กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการตรวจสุขภาพคัดกรองโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย ประจำปี2567 จังหวัด" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองสะเตงนอก ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการตรวจสุขภาพคัดกรองโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย ประจำปี2567

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการตรวจสุขภาพคัดกรองโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย ประจำปี2567 " ดำเนินการในพื้นที่ รหัสโครงการ ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 พฤษภาคม 2567 - 30 กันยายน 2567 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 23,600.00 บาท จาก กองทุนสุขภาพตำบล เทศบาลเมืองสะเตงนอก เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ข้อเข่าเสื่อมหรือโรคข้อเข่าเสื่อม เป็นภาวะที่ข้อเข่าผ่านการใช้งานมาเป็นเวลานานเกิดการเสื่อมของกระดูกอ่อนบริเวณผิวข้อ ทำให้การงอกของกระดูกเวลาเดินจะเจ็บข้อ มีการผิดรูปของข้อเข่า โรคข้อเข่าเสื่อมมักพบในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดความทรมานแก่ผู้สูงอายุเป็นอย่างยิ่ง คุณภาพชีวิตลดลง และทำให้โรคอื่น ๆ กำเริบ เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง เนื่องจากออกกำลังไม่ได้ โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคที่พบได้บ่อยมากในผู้สูงอายุ ทำให้เกิดอาการปวดเข่า บวม เข่าฝืดยึด มีเสียงดังในเข่า ไม่สามารถประกอบกิจวัตรประจำวันได้ดังปกติ ซึ่งมีความรุนแรงมากน้อยต่างกันไป สาเหตุมีได้หลายประการ เช่น ผลสะสมจากความเสื่อมและการใช้ข้อเข่าที่ไม่ถูกต้องตั้งแต่วัยหนุ่มสาว การที่มีน้ำหนักตัวมาก ๆ ทำให้เข่าต้องรับน้ำหนัก ที่เพิ่มขึ้นหลายเท่าตัวในทุกขณะที่ก้าวเดิน หรือเคยได้รับอุบัติเหตุบริเวณข้อเข่ามาก่อน บางรายเคยมีการอักเสบติดเชื้อ หรือเป็นโรคไขข้อบางชนิด เช่น โรครูมาตอยด์ เป็นต้น จากสถานการณ์พบว่า โรคข้อเข่าเสื่อมเป็นโรคหนึ่งในสิบโรคที่เป็นสาเหตุสำคัญอันก่อให้เกิดผู้สูงอายุทุพพลภาพในประเทศไทย ทำให้ผู้ป่วยต้องมีชีวิตอยู่อย่างไร้สมรรถภาพในการประกอบอาชีพหรือการใช้ชีวิตประจำวัน เนื่องจากมีพยาธิสภาพที่กระดูกอ่อนผิวข้อ อันก่อให้มีอาการปวดจากผิวข้อชำรุดและการอักเสบหากเป็นต่อเนื่อง ทำให้เกิดโรคข้อเสื่อมรุนแรง ช่องว่างผิวข้อหายไป และกระดูกอ่อนผิวข้อชำรุดไปหมด หรือกระดูกปลายข้อทรุดตัว ทำให้เข่าโก่งมากขึ้นได้ ในปัจจุบันพบว่ามีการใช้ยาในการรักษาภาวะข้อเสื่อมนี้เป็นจำนวนมากรองจากยาปฏิชีวนะ โดยเฉพาะยาแก้อักเสบ ซึ่งเป็นการรักษาอาการปวดที่ปลายเหตุเสียมากกว่าและมักจะต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลที่คอนข้างสูง ซึ่งส่วนใหญ่จะพบในผู้สูงอายุ ตั้งแต่ 60 ปี ขึ้นไป จากการสำรวจสุขภาวะของผู้สูงอายุ ในรพ.สต.บ้านบาโงยบาแด โดยการสำรวจของอาสาสมัครสาธารณสุข พ.ศ. 2567 พบว่ามีผู้สูงอายุทั้งหมด 831 คน และมีผู้สูงอายุที่มีปัญหาข้อเข่าเสื่อมจำนวน 100 คน คิดเป็นร้อยละ 8.31 ซึ่งการส่งเสริมสนับสนุนให้ผู้สูงอายุได้มีความรู้ในการดูแลสุขภาพที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตไทยโดยใช้การแพทย์แผนไทยหรือใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น การใช้สมุนไพรในท้องถิ่นเพื่อลดอาการปวดเข่า เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพที่ดียิ่งขึ้น ช่วยลดปัญหาผลข้างเคียงจากการใช้ยาแผนปัจจุบัน เพื่อลดอาการปวดเข่าโดยหันมาใช้สมุนไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นแทน ดังนั้นรพ.สต.บ้านบาโงยบาแด จึงได้จัดทำโครงการตรวจสุขภาพคัดกรองโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย ประจำปี2567เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับสาเหตุและอาการของโรคข้อเข่าเสื่อม การส่งเสริมการใช้สมุนไพรในท้องถิ่นเพื่อลดอาการปวดเข่าโดยการสาธิตการทำยาพอกเข่าสมุนไพรและน้ำมันไพลบรรเทาอาการปวดข้อเข่า เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถนำความรู้ที่ได้ไปปรับใช้ในการดูแลสุขภาพของตนเองได้อย่างเหมาะสม

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับการดูแลโรคข้อเข่าเสื่อม
2. เพื่อให้ผู้สูงอายุทราบเกี่ยวกับการนำสมุนไพรมาใช้ในการดูแลรักษาภาวะโรคข้อเข่าเสื่อม
3. เพื่อลดอัตราการป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุและส่งเสริมให้ประชาชนที่มีภาวะโรคข้อเข่าเสื่อมใช้การรักษาด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแลผู้สูงอายุที่เป็นโรคข้อเข่าเสื่อมด้วยศาสตร์แพทย์แผนไทย จำนวน 100 คน แบ่งเป็น 2 รุ่น รุ่นละ 50 คน
2. การผลิตยาพอกเข่าและน้ำมันไพลในการดูแลโรคข้อเข่าเสื่อมในผู้สูงอายุ

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1.ผู้สูงอายุมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการดูแลโรคข้อเข่าเสื่อมมากขึ้น 2.ผู้สูงอายุสามารถนำสมุนไพรใกล้ตัวนำมารักษาโรคข้อเข่าเสื่อมได้ 3.ผู้สูงอายุสามารถใช้ศาสตร์การรักษาด้วยการแพทย์แผนไทยเป็นอีกหนึ่งทางเลือก

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น