 6 ระบุให้ (1) ให้สถานศึกษาจัดให้มีการเรียนการสอนเพศวิถีศึกษาให้เหมาะสมกับช่วงวัยของนักเรียน หรือนักศึกษา (2) จัดหาและพัฒนาผู้สอนให้สามารถสอนเพศวิถีศึกษาและให้คำปรึกษาในเรื่องการแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นแก่นักเรียนหรือนักศึกษา อีกทั้งมาตรา 5 ยังรองรับสิทธิทางเพศและอนามัยเจริญพันธุ์ของวัยรุ่น ตั้งแต่สิทธิตัดสินใจด้วยตนเอง สิทธิในการรับข้อมูลข่าวสารความรู้และสิทธิในการได้รับการจัดสวัสดิการสังคมอย่างเสมอภาคและไม่ถูกเลือกปฏิบัติ

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมในวัยรุ่น
2. เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจ และมีทักษะในการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศได้อย่างเหมาะสม

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. จัดทำโครงการเพื่อขออนุมัติและขอสนับสนุนงบประมาณ
2. ประชุมวางแผนการดำเนินงานโครงการ
3. ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
4. ดำเนินการโครงการ "กิจกรรมการป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์ โดยสวมถุงยางอนามัย และการใช้ยาคุมกำเนิด"
5. กิจกรรม อบรมเชิงปฏิบัติการการป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์ โดยการสวมถุงยางอนามัย และการใช้ยาคุม

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 - 6 โรงเรียนบ้านทุ่งยาว สามารถป้องกันตนเองจากการมีเพศสัมพันธ์ได้
2. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 - 6 โรงเรียนบ้านทุ่งยาว มีความรู้เกี่ยวกับการป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศได้และสามารถดำรงชีวิตประจำวันได้อย่างปลอดภัย

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น