กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน หรือ อสม. เป็นที่รู้จักในนามของ “นักรบเสื้อเทา” เป็นจิตอาสาด้านสาธารณสุขที่ได้รับความเชื่อมั่นศรัทธาอย่างสูง โดยเฉพาะในสถานการณ์วิกฤติสุขภาพ เช่น กรณีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) การส่งมอบบริการสุขภาพในรูปแบบหมอครอบครัว ในฐานนะหมอคนที่ 1 และเป็นกลไกหนึ่งในแผนการปฏิรูประบบสุขภาพแห่งชาติในระยะ 20 ปี ซึ่ง อสม. มีบทบาทการปฏิบัติงานถึงระดับครัวเรือนและบุคคล เป็นกำลังสำคัญของกระทรวงสาธารณสุขมาตลอดรวมกว่า 40 ปี โดย อสม.มีหน้าที่ความรับผิดชอบ ในงานสาธารณสุขมูลฐานและงานที่เกี่ยวข้องอย่างน้อย 8 ข้อ ดังนี้ 1. สื่อข่าวสารสาธารณสุขระหว่างเจ้าหน้าที่และประชาชนในหมู่บ้าน 2. ให้การส่งเสริมสุขภาพ การควบคุมและป้องกันโรค โดยให้คำแนะนำ ถ่ายทอดความรู้แก่เพื่อนบ้านและแกนนำสุขภาพประจำครอบครัว แกนนำชุมชนในเรื่องต่างๆ เกี่ยวกับการสร้างเสริมสุขภาพพลานามัยให้แข็งแรง และเกิดการเจ็บป่วยน้อยที่สุด 3. ให้บริการสาธารณสุขแก่ประชาชน เช่น การรักษาพยาบาลเบื้องต้น การปฐมพยาบาลเบื้องต้น การจ่ายถุงยางอนามัย การตรวจวัดความดันโลหิต การตรวจหาน้ำตาลในปัสสาวะ การตรวจหาน้ำตาลในเลือด การส่งต่อผู้ป่วย และการติดตามดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการส่งต่อมาจากสถานบริการ 4. ปฏิบัติงานที่ ศูนย์สาธารณสุขมูลฐานชุมชน (ศสมช.) หรือสถานที่ตามกำหนดของหมู่บ้าน 5. จัดกิจกรรมเฝ้าระวังและป้องกันปัญหาสาธารณสุขในหมู่บ้าน เช่น กิจกรรมเฝ้าระวังทางโภชนาการ โดยการชั่งน้ำหนักเด็ก การติดตามหญิงมีครรภ์ให้มาฝากท้องและตรวจครรภ์ตามกำหนด ให้บริการชั่งน้ำหนักหญิงมีครรภ์เป็นประจำทุกเดือน ติดตามเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี และตรวจสุขภาพตามกำหนด กิจกรรมเฝ้าระวังด้านสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค โดยการติดตามให้มารดานำเด็กไปรับวัคซีนตามกำหนด และกิจกรรมเฝ้าระวังเรื่องโรคระบาดและโรคติดต่อประจำถิ่น โดยการกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์เชื้อโรคหรือพาหะนำโรค 6. บริหารจัดการวางแผน แก้ไขปัญหาและพัฒนาชุมชน โดยใช้งบประมาณจากองค์การบริหารส่วนตำบลและจากแหล่งอื่นๆ 7. ชักชวนเพื่อนบ้านเข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาสุขภาพและพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชน 8. ดูแลสิทธิประโยชน์ด้านหลักประกันสุขภาพและสาธารณสุขของประชาชนในหมู่บ้าน โดยเป็นแกนนำในการประสานงานกับผู้นำชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลและเครือข่ายสุขภาพ กระตุ้นให้มีการวางแผนและดำเนินงานเพื่อพัฒนางานสาธารณสุขของหมู่บ้าน บนพื้นฐานข้อมูลของชุมชน สอดคล้องกับเศรษฐกิจพอเพียง โดยเน้นพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านสังคมเศรษฐกิจและจิตใจควบคู่กันไป การดำเนินการทั้ง 8 ข้อ นั้น จำเป็นจะต้องได้รับการสนับสนุนจากทุกภาคส่วน สำหรับการปฏิบัติงานเชิงรุกในชุมชนเป็นฐานปฏิบัติการย่อยของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านทับหลวง ปัจจุบันมีการแบ่งเป็นการปฏิบัติงานของ อสม. ทั้ง 3 หมู่บ้าน ออกเป็น 12 โซน (หมู่บ้านละ 4 โซน) ตามสภาพการทำงานที่สอดคล้องกับลักษณะทางภูมิศาสตร์ของตำบลคูหาที่มีความทุรกันดาร ขาดแคลน และห่างไกล จึงมีความจำเป็นต้องดำเนินโครงการนี้