กองทุนสุขภาพตำบล - กองทุนหลักประกันสุขภาพท้องถิ่น - กปท

เด็กในช่วงชีวิตปฐมวัยเป็นช่วงวัยที่สำคัญที่สุดของการเจริญเติบโตและพัฒนาการทุกด้าน เป็นจุดเริ่มต้นของการวางรากฐานคุณภาพชีวิตจิตใจของบุคคลเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่ เด็กและเยาวชนที่มีคุณภาพเป็นพื้นฐานสำคัญของการพัฒนาสังคมไทย ภาวะโภชนาการเป็นดัชนีบ่งชี้ที่ดีของภาวะสุขภาพโดยรวมของเด็ก และภาวะโภชนาการที่ดีเป็นต้นทุนสำคัญที่ส่งเสริมให้เด็กเติบโตได้เต็มศักยภาพ เด็กวัยก่อนเรียนเป็นวัยที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วทั้งด้านร่างกายและสมอง รวมถึงพัฒนาการทุกด้านของชีวิตการเจริญเติบโตของอวัยละทั้งภายนอกและภายใน จะเป็นไปอย่างรวดเร็วมากกว่าวัยอื่นๆ โดยเมื่ออายุ 3 ปี สมองจะมีการเจริญเติบโตถึงร้อยละ 90 ของทั้งหมด การขาดสารอาหาร โดยเฉพาะสารอาหารที่ให้โปรตีนและพลังงาน จะมีผลต่อการเจริญเติบโตของเซลล์สมองของเด็กมาก ทำให้เซลล์สมองมีขนาดเล็ก ซึ่งจะมีผลต่อสติปัญญาและการเรียนรู้ เมื่อพ้นช่วงวัยนี้ไปแล้วถึงแม้จะได้รับการแก้ไขโดยการให้อาหารเพิ่มขึ้น ก็ไม่สามารถทำให้การเจริญเติบโตของสมองกลับมาสมบูรณ์เป็นปกติได้ นอกจากนี้การขาดสารอาหารในเด็กก่อนวัยเรียน ยังมีผลต่อความสามารถในการต้านโรคของงเด็กด้วย ซึ่งจะส่งผลให้ติดเชื้อง่าย เกิดโรคต่างๆ ได้ง่าย   ประเทศไทยมีเด็กอายุระหว่าง 2 ขวบครึ่ง – 5 ครบ อยู่ในศูนย์เด็กเล็กทุกสังกัด 19,715 แห่ง ประมาณ 942,583 คน คิดเป็นร้อยละ 37 ของจำนวนเด็กปฐมวัยในประเทศไทย (มูลนิธิสาธารณสุขแห่งชาติ, 2553) จากการสำรวจภาวการณ์เจริญเติบโตและพัฒนาการ ของสำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย พบว่า จากรายงานระบบคลังข้อมูล และการแพทย์สุขภาพ (Health Data Center : HDC) สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ของจังหวัดตรัง ในงวดที่ 3 ร้อยละ 49.33 และงวดที่ 4 ร้อยละ 49.55 ปี 2561 (สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์, 2561) พบว่าเด็กอายุ 0-5 ปี สูงดีสมส่วน เพิ่มขึ้นเล็กน้อย แต่ยังต่ำอยู่ ซึ่งเกณฑ์มาตรฐานเด็กอายุ 0-5 ปี สูงดีสมส่วน ต้องผ่านเกณฑ์ร้อยละ 70   เด็กวัยก่อนเรียนเป็นวัยที่ไม่สามารถดูแลตนเองในเรื่องการเลือกอาหารและการรับประทานอาหารได้ ผู้ปกครอง ครูพี่เลี้ยงและผู้ประกอบอาหารในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กมีบทบาทสำคัญในการจัดอาหารที่มีประโยชน์ ครบ 5 หมู่ และมีปริมาณเพียงพอกับความต้องการของร่างกาย จึงต้องเป็นผู้ที่มีทั้งความรู้ทัศนคติที่ดี และพฤติกรรมในการจัดอาหารอย่างถูกต้องและเหมาะสม เพื่อให้เด็กวัยก่อนเรียนได้รับอาหารที่ครบถ้วนกับความต้องการของร่างกาย มีการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่ดี ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลตำบลทุ่งกระบือได้รับการประเมินมาตรฐานศูนย์เด็กเล็กคุณภาพในระดับจังหวัด ปีพ.ศ. 2561 ในระดับดีมาก ด้านการส่งเสริมสุขภาพเด็กทุกคนได้รับการเฝ้าระวังภาวะโภชนาการโดยการชั่งน้ำหนัก วัดส่วนสูงทุก 3 เดือน การสำรวจภาวะโภชนาการเด็ก ในไตรมาสที่ 3 (เดือนกรกฎาคม – กันยายน 2561) จำนวนเด็กวัยก่อนเรียบทั้งหมด 63 ราย พบว่า ยังมีเด็กที่มีปัญหาโภชนาการ ซึ่งเมื่อเทียบกับตัวชี้วัดงานโภชนาการของสำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2561 พบว่าภาวะโภชนาการในเด็กวัยก่อนเรียบในศูนย์เด็กเล็กเทศบาลตำบลทุ่งกระบือยังต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน   ดังนั้น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านนานิน ได้เล็งเห็นความสำคัญของปัญหาภาวะโภชนาการที่เกิดขึ้นและต้องการความร่วมมือจากผู้ปกครองในการดูแลลูกของตัวเอง จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมโภชนาการเด็กวัยก่อนเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของผู้ปกครอง ครูพี่เลี้ยง และผู้ประกอบการ กรณีศึกษาศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเทศบาลตำบลทุ่งกระบือ อำเภอย่านตาขาว จังหวัดตรังขึ้น